‘Kovid-19’ küresel virüs salgınına yönelik, tüm uluslararası kurumlarda kabul görmüş bir ifadeyi iki yazı önce paylaşmıştım, ‘gelecek bizleri artık hep şaşırtıyor olacak’. Bu ifadenin yanına bir ifade daha eklememiz gerekiyor, ‘sıradan iyileşme artık çok zor’. Esasen, iki ifadenin de birbiriyle bağlantılı yönleri söz konusu. Dünya ekonomisinin sadece ekonomik ve finansal yönleriyle değil, çalışma hayatı, sosyal güvenlik, kamu mali dengesi ve ağır küresel borç boyutuyla da küresel pandemi sonrası dönemi toparlaması hayli zahmetli olacak. Bu nedenle, tüm uluslararası kurumlar bu zorlu sürecin sebep olacağı olası yeni küçük ve orta çaptaki yeni krizlere bağlı olarak tetikte olunacak bir döneme işaret ediyor.
2008 küresel finans krizi, ağır sonuçlarına rağmen, ülke ekonomileri için zamana yayılmış, zahmetli; bununla birlikte alışılmış para ve maliye politikası tedbirleriyle, ekonomi literatüründe önceki örnekleri hatırlanan ‘sıradan’ bir iyileşme sürecini ggerektirmişti. Ancak, küresel pandeminin sebep olduğu küresel krizin insani, toplumsal, ekonomik, finansal ve siyasi etkileri o kadar geniş bir alanı etkiliyor ki; bu defa ülke ekonomilerinin sıradan bir iyileşme süreci izlemeleri adeta imkansız. Çünkü, küresel pandemi krizi üretim metotlarını, iç ve dış ticaret metotlarını, iş hayatını, işçi-işveren ilişkilerini, çalışma koşullarını, finans sistemini, hatta ev düzenini bir daha eskiye dönülmeksizin değiştirecek yeni gelişmeleri, yeni zorlukları, köklü bir değişim sürecini de beraberinde getirdi.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ!