Emeklilik Fonları Performansları ile İlgili Yeni Düzenleme ve Olası Etkileri

Bugün yayınlanan Resmi Gazete’de Emeklilik Fonları’nın yönetimindeki performanslarla ilgili olarak daha önce “Kurul, yıllık net getirisi ait olduğu fon grubunun yıllık ortalama net getirisinin altında kalan fonların yönetiminin belirlenecek kriterler çerçevesinde başka portföy yönetim şirketlerine devrini talep edebilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlığın görüşü alınarak Kurulca belirlenir.” şeklinde olan yönetmelikteki 20.Madde’nin 5.Fıkrası “Fonların performansının değerlendirilmesi ile bu değerlendirmeler sonucunda portföy yöneticilerine uygulanacak teşvik ve tedbire ilişkin usul ve esasları Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşünü alarak belirlemeye Kurul yetkilidir.” olarak değiştirildi.

İki maddeyi değerlendirdiğimizde önceki halinde daha çok tedbir odaklıyken, yeni halinde teşvik konusunun da gündeme alınması dikkat çekiyor. Ayrıca önceki maddede tedbir kriteri somut bir şekilde ortaya konmuşken yeni maddede değerlendirme kriteri ile ilgili bir açıklama bulunmuyor.

Emeklilik Gözetim Merkezi’nde yayınlanan verileri incelediğimizde varlık dağılımda önemli bir paya sahip Borçlanma Araçları ve Devlet Katkısı fonlarının performanslarının beklenenin altında grafik çizdiğini söyleyebiliriz. Bu anlamda performans sorgulaması ve hem tedbir hem de teşvik konularının gündeme bir kez daha gelmesini sürecin tüm paydaşları açısından faydalı buluyorum.

Şimdi gözler Sermaye Piyasası Kurulu’nun yeni düzenlemeye göre performans kriterlerini nasıl belirleyeceğine çevrilmiş durumda. Akabinde alınacak aksiyonlarla da özellikle Portföy Yönetimi Şirketleri açısından sektörde yeniden bir yapılanma ve özdeğerlendirme süreci olacaktır.

Nihai faydanın katılımcıların varlıkları için en iyi getiri hedefi olduğu aşikar. Elbette ki tüm kurumlar bu fayda için emek veriyorlar. Ben şahsen bu tip açılımları faydalı buluyorum. Tabi burada katılımcılar tarafında da farklındalık oluşturmak önemli. Örneğin katılımcıların çok az bir kısmı, kendilerine tanınan yılda 6 defa portföy değişikliği hakkını kullanıyor. Büyük bölümü ya bu haktan habersiz ya da tabiri caizse uğraşmak istemiyor.

Bu düzenlemeye paralel olarak, global fintech ekosisteminde önemli bir yere sahip Robo Danışman (Robo Advisor) modellerinin çok yakın zamanda Türkiye’de daha aktif rol oynayacağını düşünüyorum. Portföy Yönetimi Şirketleri’nin performansı kadar katılımcıların doğru zamanlama ile doğru fon grupları arasında geçiş yapabilme kabiliyeti de çok önemli. Tam da bu noktada, bir insana göre çok büyük finansal verileri, Yapay Zeka ve Makine Öğrenmesi ile finansal modellemeleri birleştirerek, başarı ile analiz edebilen ve katılımcının yaş, gelir, risk grubuna göre uygun BES fonlarını öneren sistemler hayatımızda artık daha fazla yer alacak. Yapılan analiz ve çalışmalar da, sadece katılımcıların değil buna bağlı olarak fondaki gelir ve büyüklüğün artması ile birlikte sektörün tüm paydaşlarının, yani Emeklilik Şirketleri ve Portföy Yönetim Şirketleri’nin fayda sağlayacağını gösteriyor.

Türkiye’de bir süredir yakından takip ettiğim ve “Dijital Dönüşüm Ortağınız” mottosuyla hareket eden Öneriver tam da bu fayda maksimizasyonunda önemli bir rol oynayacak gibi görünüyor. Kısa zamanda adından çok daha fazla söz ettireceğine inandığım Öneriver’in kurumsal internet sayfasında kurgulanan yapının mimarisi ile ilgili oldukça güzel bilgiler bulunuyor. Ayrıca kurguladığı iş modeli ile BES’in tüm aktörlerine, yani Emeklilik Şirketleri, Portföy Yönetim Şirketleri ve katılımcılara mevcut durumlarından çok daha iyi bir performans/gelir üretmek için çalıştığını söyleyebilirim. Gördüğüm kadarıyla Dijital Dönüşüm Çağı’nı kaçırmak istemeyen bu kurumlar da Öneriver’e karşı gayet ilgililer. Her şeyin çok hızlı ilerlediği fintech dünyasında treni kaçırmamak için bir şekilde bu tür iş modellerini takip etmekte fayda görüyorum.

Oldukça ilgimi çeken bu konu ile ilgili yakın zamanda ayrıca bir yazı daha yayınlayacağım ve biraz daha detaylı olarak paylaşımda bulunacağım.

Bu ve benzer konularda fikir alışverişinde bulunmak isterseniz, detaylı iletişim bilgilerim www.iskenderada.com kişisel web sitemde yer alıyor.

Hepinize bol kazançlar diliyorum.