Geçtiğimiz hafta beklenenden yüksek gelen ABD enflasyonu, piyasaları şöyle bir salladı ve çok değil bundan bir ay kadar önce 6 ya da 7 faiz indirimi bekleyen piyasanın artık dörtten az sayıda indirim beklemesine neden oldu.
Yazılarımda da birkaç kez ifade ettiğim üzere enflasyonda belli bir noktadan sonra iniş, tepelerdeki seviyelerden düşüş kadar kolay olmuyor. ABD ekonomisinde üretim ve istihdamda verimlilik artışı sürüyor. Şimdiye kadar yazılan felaket senaryolarının gerçekleşmesi içinse en küçük bir sinyal varmış gibi bile durmuyor. Diğer taraftan Batı yakasının farklı üyeleri için aynı şeyi söylemek oldukça zor.
Almanya ve Japonya’nın ardından İngiltere’nin de teknik resesyona girmesiyle fasıla tamamlanacak gibi duruyor fakat yeniden bir arz şoku yaşanacak olsa bile bu 70’li yıllarda görülenden farklı olacak. Zira Avrupa’nın şimdikinden çok daha derin bir durgunluğa girmesinin önünde bariz bir korku engeli var.
Peki bu arz şokunun görülme olasılığı nedir?
Ve neden 70’lerden farklı? Çünkü mevcut ekonomi teorisi artık dönüşen ekonomiyi açıklamakta zorlanıyor ve dünyada da artık 70’li yılların kuralları geçerli değil … Hatta son kertede, bu farklılığa bir yenisi daha eklenmiş durumda ki o da gümbür gümbür gelen Trump… 70’li yıllarda ABD’de Vietnam Savaşı kaynaklı bir yorgunluk vardı. Ayrıca Bretton Woods sistemi çökmüş ve altınla doların bağı kopmuştu.
Öte yandan Ortadoğu’da bir diğer savaş, Yom Kippur Arapların Batı’ya petrol ambargosu uygulamasını beraberinde getirmişti ki işte arz kaynaklı kriz, burada ortaya çıktı. Tüm bu olanlar o zamanın ekonomik modeli olan Keynesyen iktisatın popülaritesini yitirmesine kadar uzanacak, doların rezerv para olmasının yolunu açan Bretton Woods’taki çöküşle monaterist (parasalcı) politikaları iyi bir kombinasyon haline getirecekti.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ!