Mahfi Eğilmez – 14.08.2012
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2011 yılı hanehalkı bütçe anketinin sonuçlarını açıkladı. Hanehalkı bütçe anketleri, hanelerin sosyo-ekonomik yapıları, yaşam düzeyleri ve tüketim kalıpları hakkında bilgi veren bir veri kaynağıdır. Bu anketlerdeki bulgulardan hareketle birçok önemli değerlendirme yapılır. TÜFE endeksinde kullanılacak maddelerin seçimi ve bunların ağırlıklarının belirlenmesi bu anketten çıkan verilerle yapılır. Hanelerin tüketim kalıplarında zaman içinde ortaya çıkan değişiklikler bu anket aracılığıyla izlenir. Milli gelir hesaplamalarında özel nihai tüketim harcamaları tahminlerinde bu anket sonuçları kullanılır. Yoksulluk sınırı belirlenmesinde kullanılan göstergeler buradan çıkarılır. Asgari ücret saptanmasında da bu anketin verilerinden yararlanılır.
Anket sonuçlarını değerlendirmeden önce üç önemli kavram üzerinde durmakta yarar var.
Hanehalkı: Aralarında akrabalık bağı olsun ya da olmasın aynı konutta ya da aynı konutun bir bölümünde yaşayan, temel ihtiyaçlarını birlikte karşılayan hanehalkı hizmet ve yönetimine katılan bir veya daha fazla kişinin oluşturduğu topluluktur (sokak dilindeki karşılığı ev halkı ya da kısaca evdir.)
Tüketim: Mal ve hizmetlerin insanların ihtiyaç ve arzularını karşılamakta kullanılması eylemidir (sokak dilinde yalnızca yenilip içilen şeyler tüketim gibi kullanılsa da ekonomide tüketim denildiğinde elbise alımı ya da buzdolabının kullanılması da tüketim olarak kabul edilir.)
Harcama: Bir mal veya hizmet satın almak için kullanılan para veya herhangibir ödeme şeklidir (sokak dilinde tüketim ile harcama çoğu kez birbiri yerine kullanılsa da gerçekte tüketim bir kullanım eylemi, harcama ise bir ödeme eylemidir. Yani örneğin bir hamburgeri almak için para ödediğimizde harcama yapmış oluruz ama tüketim onu yediğimiz zaman ortaya çıkar.)
Anketin kapsamı Türkiye Cumhuriyeti sınırları içindeki kentsel yerler (nüfusu 20.001 ve yukarısı yerleşim yerleri) ve kırsal yerlerdir (nüfusu 20.000 ve daha az olan yerleşim yerleri.) 2011 yılı anketi için her ay ortalama olarak 1104 farklı hane dönüşümlü olarak izlenmiş ve veriler böyle derlenmiştir.
Devamı için tıklayın.