BIST SINAI: Sanayi endeksi ve yapay zeka gerekleri
Endekslerin gerilemesini kötüye gidiş olarak mı görmeliyiz ? Yoksa yeni bakışlara açık olarak, belirli dönüşümlerin başladığını kabullenme içinde mi olmalıyız ? Algoritma, modelleme, model kurma, iş modeli tasarımı, tasarım zekası benzeri kavramları uygulamaktan öte kalmış olmak elbette ki sektörleri etkileyecektir. Sonucu olarak ilgili endeksler de bundan nasibini alacaktır. Sanayi Endeksi için de benzer bakış içindeyiz. Klasik yönü değiştiren hamleler yaşıyor mu? Yeterince hızlı gelişme göstermiş olan Endeks’in düzeltme sonrası 2019 2. yarısında yükselişini tamamladığını görüyoruz. Ardından gelen salgın dönemiyle örtüşen düşüş aslında bir başka açılıma götürüyor olabilir mi? Devam edeceğiz ama son aylardaki yükselişe bakarsak bir dönemi bitirmek üzere olduğunu düşünmeye başlıyoruz.
TTKOM: Ekonomide olmayanı açıklamak
Ekonomistlerin eksik yorumlarını yeni düzen ortaya dökmeye devam ediyor. Bilinen kuralların ötesindeki işleyişin açıklamasını kabullenmek de zorlaşıyor ama gerçekler belirleyicidir. Geleceği belirleyen verilerin üzerine model yenilemedikçe rekabette geri kalınacağı açıktır. Varlık sınıflarında belirgin formasyonları geometrik anlamda değerlendirmeye devam ediyoruz. TTKOM hissesi de bu yaklaşıma denk düşmektedir. Orta vade, uzun vade düşünenler için zaman ölçeğini 4 yıllık bloklar halinde incelersek, uzun süredir karşılaşmadığı formasyonları yakalamış olabilir görünüyor. Son 10 yıl üzerinden değerlendirdiğimizde yine benzer geometrik formasyonu görmekteyiz. Burada güzel olan hamle 2018 düşüşündedir: ana ortalamalardan aşırı sapmaya karşılık, gösterge geometrisinin aşırı bozulmaması düzeltici hareketin önünü açmıştır. Sonbahar 2018de biten düşüşten bu yana tepki veren hisselere baktığımızda görmekteyiz: en iyi performans gösteren BIST30, BIST50 hisseleri içindedir. Burada temel hareketin estetiği belirleyici olmuştur: 4 yıllık veya 10 yıllık hareketlerin yumuşak geçişler göstermesi etkili olmuştur. Yükselişler baskılanmışken, düşüşler de yumuşatılmıştır. Neden yükseldi? Neden düştü? Bu sorular haber bazlı açıklanırsa anlamsızdır. Görüldüğü gibi geometri belirleyicidir. Büyük yatırımcı grubunun hareketleri hızlı hareketle gelişebilir mi? Yıl 2018 ve hikayesi düşüş olan döneme tepki hızlı başlangıç olarak görülebilir mi? Bazı cevapları sorgulamak keşfedici kalmayı sağlar. Bir başka görüşe göre de kendimizi hazırlayabiliriz, karma bakış olarak da görülebilir: 4 yıl ve 10 yılın kapışmasını yatırımcıların bakışı olarak görüp amaçlanan yapıyı bu kapışma üzerine de kurabiliriz.