Dün akşam artık ikinci yuvam olan YouTube’da “Delete” adlı bir film izliyorum. “Dubito” yani Latince “Şüphelen” adlı bir hacker grubu önce İran’da bir nükleer reaktörü, sonra da ABD balistik füze testini sabote ediyor. Ama ediyor mu? Çünkü bu olayların ardından Dubito’nun tüm üyelerini temizliyorlar! Kim temizliyor? Gözler hemen ABD gizli servisine dönüyor tabii, zaten Avustralya’da kanguru ölse, suçlu ABD gizli servisleri. Ama servisin başındaki adamın kızına da ölüm tehditleri geliyor. Vay anasını, çok heyecanlı derken, YouTube “Şehvet Galaksisi” diye bir filmin reklamını attı içeri, hop kanal değiştirmişim. Niye bütün bilim kurgu filmlerinde hatunlar ya mini etek ya da ancak kerpetenle çıkartılabilecek tayt giyer?
Neyse, “Delete” bana 2020 için yapacağım en önemli tahminlerden birini kaleme alma ilhamını verdi. Jeo-politik riskler. Ticaret Savaşı—herhalde—bitti, Fed de faiz indirmez, yatırımcılar artık uzun zamandır göz ardı ettikleri jeo-politik riskleri daha yakından izleyecekler. Zaten onlar izlemese de Orta Doğu ve Kuzey Afrika’dan Latin Amerika ve şimdi de Hindistan’a yayılan kitlesel gösteriler izletecek cancağızlarım.
Eğer dünya veya Türkiye ekonomisi hakkında rasyonel tahminler yapmak istiyorsak, sosyoloji, kitle piskolojisi ve bittabiki siyasi süreçleri dikkate almak zorundayız. Bu değişkenler her zaman önemli olmayabilir. Ama “ekonomi şu kadar büyür” demeden önce sosyoloji ve siyaset cephesinde bu tahmini etkileyecek boyutta bir gelişme var mı diye inceleme yapmadan yazmak olmaz.
2020’de Ticaret Savaşları bitse dahi (emin değilim) ABD-Çin hükümranlık savaşı sürecek. Her fırsatta dünya sahnesinde has oğlan olduğunu ispat etmek isteyen Putin (ki bence halen Super Lig’de oynayan liderler arasında kafası basan tek oyuncu) hemen Çin safında yer aldı.