Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası’nın (WB) her yıl iki kez gerçekleştirdikleri geleneksel ‘ilkbahar’ ve ‘sonbahar’ toplantılarının geçen haftaki ‘ilkbahar 2023’ versiyonunda, üç temel başlık öne çıktı. Birinci başlık, ‘çekirdek enflasyondaki yapışkanlık’ sorununa bağlı olarak, küresel enflasyonla mücadelenin en az 2 sene daha küresel ekonominin gündeminde yer alacağı gerçeği. Bu başlık birkaç nedene dayanmakta. İlki, ‘Kovid-19’ küresel virüs salgını dönemindeki karantina ve kısıtlama kararları nedeniyle hayli para kaybetmiş olan sektörlerin, bilhassa turizm, ağırlama, ulaştırma ve lojistik gibi hizmet sektörlerinin 2-3 yılın acısını çıkaracak bir fiyatlandırma eğilimi içerisinde olmaları. Küresel enflasyon sorununu besleyen ikinci sorun ise, kısmen ilk sorunla da bağlantılı.
Ancak, ağırlıklı olarak ‘enflasyonist ortam’ın toplumlar üzerinde sebep olduğu algı kırılmasından yararlanarak karına kar katma güdüsüne kapılmış olan özel sektör şirketlerinin ‘hırs enflasyonu’ (greedflation) motivasyonu nedeniyle ilk sorunun etkisini de sollamış durumda. Küresel enflasyonu besleyen 3. temel sorun ise, ‘Kovid-19’ küresel virüs salgınının ortaya çıkardığı kimi gerçeklerle yüzleşmiş olan küresel ticaret aktörlerinin, Rusya-Ukrayna Savaşı şokunu da yedikten sonra yoğunlaştıkları ‘küresel tedarik zincirinde yeniden yapılanma’ arayışları. Çünkü, Asya ve bilhassa Çin’e bağımlılığın sebep olduğu küresel tedarik zincirindeki aksaklıklar, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sebep olduğu küresel enerji ve gıda fiyatları sıçramasıyla birlikte, Atlantik cephesindeki ülkeler için ciddi boyutlarda bir girdi enflasyonuna, üretici fiyatları enflasyonu sıçramasına sebep oldu.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ!