Mahfi Eğilmez
Son Güncelleme:
Tüketim Çılgınlığı ve Diderot Etkisi
Denis Diderot (1703 – 1784), ünlü bir Fransız yazar ve filozoftur. Aydınlanma Çağı’nın en önemli kişilerinden birisi olarak kabul edilir. Fransız Devrimi’ni hazırlayan düşünsel gelişmelerde katkısı vardır. Yeni felsefi ve …
Devamını okuBaz Etkisi Her Zaman Lehte Çalışmaz
Bir ay önce 4 Kasım 2019’da “Olumlu Baz Etkisinin[i] Sonuna Geldik” başlıklı yazımda şunları yazmıştım. “Kasım ayında baz etkisinin olumsuz etkisi devreye girecek Şimdi de son 2 yılın enflasyonuna TÜFE …
Devamını okuBüyümenin Arkası
GSYH büyümesi 2017 yılında inişli çıkışlı ama hep artı tarafta bir patika izledikten sonra 2018 yılında düşüşe geçti ve dördüncü çeyrekte küçülmeye döndü. 2018 yılının son çeyreği de dahil olmak …
Devamını okuFaizin Doğuşu ve Yasaklanışı
Faiz, parasal ekonomiden de tek tanrılı dinlerden de çok daha önce ortaya çıktı. Antik dünyada çiftçiler başta buğday, arpa olmak üzere ürettikleri tarımsal ürünlerin eşkıyalar ya da hükümdarlar tarafından el …
Devamını okuBu Yazıya Başlık Bulamadım
Birkaç önemli ekonomik veri açıklandığında ya da çeyrek dönemler tamamlandığında nereye gittiğimize ilişkin bir yazı yazmak adetimdir. Benim gibi düşünen ve yazan başkaları da var. Bu yazılarda genellikle sanayi üretimindeki …
Devamını okuPiyasada Ne Kadar Nakit Para Var?
Ekonomi öğrenenlerin genellikle ilk ya da bilemediniz ikinci dönemde öğrendiği bir konudur kaydi para (ya da banka parası) yaratılması meselesi. Buna karşılık sokaktaki insan bu konuyu bilmez ve ilk kez …
Devamını okuDipten Dönüş İşaretlerini Çıkışa Dönüştürebilmek
Türkiye ekonomisi son aylarda dipten dönüşün sinyallerini veriyor. Bu dönüş sinyallerini birkaç grafikle göstermeye çalışayım. İlk grafik seti ekonominin arz yönünü temsil eden sanayi üretimindeki değişim oranları (altta solda) ve …
Devamını okuHazine Nakit Açığı ve Finansmanı
Genel Bütçe ve Merkezi Yönetim Bütçesi ayrımı ve farkı Kamu mali yapısı şöyle özetlenebilir: Genel Yönetim KİT’ler Diğer Kamu Kesimi Merkezi Yönetim İşletmeci KİT’ler Bütçe Dışı Fonlar Genel Bütçeli İdareler …
Devamını okuKrizden Çıkışın Anahtarı
Para Politikası Yetmiyor 2008 yılında ABD finans sisteminde başladığı kabul edilen küresel krizde ABD ekonomisi başta olmak üzere gelişmiş ekonomiler (Euro Bölgesi, İngiltere ve Japonya) niceliksel gevşeme (quantitative easing) adı …
Devamını okuOlumlu Baz Etkisinin Sonuna Geldik
Baz etkisinin olumlu etkisi Baz etkisi; karşılaştırmaya konu olan iki dönemden ilkinde herhangi bir nedenle oran ya da sayılar üzerinde ortaya çıkan aşırı bir yükseliş veya düşüşün karşılaştırılan dönemlerin sonuçları …
Devamını okuTicaret Savaşlarının Küresel Refaha ve Türkiye’ye Etkisi
Uluslararası Ticaret ile Küresel Refah İlişkisi Kapitalizmin temel kabullerinden birisi uluslararası ticaretin küresel refahı artıracağı hipotezidir. Bu kabulün teorik altyapısı karşılaştırmalı üstünlükler teorisinde yer alır. Teoriye göre iki ulusun birbiriyle …
Devamını okuGeldik Küresel Krizin Üçüncü Aşamasına
2011’de Yaptığım Analiz 29 Eylül 2011 tarihli Radikal Gazetesinde yazdığım ‘Krizin Üçüncü Aşaması’ başlıklı yazım, krizin üç aşamalı olabileceği yolunda yapılmış ilk analizdir. Bu yazımı burada sizlerle bir kez daha …
Devamını okuMerkez Bankası Faizi İndirir mi?
Başlıktaki soruyu hemen yanıtlayayım: Bilmiyorum. Aynı soru ABD Merkez Bankası Fed’in toplantısı öncesi sorulsa yanıtlardım. Çünkü Fed sürpriz yapmıyor. Önce yapacağı hamleye piyasayı hazırlıyor, sonra da ne yönde piyasayı hazırlamışsa …
Devamını okuKısa Vade, Uzun Vade ve Sorunların Çözümü
Kısa vade – Uzun vade ayrımı Ekonomide vade (dönem) ayrımı vardır. Alfred Marshal’ın tanımlamasına göre vadelerin süreleri konusunda şöyle ayrım yapılabilir: Kısa vade; emek, enerji, sermaye, hammadde gibi değişken faktörlerin …
Devamını okuGösteriş Tüketimi ve Züppe Etkisi
‘Gösteriş tüketimi’ (conspicuos consumption); ekonomi jargonunda uzun süredir kullanılan bir deyim. Thorstein Veblen, sanayi devrimiyle birlikte sınıf atlamış olan sonradan görme zenginlerin lüks tüketime yönelmelerini bu kavram çerçevesinde açıklamıştır. Zamanla, …
Devamını okuDünya Ekonomisi ve Türkiye Ekonomisi Tahminleri
IMF’nin Dünyanın Ekonomik Görünümü başlıklı raporunun yenisi (Ekim 2019 tarihli) bugün yayımlandı. IMF kadrosunun kendine göre yorumları, analizleri var. Ben bunlara girmeyeceğim. Çünkü benim de kendime göre kısmen farklı bazen …
Devamını okuKöprü ve Otoyol Geçiş Ücreti Zamları
Ücret, ekonomide emeğin sunulmasının, kiralanmasının bedelidir. Yani bir kişiyi bir iş yaptırmak için tuttuğunuzda o kişiye sunduğu emeğin karşılığında ödenen bedele ücret denir. Bu durumda köprü geçişi sırasında ödenen paraya …
Devamını okuİktisat ve Ekonomi Aynı Şey midir?
İktisat; Arapçada tam hedefe yönelme anlamına gelen kast sözcüğünden türetilmiş bir sözcük. Şemseddin Sami’nin ünlü sözlüğü Kamus-ı Türki’de iktisat kelimesinin iki anlamına vurgu yapılıyor: Ölçülü, ılımlı davranma ve harcamada tasarruflu …
Devamını okuYeni Ekonomi Programı (2020 – 2022)’nin 2019 Yılı Tahminleri Üzerine Görüşler
2020 – 2022 dönemini kapsayacak olan Orta Vadeli Program, bir öncekinde olduğu gibi Yeni Ekonomi Programı (YEP) adı altında kamuoyuna açıklandı. Programın adıyla ilgili bir sorun var. Geçen yıl açıklanan …
Devamını okuBilanço
Bilanço dilimize İtalyanca’dan girmiş bir sözcük. Şirketlerin dönemsel faaliyetlerinde varlıklarında ve yükümlülüklerinde ortaya çıkan değişimleri ve dönem sonucunda ulaşılan kar veya zararı gösteren tablolara bilanço deniyor. Görüleceği gibi tanım gereği …
Devamını okuIMF, Türkiye İçin Ne Diyor?
Son bir haftadır IMF’yi kimin çağırdığı, muhalefetle görüşmelerinin gizliliği gibi ayrıntılar asıl önemli konu olan IMF Türkiye Raporunu ikinci plana itti. IMF heyetinin ayrıntılı raporu (Article 4 Consultation Report) IMF …
Devamını okuIMF ve Türkiye
IMF’nin Amacı Kuruluş amacı ülkelerin karşılaştığı geçici ödemeler dengesi krizlerini gidermek ve onların ithalat kısıntısına gitmemelerini sağlayarak dünya ticaretinin daralmasını önlemek olan IMF 1944 yılında kuruldu. IMF, kapitalist ekonomi sisteminin …
Devamını okuKate Raworth’un Simit Ekonomisi Üzerine Düşünceler
Kate Raworth, 21’inci Yüzyıl İktisatçısı Gibi Düşünmenin Yedi Yolu: Simit Ekonomisi (Türkçesi: Akın Emre Pilgir), Tellekt Yayınları, 2019 Tellekt Yayınları tarafından yayınlanan İngiliz İktisatçısı Kate Raworth’un Simit Ekonomisi adlı kitabına …
Devamını okuTürkiye’de Gelir Dağılımı, Gini Katsayısı ve Yoksulluk Oranları
2018 yılı Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçları TÜİK tarafından açıklandı. Buradan giderek gerek kişisel gerekse fonksiyonel gelir dağılımını analiz edebilecek durumdayız. Ama önce tanımları hatırlayalım. Kişisel gelir dağılımı; bir …
Devamını okuFaiz Düşerken Kur Nasıl Düşüyor?
Çoğu insanın kafasında faiz düşerse kur yükselir diye bir ilişki şekillenmiş olduğu için Merkez Bankası’nın faizi indirmesi sonrasında kur da düşünce ortaya bir şaşkınlık tablosu çıktı. Ekonomide (daha çok finansta) …
Devamını okuABD – Çin Ticaret Savaşı ve Tukidides Tuzağı
ABD’nin Dünya Liderliği ve Meydan Okumalar ABD’nin ekonomik çıkışı 19’uncu yüzyılda iç savaşın (1861 – 1865) hemen sonrasında başladı. İthal ikamesine dayalı bir sanayileşme politikasıyla ABD, yerli üretimi hızla artırdı. …
Devamını okuBağımsızlık Nedir?
100 yıl önce toplanan Sivas Kongresi bu ülkenin bağımsızlık mücadelesinin somut biçim aldığı kongreydi. Sonrasında çok zorlu yollardan geçerek bağımsızlığına ulaştı bu ülke. Atatürk’ün bu ülkeye getirdiği en büyük yeniliklerden …
Devamını okuBu Ortamda Faiz İndirmek Doğru Olur mu?
Bir ülkede faizlerin yüksek olup olmadığı anlamak için konuyla ilgili göstergeleri önce kendi içinde sonra da benzer ülkelerdeki göstergelerle karşılaştırmak gerekiyor. Bu meseleye çözüm ararken Türkiye gibi gelişmekte olan, ikili …
Devamını okuZorunlu Karşılıklar ve Döviz Kurlarının Artışı
Merkez Bankası’nın Zorunlu Karşılıklar Kararı Merkez Bankası, bankaların açtığı kredilerin ekonominin toparlanmasına yetmediği görüşünden hareketle mevduata uyguladığı zorunlu karşılıkların[i] oranlarını ve bu karşılıklar için ödediği faizin oranını [ii]bankaların kredi artışlarını …
Devamını okuKüçülmeye Devam mı Çıkışa Geçiş mi?
Ekonominin arz yönünü önemli ölçüde temsil ettiğini düşündüğüm sanayi üretimi yıllık değişim oranı (bir önceki yılın aynı ayına göre değişimi gösteriyor) 2018 sonunda dibi gördükten sonra çıkışa başlamış, bu yılın …
Devamını oku