SABAH STRATEJİSİ
ABD’den dün beklentilerin altında kalan ISM verisi ve istihdam piyasasındaki büyümenin yavaşladığına işaret ADP rakamları resesyon kaygılarını biraz daha artırdı. Fiyatlamalar sert olmamakla birlikte söz konusu verilerin risk iştahı üzerinde baskı yaptığını izliyoruz. Dün %1,1 oranında düşen Nasdaq teknoloji endeksi bu sabah %0,4 civarında geriliyor. Avrupa vadelilerinde ise daha sınırlı kayıplar gözlenirken, MSCI Asya Pasifik endeksinde yaklaşık %0,8 oranında düşüş gözleniyor. Verilerin piyasalara yön verdiği ortamda bugün ABD’de haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verisi takip edilecek. Yurtiçi tarafta ise Borsa İstanbul’da düşük işlem hacmi ile birlikte gün içerisinde ani hareketler devam ediyor. Dün 5.029 seviyesine kadar çıkan endeks kapanışa doğru gelen satışlarla günü 4.920 seviyesinden tamamladı. Bankacılık ve holdingler düşüşe öncülük ederken, güçlü gelen verilerle otomotiv ve defansif özellikleriyle gıda perakendesi, telekom gibi sektörler pozitif ayrıştı. BIST100’ün bugüne ise zayıf bir görüntüyle başlamasını beklerken, düşük işlem hacmi ile birlikte gün içinde yüksek oynaklık sürebilir.
MAKROEKONOMİ
ABD’de mart ayı S&P Global hizmet PMI, 53,8’den 52,6 seviyesine hafif aşağı yönlü revize edildi ve hizmet sektöründe büyümenin hafif yavaşladığına işaret etmekle birlikte son iki ayda büyüme bölgesinde seyretti. Detaylara bakıldığında yeni siparişler, geçen yılın eylül ayından bu yana ilk kez arttı, ayrıca yeni ihracat siparişlerinin düşmesiyle, iç talep, hizmet sektöründeki büyümeyi desteklemeye devam etti. ABD’de mart ayına ilişkin ISM imalat dışı endeksi ise, 55,1’den 51,2 seviyesine beklentilerin üzerinde gerileyerek imalat dışı sektörlerde son üç aydaki en yavaş büyümeye işaret etti.
Diğer yandan, ABD’de istihdam piyasası verilerinden mart ayı ADP özel sektör istihdam verisi izlendi. ADP özel sektör istihdam artışı, martta 145 bin kişi gelerek 210 bin kişi öngörülen beklentilerin altında gerçekleşti. Şubat ayı verisi ise 242 bin kişilik artıştan 261 bin kişilik artışa yukarı yönlü revize edildi. Detaylara bakıldığında hizmetler sektörü; eğlence ve konaklama (98 bin kişi) ve ticaret, ulaşım ve kamu hizmetleri (56 bin kişi) öncülüğünde 75 bin kişilik istihdam artışı sağlarken, inşaat sektörü 53 bin kişilik ve madencilik sektörü ise 47 bin kişilik istihdam artışı kaydetti. Buna karşın, imalat sanayinde istihdamın 30 bin kişi azalması ve hizmet sektöründe bazı sektörlerde (finansal hizmetler, bilgi hizmetleri vb.) istihdam düşüşleri gözlenmesi, istihdam artışının tabana yayın olmadığına ve istihdam piyasasında kısmi soğumaya işaret etti. Dün açıklanan şubat ayı JOLTS açılan iş sayısı da, beklentilerin üzerinde gerileyerek firmaların iş gücü talebinin kısmi güç kaybettiğine işaret etmişti. Beklentilerden zayıf gelen ADP istihdam verisinin ardından Fed’in mayıs ayındaki toplantısında faiz artışını pas geçeceğine yönelik beklentiler artış kaydetti, bu kapsamda mayısta faizi sabit tutması bekleniyor. Önümüzdeki dönemde, Fed’in, faiz artışlarıyla yavaşlayan ekonomik faaliyetin ve bankacılık sektöründe son dönemde yaşanan dalgalanmanın ardından kredi koşullarındaki sıkılaşmanın seyrinin, firmaların istihdam politikaları üzerindeki yansımaları yakından takip edilecektir.
Ayrıca ABD’de şubat ayına ilişkin dış ticaret dengesi verisi açıklandı. Aylık bazda ihracat ocak ayında son dört ayın en yüksek seviyesine yükselmesinin ardından şubatta %2,7 düşüşle 251,2 milyar USD’ye gerilerken, ithalat ise ocak ayında son üç ayın en yüksek seviyesine ulaşmasının ardından şubatta aylık bazda %1,5 düşüşle 321,7 milyar USD seviyesine geriledi. Aylık bazda ihracat son dokuz ayın en düşük seviyesine yakın gerçekleşirken, ithalat ise kasımdan bu yana ilk kez düşüş kaydetti. Böylece şubatta dış ticaret açığı aylık bazda ihracatın ithalattan fazla düşmesiyle 68,7 milyar USD’den 70,5 milyar USD seviyesine yükselerek son dört ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Söz konusu veriler, küresel ekonomik aktivitede ve ABD’de iç talepte yavaşlamaya işaret etti.
Avrupa genelinde de son ekonomik görünüme ilişkin bilgi veren mart ayı S&P Global hizmet sektörü nihai PMI verileri izlendi. Buna göre martta hizmet PMI’lar, bölge genelinde 50 eşik seviyesinin üzerinde büyüme bölgesindeki seyirlerini sürdürmekle birlikte, Almanya’da 53,9’dan 53,7’ye, Euro Bölgesi’nde 55,6’dan 55’e, Fransa’da 55,5’ten 53,9’a hafif aşağı yönlü revize edilerek hizmet sektöründe büyüme hızının hafif yavaşladığına işaret ederken, İngiltere’de ise 52,8’den 52,9’a hafif yukarı yönlü revize edilerek sektörde büyümenin hafif hızlandığına işaret etti.
- Bu kapsamda, Euro Bölgesi genelinde hizmet PMI martta hafif aşağı yönlü revize edilse de mayıs ayından bu yana en güçlü büyümeye işaret etmeye devam etti. Yeni alınan işlerin, art arda üç aydır ve son on ayın en yüksek hızında artması talepte güçlü bir artışa işaret etti.
Bunun yanında, Almanya’da şubat ayı fabrika siparişleri, aylık bazda %4,8 oranıyla beklentilerin (%0,3 artış) belirgin şekilde üzerinde artış kaydederek yükselişini üçüncü aya taşıdı ve üretimin seyrine ilişkin olumlu sinyal verdi. Aylık bazda şubattaki artış, Haziran 2021’den bu yana en yüksek artışa işaret etti. Detaylara bakıldığında, yurt içi siparişler %5,6 oranında arttı, yabancı ülkelerden gelen siparişler ise %4,2 oranında artış kaydetti, özellikle Euro Bölgesi’nden gelen siparişler %8,9 oranında güçlü artış sergilerken, bölge dışındaki ülkelerden gelen siparişler %1,4 oranında sınırlı arttı. Ayrıca ürünler bazında yatırım malları siparişleri %7,3 oranında belirgin artarken, ara mallar siparişleri %1,3 ve tüketim malları siparişleri ise %1,9 oranında sınırlı arttı.
ECB Yönetim Kurulu Üyesi Vujcic, Banka’nın faiz artış döngüsünün büyük oranda bittiğini, enflasyonun büyük oranda baz etkisiyle yavaşlamaya başladığını ancak çekirdek enflasyonla mücadele için biraz daha artışa ihtiyaç olabileceğini belirtti. Özellikle Vujcic, çekirdek enflasyon %4’ün üzerinde kalmaya devam ederse daha fazla faiz artışının beklenebileceğini söyledi. ECB’nin şahin üyelerinden Holzmann da önceki gün 50 baz puanlık faiz artışının halen masada olduğunu belirtmişti.
Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, istihdam piyasası verilerinden, 1 Nisan haftasına ilişkin haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verisi TSİ 15.30’da izlenecek. Son açıklanan haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları, 191 bin kişi seviyesinden 198 bin kişi seviyesine hafif yükselerek beklentilerin üzerinde gelmekle birlikte düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü ve istihdam piyasasında sıkı görünümün korunduğuna işaret etmişti.
Bunun yanında, TSİ 17’de St. Louis Fed Başkanı Bullard’ın konuşması, Banka’nın para politikasına ilişkin olası yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek.
Ayrıca Almanya’da üretimin seyrine ilişkin olarak sanayi üretimi verisi TSİ 09’da takip edilecek. Sanayi üretimi, aylık bazda aralıkta %2,4 oranında düşüşün ardından ocak ayında %3,5 oranında artış sergileyerek beklentilerin üzerinde toparlanma kaydetmişti. Özellikle, bölgede enerji krizine yönelik endişelerin yatışmasıyla ocakta enerji yoğun sanayi kollarında üretimde %6,8 oranında güçlü artış görülmüştü.
Diğer yandan, bugün TCMB tarafından haftalık DTH, rezerv ve sermaye hareketleri istatistikleri yayınlanacak.
- Yurt içi yerleşiklerin dolarizasyon hareketine BDDK’nın yayınladığı günlük verilerden de bakıyoruz. 31 Mart haftasında toplam DTH miktarı 2,99 milyar USD (bireysel 0,70 milyar USD düşüş ve kurumsal 2,29 milyar USD düşüş) azaldı. Toplam YP mevduatın toplam mevduat içerisindeki oranı %41,1’den %40,8’e geriledi. TL kredilerde haftalık %2,04 artış, YP kredilerde %0,67 artış, toplam kredilerde ise kur etkisinden arındırılmış bazda baktığımızda %1,63 artış görmekteyiz.
- TCMB Analitik Bilanço verilerine göre, 31 Mart haftasında toplam ve net rezervin azaldığını hesaplamaktayız. İlgili haftada toplam rezervin 2,4 milyar USD azalışla 122,3 milyar USD seviyesine gerilediğini, net uluslararası rezervin ise 0,6 milyar USD azalışla 18,4 milyar USD’ye geldiğini öngörmekteyiz.
ŞİRKET HABERLERİ
Deva Holding (DEVA, Sınırlı Pozitif): Çerkezköy II Üretim Tesisinde bulunan Yüksek Potent Üretim Binası tamamlanmış olup, Sağlık Bakanlığı denetimlerinden geçerek üretim faaliyetine başlamıştır. Eski üretim alanında üretilmekte olan solid onkoloji ürünlerin kademeli olarak bu üretim binasına geçişi yapılacaktır. 19.295 m2 kapalı alana sahip olan üretim binasının yıllık tek vardiyada 2.149bin kutu ilaç üretim kapasitesi bulunmaktadır. Söz konusu üretim binasının, toplam üretim kapasitesini %1,7 oranında artırması beklenmektedir.
Europen Endüstri (EUREN, Sınırlı Pozitif): Samsung Electronics ile 2022 Haziran ayından bu yana devam eden denetim süreçlerinden başarıyla geçerek tedarikçi anlaşması imzalanmıştır. Tedarik anlaşması buzdolabı camlarını kapsamakta olup, Samsung’un beyaz eşya üretimlerini gerçekleştirdiği Polonya’daki fabrikasına ürünler ihraç edilecektir. Numuneler nisan ayı içerisinde gönderilmeye başlanmış olup seri üretime mayıs ayı içerisinde başlanması planlanmaktadır, Sipariş anlaşması ayrıca açıklanacaktır.
Girişim Elektrik Sanayi (GESAN, Sınırlı Pozitif): Şirket’in, Vangölü Elektrik Dağıtım A.Ş. tarafından gerçekleştirilen ”2023-MLZ-YAT-07 Hermetik Ve Kuru Tip Trafo Alımı İşi” konulu ihaleyi 2,7mn TL bedelle kazandığı açıklanmıştır. (Güncel baz USD/TL kuru ile ihale bedeli KDV hariç 52,7mn TL’dir.)
Migros (MGROS, Nötr): Şirketin, 27 adet Migros, 18 adet Migros Jet ve 2 adet Macrocenter formatında toplam 47 satış mağazası Mart ayı içerisinde hizmete açılmıştır. 31 Mart 2023 itibariyle Şirketin toplam mağaza sayısı 2.991*’dir. Şirketin toplam net satış alanı 1 milyon 822 bin metrekareye* ulaşmıştır.
*Deprem nedeniyle hasar görmüş binalarda bulunan ve kullanılamaz durumda oldukları değerlendirilen mağazalar için değerlendirme süreci devam etmekte olup, bu mağazalar toplam mağaza sayısı ve satış alanına dahildir.
SEKTÖR HABERLERİ
Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında GEREL.E payında 06/04/2023 tarihli işlemlerden (seans başından) 05/05/2023 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar brüt takas uygulanacaktır. İlgili payda halihazırda uygulanmakta olan ve VBTS kapsamında önceki aşamalarda tanımlanan tedbirler de (açığa satış ve kredili işlem yasağı tedbiri) brüt takas tedbirinin uygulandığı süre boyunca devam edecektir.
Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler, payın işlem gördüğü pazarın/platformun işlem kuralları, pazar değişimi veya diğer nedenlerle uygulanan işlem esaslarından ayrı olarak değerlendirilir. Buna göre VBTS tedbirleri diğer düzenlemeler veya kararlarla uygulamaya alınan işlem esaslarının geçerlilik süresinden ayrı olarak tedbir süresinin sonuna kadar uygulanmaya devam eder.
SPK’nın 06/02/2023 tarihli kararı uyarınca Borsa İstanbul A.Ş. Pay Piyasasında ikinci bir duyuru yapılıncaya kadar tüm paylarda açığa satış işlemleri yasaklanmıştır.
Gıda: Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Rusya bu sefer 60 günlük dedi ve 120 güne uzatılabilmesi için beklentilerinin karşılanması gerektiğini söyledi. Burada Rusya’yı savunmak için söylemiyoruz ama halen tahıl ve gübre ihracatındaki sorunlar devam ediyor” dedi. Kaynak: BloombergHT
Sigorta: Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkanı ve Türkiye Sigorta Genel Müdürü Atilla Benli, sigorta sektörünün 76 milyar TL deprem hasarı ödemesi yapacağını belirterek, “Sigorta sektörünün haziran sonu itibarıyla ticariler dahil %95 oranında tüm hasarların ödemesini yapacak hale geleceğini tahmin ediyoruz.” dedi. Kaynak: Dünya
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Çelik Halat ve Tel Sanayi (CELHA): Şirket, Çelik Tel ve Halat Kapasite Artışı ve Modernizasyon (KAM) projeleri kapsamında 1. fazı (KAM1) içerisindeki halatlama hattı yatırımı için Almanya’da bulunan üretici firma Sket Verseilmachinenbau GmbH ile 2,4mn EUR bedelle sözleşme imzalayarak yatırım sürecini fiilen başlatmıştır. Halatlama makinesi yatırımı ile halatlama kapasitesinin %21 oranında arttırılmasının hedeflendiği açıklanmıştır.
Erciyas Boru (ERCB): Şirket’e ait olan Aydın’da bulunan arsanın satışı ile ilgili olarak Şirket ile 3. taraf arasında arsanın bir kısmı peşin bir kısmı vadeli olmak üzere toplam 7,3mn USD karşılığında anlaşılmıştır. Arsanın devrinin vade sonunda bütün bedelin tahsilini takiben gerçekleştirileceği açıklanmıştır.
Koroplast Temizlik Ambalaj Ürünleri (KRPLS): Hakim ortağı Korozo Ambalaj’ın sahip olduğu Şirket payları üzerine tesis edilmiş olan rehnin, Korozo’nun iştiraki ve Şirketin ilişkili taraflarından Korsini-Saf Ambalaj paylarının satışı neticesinde elde edilen tutarlarla rehnin sebebi olan kredilerde erken ödeme yapılması sonucunda kredi verenlerle yapılan anlaşma çerçevesinde kaldırılmasına karar verilmiştir.
Kütahya Porselen (KUTPO): Türkiye Çimse-İş Sendikası ile yapılmakta olan “Toplu İş Sözleşmesi” görüşmeleri neticesinde, 1 Ocak 2023 tarihinden geçerli olmak üzere 31 Aralık 2024 tarihine kadar 2 yıllık süreyi kapsayan sözleşme 3 Nisan 2023 tarihi itibariyle imzalanmıştır. Sözleşme kapsamında çalışanlara giydirilmiş ücret olarak ortalama %96 bandında ücret artışı sağlanmıştır.
Ek olarak, 2022 yılsonu itibariyle toplam 1.304 çalışandan 359 çalışanın EYT ve 15 yıllık hak kullanımı, kendi istekleri ile işten ayrılmış olması sonucu çalışanların eksilmesinden kaynaklanan zorunlu durum nedeniyle, yılın son çeyreğinde devreye alınması planlanan yeni teknoloji komple yatırım tesisi devreye alınıncaya kadar, kısmen 2.el, kısmen eski teknoloji üretim hatlarının duruşa geçirilmesine, karar verilmiştir.
Lider Turizm (LIDER): Şirket, Mart ayında 74 adet araç satın almış olup, toplam araç alım fatura tutarı KDV hariç 53,3mn TL’dir. Böylelikle; 2023 yılında yapılan toplam araç alımı 182 adet olarak gerçekleşmiş ve toplam araç alım fatura tutarı KDV hariç 102,7mn TL’ye ulaşmıştır. 31.03.2023 itibari ile filodaki araç adedi 3785 adede ulaşmıştır.
Ulusoy Un (ULUUN): Şirket tarafından, Antakya OSB’de 275 Ton/Gün kırma kapasitesine sahip 5.095m2 arazi üzerindeki un üretim tesisi 14,4mn TL toplam bedelle, 5.091m2 arazi üzerindeki depolama alanı ise 5mn TL toplam bedelle satın alınmıştır. Tesis toplamda 10.186m2 alan üzerinde 6.880m2 kapalı alana sahiptir. Kapasite artışı ve teknoloji yenileme amacıyla yapılacak revizyon çalışmalarından sonra tesisin 2023 yılı üçüncü çeyrek içinde faaliyete geçirilmesinin planlandığı açıklanmıştır. Bu satın alma işlemi ile Şirket’in, Mersin, Adana, İskenderun bölgesindeki limanların hammadde temininde kullanılarak maliyet avantajı ve Türkiye’nin güney komşularına yakınlık sayesinde de ihracat tonajlarında artış yakalamasının hedeflendiği açıklanmıştır.
FAİZ PİYASALARI
Çarşamba günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %8,50 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 78 milyar TL’lik (%8,50’den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 249 milyar TL oldu.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde faizlerde yükselişler gözlendi. Buna göre, kısa vadeli tarafta 50 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 80 baz puana yaklaşan yükselişler görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi