Ekonomi ve Finans Haberleri – (14.10.2021)

*Bakan Bilgin, Ortak Paylaşım Forumu’nda konuştu
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, “Bizim çalışma mevzuatımız çok eski. Hem sendikalar kanunumuz hem iş kanunumuz hem de toplu sözleşme kanunumuz. Bütün bu mevzuatı yenilememiz lazımÖrgütlenme özgürlüğünün önünü açtığımızda kayıt dışıyla mücadelede ciddi bir mesafe alırız” dedi

*Bakan Muş, Nikaragua Dışişleri Bakanı Colindres ile görüştü
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Nikaragua Dışişleri Bakanı Denis Moncada Colindres ile bir araya geldi. Latin Amerika ve Karayipler Bölgesi ile ticari ilişkileri geliştirmeye önem verdiklerini belirten Muş, “Nikaragua Dışişleri Bakanı Denis Moncada Colindres ile bir araya geldik. Sayın Bakan’ın ülkemize gerçekleştirdiği bu ziyaret, Nikaragua’yı Türk iş dünyasının gündemine taşıyacaktır” ifadelerini kullandı

*Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, yaşlılara yönelik hizmetlerin kalitesini YAGEP’le artıracak
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından, yaşlı hizmetleri alanında faaliyet gösteren merkezi ve yerel kurumların hizmet kalitesini iyileştirmek amacıyla “Yaşlılar İçin Gündüz ve Evde Bakım Hizmetlerinin İyileştirilmesi Projesi (YAGEP) ” hayata geçirilecek. Proje kapsamında 2022’nin ilk 6 ayında “Yaşlı Bakım Modeli” oluşturulacakİki yıl içinde 10 pilot ilde uygulanmaya başlanacak proje kapsamında her yaşlı bakım merkezi için ayrı eylem planı hazırlanacak” açıklamasında bulundu

*Bakan Pakdemirli, Mersin’de Pamukluk Barajı Su Tutma Programı’na katıldı
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Pamukluk Barajı’nda ilk su tutma işleminin gerçekleştiğini belirterek, “Barajla içme suyu, sulama ve enerji faydalarının yanı sıra 180 bin dekar alan sulanacak, 130 milyon metreküp içme suyu temin edilecek” diye konuştu

*Alman ekonomik araştırma enstitüleri ülkenin büyüme tahminini düşürdü
Almanya’nın önde gelen 5 ekonomik düşünce kuruluşu, tedarik zincirindeki sıkıntıların sanayi üretimini yavaşlatması nedeniyle Almanya’nın 2021 büyüme beklentisini yüzde 3,7’den yüzde 2,4’e düşürdü. Ortak açıklamada, 2022 büyüme beklentisinin yüzde 3,9’dan yüzde 4,8’e çıkarıldığı belirtilerek, 2023’te ise Alman ekonomisinin yüzde 1,9 genişleyeceği öngörüsüne yer verildi

*Avrupa Parlamentosu komitesinden roaming ücretlerinin kaldırılmasını uzatmaya onay
Avrupa Parlamentosu (AP) Sanayi Komitesi, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde 2017 yılından beri yürürlükte olan ve cep telefonu operatörlerinin abonelere dolaşım (roaming) ücreti uygulamamasını sağlayan düzenlemenin 10 yıl daha uzatılmasını onayladı

*Almanya Ekonomi ve Enerji Bakanlığı: Arz darboğazları ekonomideki toparlanmayı geciktiriyor
Almanya Ekonomi ve Enerji Bakanlığı, sanayi için malzeme sıkıntısının Kovid-19 krizinden sonra ekonomik toparlanmayı geciktirdiğini duyurdu. Bakanlığın aylık raporunda, “Devam eden salgına ek olarak, mevcut teslimat darboğazları daha fazla ekonomik toparlanma için en büyük riski temsil ediyor” ifadelerine yer verildi

*İngiltere’de iki enerji şirketi daha iflas etti
İngiliz enerji denetim kuruluşu Ofgem, bp’nin yüzde 24 hisse payına sahip olduğu Pure Planet ve Colorado Energy’nin faaliyetlerini durdurarak iflas bildiriminde bulunduğunu açıkladı

*S&P: Yükselen enerji fiyatları, gelişen piyasalardaki merkez bankalarının sabrını test edecek
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s (S&P), yükselen enerji fiyatlarının gelişen piyasalardaki merkez bankalarının sabrını test edeceğini belirtti. Açıklamada, enflasyondaki artışın gelişen ekonomilerdeki yerel faiz oranlarının üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturabileceği kaydedildi

*Amerikan bankaları üçüncü çeyrek bilançolarını açıkladı
Bank of America’nın yılın üçüncü çeyreğindeki net karı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 57 artışla 7,7 milyar dolara yükseldi. Citigroup’un üçüncü çeyrekteki net karı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 48 artarak 4,6 milyar dolara çıktı. Wells Fargo’nun net karı aynı dönemde yüzde 59 artarak 5,1 milyar dolara yükseldi. Morgan Stanley’nin üçüncü çeyrekteki net karı ise yüzde 37 artışla 3,7 milyar dolar oldu

*ABD’de işsizlik maaşı başvuruları 300 binin altına indi
ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının başlangıcından bu yana ilk kez 300 binin altına geriledi. Salgının başlangıcından bu yana ilk kez 300 bin seviyesinin altına gerileyen ve 14 Mart 2020’den bu yana en düşük seviyeyi kaydeden işsizlik maaşı başvurularının 319 bin olması öngörülüyordu

*ABD’de üretici fiyatları eylülde beklenenden az arttı
Eylülde yüzde 0,5 artış kaydeden üretici fiyatları, yıllık bazda ise yüzde 8,6 ile Kasım 2010’dan bu yana en yüksek artışı gösterdi. Bu dönemde piyasa beklentilerinin altında artış kaydeden ÜFE’nin yüzde 0,6 artması öngörülüyordu. ÜFE, ağustosta yüzde 0,7 artmıştı

*ABD’de gıda fiyatlarındaki artış enflasyonu yukarı çekmeye devam ediyor
Küresel gıda fiyatları son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaşırken, ABD’de de gıda fiyatlarındaki yükseliş enflasyonun itici güçlerinden biri olmayı sürdürüyor. Son açıklanan TÜFE verileri, ülkede gıda enflasyonun eylülde yıllık bazda yüzde 4,6 ile 2011’den bu yana en yüksek artışı gösterdiğini ortaya koyuyor. Enflasyon hesaplamasında yer alan marketlerdeki 6 ana gıda grubu endeksinin tümünde yükseliş kaydedilirken, en çok artışın yüzde 10,5 ile “et, kümes hayvanları, balık ve yumurta” grubunda gerçekleştiği dikkati çekiyor. Moody’s Analytics Başekonomisti Mark Zandi, “Salgın azaldıkça, tedarik zinciri ve iş gücü piyasası sorunları çözülecek ve enflasyon ılımlı hale gelecektir” değerlendirmesinde bulundu

*G7’den merkez bankası dijital para birimlerine ilişkin açıklama
G7 maliye bakanları ve merkez bankası başkanları, merkez bankası dijital para birimlerinin merkez bankalarının parasal ve finansal istikrar hedeflerini yerine getirme kabiliyetine zarar vermemesi gerektiğini bildirdi. ABD, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, İngiltere ve Kanada’nın yer aldığı G7 ülkelerinin maliye bakanları ile merkez bankası başkanları, merkez bankası dijital para birimleri ve dijital ödemelere ilişkin ortak bir açıklama yaptı. Dijital para ve ödemelerdeki inovasyonun önemli faydalar sağlama potansiyeli olduğuna dikkat çekilen açıklamada, ancak bunların önemli kamu politikası ve düzenleyici sorunları da gündeme getirdiği kaydedildi

*Rosneft ve BP, Avrupa’ya ortak doğal gaz sevkiyatını ele aldı
Rus petrol şirketi Rosneft ile İngiliz enerji şirketi BP’nin Avrupa’ya doğal gaz sevkiyatı konusunu ele aldıkları belirtildi

*Volkswagen’in elektrikli otomobillerde rekabet için 30 bin çalışanının işine son vereceği iddiası
Alman otomotiv üreticisi Volkswagen’in üst yöneticisi (CEO) Herbert Diess’in Tesla ile elektrikli otomobil üretiminde artan rekabet nedeniyle 30 bin civarında çalışanını işten çıkarmayı planladığı iddia edildi

*Türkiye küresel tedarik zincirinin yeni merkez üssü olma yolunda
Salgın ile birlikte uzun mesafe taşımacılık maliyetlerinin katlanarak artması, pek çok yabancı uluslararası şirket için konum ve maliyet avantajı sunan Türkiye’yi cazip bir yatırım ve üretim merkezi haline dönüştürmeye devam ediyor. Son birkaç gün içinde mobilya, ilaç, tekstil ve paketleme gibi alanlarda faaliyet gösteren pek çok Avrupa merkezli uluslararası şirket, güçlü lojistik altyapı ve imkanlara sahip Türkiye’ye yönelik yeni yatırım planlarını açıkladı

*Gayrisafi milli hasılaya 2020’de en fazla katkı mali olmayan şirketlerden geldi
GSMH 2020 yılında yaklaşık 4 trilyon 983 milyar lirayı bulurken mali olmayan şirketlerin katma değer içindeki payı yüzde 57,9 oldu. Mali olmayan şirketler, toplam ekonomide yaratılan katma değere en fazla katkıyı sağlayan sektör oldu. Toplam katma değerin yüzde 57,9’u bu şirketler tarafından üretildi. Söz konusu oran 2019’da yüzde 58,1 seviyesinde bulunuyordu

*Merkez Bankası rezervleri 123,5 milyar dolar oldu
TCMB toplam rezervleri 8 Ekim haftasında 1 milyar 741 milyon dolar artarak 123 milyar 463 milyon dolara yükseldi. 8 Ekim’de Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 2 milyar 152 milyon dolar artışla 85 milyar 356 milyon dolara çıktı. Brüt döviz rezervleri, 1 Ekim’de 83 milyar 204 milyon dolar seviyesindeydi. Söz konusu dönemde altın rezervleri, 410 milyon dolar azalarak 38 milyar 517 milyon dolardan 38 milyar 107 milyon dolara geriledi

*Yurt dışında yerleşiklerin hisse senedi, DİBS ve ŞBS stoku
Yurt dışında yerleşik kişiler, geçen hafta net 51,6 milyon dolarlık hisse senedi, 10,6 milyon dolarlık DİBS ve 14 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senetleri sattı

*Özel sektörün yurt dışı kredi borcu ağustosta arttı
Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, ağustosta geçen yıl sonuna kıyasla 50 milyon dolar artışla 173,4 milyar dolar oldu. Özel sektörün yurt dışından sağladığı kısa vadeli kredi borcu 8,9 milyar dolar, uzun vadeli kredi borcu 164,5 milyar dolar olarak gerçekleşti

*Bankacılık sektörünün mevduatı ve kredi hacmi arttı
Bankacılık sektörünün toplam mevduatı, geçen hafta yaklaşık 16,3 milyar lira artarak 4 trilyon 241,3 milyar liraya yükseldi. Sektörün mevduatı 4 trilyon 241,3 milyar lira, kredi hacmi ise 3 trilyon 905,6 milyar lira oldu. Sektörün kredi hacmi, 8 Ekim itibarıyla bir önceki haftaya kıyasla 5 milyar 181 milyon lira artarak 4 trilyon 28 milyar 876 milyon liraya yükseldi

*İTO/Avdagiç: Konteynerde 1.600 dolarlık fiyatlara dönmek artık hayal
İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Kovid-19 öncesi, bir konteynerin Şanghay’dan Los Angeles’a nakliyesinin maliyeti yaklaşık 1.600 dolardı. Bugün, aynı rotada navlun için ödenecek fatura tutarı, tam 20 bin dolar. O da uygun boş konteyner bulacak kadar şanslıysanız. Artık birçok Avrupalı ve Amerikalı şirket, Çin’de üretimi ya da Çin’den tedarik seçeneğini ciddi şekilde sorguluyor. Akrep ve yelkovan, hiç olmadığı kadar Türkiye ve Türk özel sektörü lehine dönüyor” şeklinde konuştu

*IEA, küresel petrol talebindeki artış öngörüsünü yukarı yönlü revize etti
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), devam eden enerji krizinin petrol tüketiminde artışa neden olacağına işaret ederek, bu yıl ve gelecek yıl için küresel petrol talebine yönelik tahminini yukarı yönlü revize etti

*Sıfır emisyon hedefi için 6 kat fazla kritik mineral kaynağa ihtiyaç olacağı öngörülüyor
IEA Dünya Enerji Görünümü 2021 raporuna göre, temiz enerji dönüşümü kapsamında düşük karbonlu teknolojilerin yaygınlaşması, kritik minerallere talebi de artıracak. Elektrikli araçlar ve batarya depolamada mineral kaynaklara talep 2050’ye kadar 50 katına çıkacak

*Türkiye’de 9 ayda 2 milyon 118 bin gayrimenkul satıldı
Satış işlemlerinden 919 bin 972’sini konut, 375 bin 986’sını arsa, 573 bin 982’sini tarla, 93 bin 649’unu iş yeri, geri kalanını diğer taşınmazlar oluşturdu. En çok satış işlemi yapılan iller sıralamasında İstanbul, Ankara ve İzmir ilk üçte yer aldı

*Tarımsal desteklerde vergi iadesiyle 2 milyon çiftçiye yaklaşık 5 milyar lira ödenmesi bekleniyor
Çiftçilere ödenen desteklerden kesilen verginin 5 yıl geriye dönük iade edilmesine ilişkin düzenleme, Çiftçi Kayıt Sistemi’ndeki 2 milyon çiftçi ile üretici ve yetiştirici birliklerini sevindirdi

*VHV Reasürans, Türkiye merkezli büyümesini bölge ülkelerine taşıyacak
Almanya’nın önemli sigorta gruplarından VHV’nin Türkiye’deki iştiraki VHV Reasürans CEO’su Maximilian Stahl, “Almanya merkezli grubumuz VHV Reasürans’a güvenmesinin karşılığı olarak Türkiye’yi merkez ülke olarak konumlandırdı ve ilk etapta Arnavutluk, Azerbaycan, Bosna Hersek, Mısır, Gürcistan, Yunanistan, İsrail, Kosova, Katar ve Suudi Arabistan’dan risk kabullerine başlama kararı aldı” dedi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,3 artışla 1.418 puana çıktı, Dolar/TL yüzde 0,8 değer kazanarak 9,1650’ye yükselirken, altının gramı 530 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans