İç piyasalar geçen hafta TCMB toplantısına odaklandı.
Beklendiği üzere politika faizi %50 olarak sabit tutuldu. Toplantı metninde; “Kurul, hizmet enflasyonundaki iyileşmenin son çeyrekte gerçekleşmesi beklenmektedir. Enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarının dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam ettiğini kaydetmiştir. Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir.” ifadeleri bir bakıma faizin neden değişmediğinin özeti gibi. Enflasyon riski sürüyor. Temel ürün ve talepte yavaşlama, TL’de değerlenme sürse de gıdada mevsimsellik etkisinin azalması ve beklentilerin canlı tutulması önemli maniler. Yıl sonu ise asgari ücret ve emekli zamları gündeme gelecek. Enflasyonda katılık, yapışkanlık gibi engeller de henüz aşılmış görülmüyor. Özetle enflasyon ile mücadele zorlaşmaya devam ediyor. Bir de son günlerde, TCMB yapacağını yaptı, gerekli önlemleri aldı, şimdi maliye politikalarının devreye girmesi lazım gibi söylemler fazlaca telaffuz edilir oldu. Bu gelişmelerden piyasa açısından çıkan sonuç; Faizler bir süre daha yüksek kalmaya devam edecek. Toplantı sonrası bu durumun banka hisselerine satış olarak yansımasını olağan karşılamak gerekir. Banka hisselerindeki satışlarda yabancı yatırım bankalarının hedef fiyatları aşağıya çekmesinin payı var. Yüksek faiz, borsa için alternatif olmakla birlikte ekonomideki yavaşlamanın bir süre daha korunacağı şeklinde değerlendirilebilir. 09/2024 dönem bilançoları Aselsan ile geçen hafta başladı. Ekonominin genel seyrine bakarak bilançolar ile ilgili iyimser beklentiler oluşturmak zor. Bu noktada enflasyon muhasebesinin etkisini de dikkate almak gerekir. Dış piyasalarda devam eden iyimserliğe karşılık Borsa İstanbul’daki zayıf görünümde faiz konusundaki ayrışma öne çıkıyor. ABD ve Avrupa’da faizler düşüyor. Citi, Goldman Sachs, Barclays ve Morgan Stanley gibi yabancı bankalar TCMB faiz indirim beklentilerini kasım-ocak dönemine ertelediler. Enflasyon düşmeyince bu öteleme olağan bir durum. Enflasyon ne olursa TCMB faiz indirimine gider sorusunun karşılığı ağırlıklı olarak aylıkta %1.5 gibi şekilleniyor. Geçen haftanın dikkat çeken diğer gelişmesi ise konut sektöründe oldu. Konut fiyat endeksinin yavaşlamasına karşılık konut satışları artışını sürdürdü. Türkiye genelinde konut satışları eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %37,3 oranında artarak 140 bin 919 oldu. Son üç aydır ivmesi artan bir yükseliş söz konusu. İpotekli ve ilk satışlarda da artışlar var. Eylül ayında bir önceki aya göre % 1,0 oranında artan konut fiyat endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak % 27,4 oranında arttı, reel olarak ise % 14,7 oranında azaldı. Satışlar artarken fiyat yükselişi yavaşladı. Bu durum satışlardaki kampanya ve fiyat indirimlerinin etkisini akla getiriyor. Bununla birlikte bir ölçüde kendine yer arayan tasarrufların ilgisinin konuta kaymaya başladığını da gösteriyor. Bir de TCMB’den er veya geç faiz indirimi gelecek, bu da konut fiyatlarına yansıyacak beklentisi biraz daha belirginleşmiş durumda.
TCMB verilerine göre 11 Ekim ile biten haftada; yabancı yatırımcılar hisse senetlerinde 125 milyon dolarlık satış, tahvil bonoda 200 milyon dolarlık alım yaptılar. Bir önceki hafta hem tahvil bonoda hem de hisse senetlerinde satıcı konumundaydılar. Yüksek faiz tahvil bonoya yabancı yatırımcıyı çekmeye devam ediyor. Hisse senetlerinden ise uzak duruyorlar. Dip not olarak; Son günlerde yoğunluk kazanan hisse senetlerinde ortakların geri alımlarını hatırlatmakta yarar var. Bu noktada, hissesinin değerini en iyi sahibi bilir yaklaşımına atıfta bulunmak doğru olacak. Borsa İstanbul’da yabancı takas saklama oranı tekrar %37 seviyelerine çekilmiş durumda. Ağustos ayında %40’a yaklaşmıştı. TCMB rezervlerinde artış, bankalar döviz mevduatı ve kur korumalı mevduatta düşüş sürdü.
Dış piyasalarda ise faiz indirim sürecinin devam ediyor olması olumlu havayı destekliyor. Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) ardından ABD Merkez Bankası’nın (Fed) da sürece katılmıştı. Geçen hafta Avrupa’nın tekrar faiz indirimine gitmesi olumlu karşılandı. Avrupa Merkez Bankası beklendiği üzere 25 baz puanlık indirimle faizi %3.25’e çekti. Euro Bölgesi enflasyonunda ise düşüş devam etti ve beklenenin altında yıllık %1.7 olarak gerçekleşti. Avrupa tarafında gelişmeler beklendiği seyirde devam ediyor. Yaşanan dezenflasyon ile birlikte ekonomideki resesyon riskleri faiz kararları için önemli referans noktaları. ECB toplantı metni ve Başkan Lagarde’nin açıklamalarından faiz indirimlerinin aralık ve sonraki aylarda da devam edeceği anlaşılıyor. Hatta 25 yerine 50 baz puanlık indirim de telaffuz ediliyor. Fed için aynı şeyleri söylemek zor. ABD’de ekonomideki canlılığın korunduğunu işaret eden veriler sonrası faiz indirimleri tartışmalı hale geldi. ABD ve Avrupa borsalarında yeni zirve denemeleriyle çıkış hareketi sürüyor. Asya’da ise Çin ve Hong Kong’da toparlanma çabaları devam ediyor.
