Utku Altunöz – 03.12.2014
Değerli takipçilerim. Bir önceki Ponzi oyunu oyununa gelmeyin başlıklı yazım nedeniyşe sizlerden almış olduğu olumlu eleştiriere öncelikle teşekkür etmek istiyorum. Maillerin tümüne gecikmeli de olsa cevap veriyorum ve de vermeye devam edeceğim. Bu günkü yazımı 27-30 Kasım 2014 tarihleri arasında Antalya Kemer’de 12. si düzenlenen Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Konferansı (12th International Conference on Knowledge, Economy and Management) ayırmak istiyorum.
Öncelikle bir akademisyen olarak hem oldukça bilgilendiğimi, hem de ciddi şaşkınlıklar yaşadığımı belirtmek isterim. İlgili kongrede bilimsel anlamda özellikle de Türkçe olarak fazla çalışmaya rastlanamayacak Lucas Kritiği’nin Türkiye açısından geçerli olup olmadığını ile 1995: 01 – 2013: 03 dönemleri için test ettim. Lucas, ünlü kritiğinde ( Lucas eleştirisi olarak da geçmektedir) uygulanan makro temelli politikaların, mikro temellere inilmemesi yada mikro politikaların göz ardı edilmesi nedeni ile etkin olamayacağını dile getirmektedir. Diğer bir ifadeyle uygulanacak olan ekonomi politikalarının belirlenmesinde geleneksel modeller geçmiş verilere dayanarak tahminler yapmakta ve bu durumun sonucu olarak ileride sergileyecekleri tutumları doğru bir şekilde yansıtamamaktadır. Lucas’a göre rasyonel beklentiler çerçevesinde hükümetler yeni politikalar izlediğinde yada izleyeceğinde tüketiciler varsayım gereği rasyonel olduklarından uygulanan politikayı kavrayıp ona göre davranış geliştirmektedir. Bu da hükümet politikalarının etkinsizliğine yol açmaktadır. Bu durumun ülkemiz için geçerliliğini sınadığım çalışmamda M1, M2 ve gelir değişkenlerini kullandım.
- M1 : Dolaşımdaki para – Banka Kasalarındaki Para +TL ve YP Vadesiz Mevduat
- M2: M1 + TL ve YP Vadeli Mevduat
- Gelir değişkeninde ise birçok yabancı literatürde kullanılan nominal ihracat oranını kullandım.
Fazla tekniğe girmeden yapılan birim kök sınamaları ve hata düzeltme modeli ve dışsallık analizleri sonucunda bulduğum sonucu metinden olduğu gibi kopyalıyorum.
Hata Düzeltme modeli ve dışsallık testleri bizlere göstermektedir ki ilgili dönem için Türkiye Ekonomisinde özellikle hata düzeltme modelinde para ve gelir değişkeninin birlikte hareket etmesi lucas kritiğini anlamsız kılmaktadır. Ayrıca hata düzeltme modelleri, parasal politikalarda bir araç olarak kullanılabilir bir yöntem olarak göz önünde bulundurulabilmektedir.
Saygıdeğer takipçileri;
Bu sonuç bizlere gösterdi ki ülkemizde Lucas Kritiği ilgili dönemler için kuşşanılan değişkenlerle geçers,z kılınmıştır. Gelelim hafızamda yer eden 2 farklı tebliğe.
Bir popülist hocamız sunumunda Türkiye’de 5 çocuk yapılmasının bile ekonomiyi kalkındıracağını, bununla birlikte Türkiye Ekonomisi’nin 2030 yılında Almanya Ekonomisi’nin üzerine çıkacağını iddia etti. İngiliz ekonomistlerin bıyık altında gülüşleri ve şaşkınlıklarını bizzat gözlemledim. Ülkemizde yapısal işsizliğin ciddi bir sorun teşkil ettiği benim 1. Sınıf öğrencilerim tarafından bile bilinmekte iken bu popülist yaklaşım bana oldukça üzücü geldi. Almanya gibi Avrupa Birliği’nin lokomotif ülkesinin tüm diğer AB ülkelerini nasıl ayakta tuttuğu bilinen bir gerçektir. Bununla birlikte sermaye yoğun sanayide enlerin markalarını üreten Almanya’yı Türkiye’nin 2009 büyümesine bakarak değerlendirmek tek kelime ile acımasızlıktır.
Diğer bir tebliğ de Sakarya Üniversitesi’nden meslektaşlarım Kazım Mert ve Merve Türkmen tarafından hazırlanan Türkçe Biz Sana Ne Yaptık Böyle? İş Yeri İsimleri Yabancılaşıyor adlı trajikomik olayarı içeren çalışmalarıydı. İlgili çalışmada Türkçe’nin iş yeri isimlerinde katledilişi trajikomik bir şekilde dile getirilmektedir.
Kongrenin özellikle yabancı katılımcılar tarafından sunulan tebliğlerinin de oldukça faydalı ve kaliteli olduğunu belirtmek isterim.
Yrd. Doç. Dr. Utku Altunöz
E-mail: utkual@hotmail.com
https://twitter.com/utkualtunoz