SABAH STRATEJİSİ
Fed üyelerinin faiz artış hızının yavaşlayacağına dair açıklamaları, perakende devi Best Buy’ın 2023 yılına ilişkin beklentilerini yukarı yönlü revize etmesi ile enerji hisselerinin petrol fiyatlarının yükselişe geçmesinden destek bulması dün piyasalardaki olumlu havanın arkasındaki faktörler oldu. Risk iştahının pozitif olduğu ortamda Dolar endeksi (DXY) 108’den 107’ye geriledi. Amerikan tahvillerinin getirileri de düşüş eğilimindeydi. Amerikan endeksleri %1,2-%1,4 arasında yükseliş kaydettiler. Avrupa’da piyasalar artıda seyretti. Euro Stoxx 50 endeksi %0,5 prim yaptı. Yurtiçi tarafta ise BİST-100 endeksi ardışık 3. işlem gününde pozitif bir tablo ortaya koydu. Kapanış 4.781’den (tarihi kapanış rekoru) gerçekleşirken, günlük %4,6’lık yükseliş kaydedilmiş oldu. İşlem hacmi de 125,2 milyar TL ile oldukça güçlüydü. BİST-100’deki 95 hissenin artıda kapattığı endekste SASA, TUPRS ve EREGL yükselişe en çok destek veren hisseler olarak ön plandaydı. Bugüne bakıldığında ABD vadelileri hafif ekside seyrediyor. Asya’da ise olumlu bir görüntü var. Yurtiçinde yatay bir açılış bekliyoruz. Veri tarafında bugün ABD’de FOMC toplantı tutanakları açıklanacak. Ayrıca, Euro Bölgesi ve ABD’den PMI verilerini takip ediyor olacağız.
MAKROEKONOMİ
OECD tarafından Ekonomik Görünüm Raporu yayınlandı. Raporda, küresel büyümenin ivme kaybettiği, enflasyonun birçok ülkede yavaşlamakla birlikte halen yüksek seviyelerini koruduğu ve kalıcılığını kanıtladığı, güvenin zayıfladığı ve belirsizliğin yüksek seyrettiği belirtilerek küresel ekonominin artan zorluklarla karşı karşıya olduğu vurgulandı. Ayrıca Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşın, fiyatları, özellikle enerji fiyatlarını önemli ölçüde yükselterek, dünya çapında yaşam maliyetinin hızla arttığı bir dönemde enflasyonist baskıları artırdığı belirtilmekte.
- Raporda, küresel ekonominin bu yıl %3,1 büyümenin ardından 2023 yılında büyümenin %2,2 seviyesine yavaşlayacağı tahmin edilmekte. Bu kapsamda, eylül ayında yayınlanan önceki rapora göre ise, küresel ekonomik büyümenin bu yıl 0,1 puan hafif yukarı yönlü revize edildiği ve gelecek yıla ilişkin büyüme tahmininin ise korunduğu görülmekte. 2024 yılında ise küresel büyümenin %2,7 seviyesinde gerçekleşmesi beklenmekte. Özellikle Asya bölgesinin, 2023 ve 2024 yıllarında büyümenin ana motoru olacağı, Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika’nın ise çok düşük bir büyüme gerçekleştireceği belirtilmekte.
- ABD ekonomisinin 2022 yılı büyüme beklentisi %1,5’ten %1,8’e hafif yükseltilirken, 2023 yılı beklentisi ise %0,5 seviyesinde korundu. Euro Bölgesi ekonomisinin ise bu yıl için büyüme tahmini %3,1’den %3,3’e, 2023 yılı için %0,3’ten %0,5’e hafif yükseltildi. Özellikle, enerji krizinden en olumsuz etkilenen Almanya ekonomisinin ise 2023 yılında %0,3 daralması beklenmekte. Diğer yandan, İngiltere ekonomisinin de 2023 yılında %0,4 daralacağı tahmin edilmekte.
- Çin’in 2022 yılı büyüme tahmini ise %3,2’den %3,3’e hafif yukarı yönlü, 2023 yılı büyüme tahmini ise %4,7’den %4,6’ya hafif aşağı yönlü revize edildi. Çin’de gayrimenkul piyasalarında devam eden zayıflık, artan takipteki krediler ve devam eden sıfır Covid politikası kaynaklı kısıtlamaların iç talep ve küresel büyüme üzerinde potansiyel olarak ağır bir baskı oluşturmasıyla Çin’de öngörülen istikrarlı büyümeye ilişkin önemli risklerin devam ettiği ifade edilmekte.
- Fiyatlardaki beklenmedik artışın sonucu olarak, birçok ülkede reel ücretlerin gerilediği ve satın alma gücünün düştüğü belirtilirken, enflasyonun kontrol altına alınmadığı taktirde, bu sorunların daha da kötüleşeceği vurgulanmakta.
- Avrupa’nın, doğal gaz rezervlerini yenilemek ve talebi azaltmak için uzun bir yol kat ettiği, ancak Kuzey Yarımküre’de bu kışın zorlu geçmesinin beklendiği, 2023 ve 2024 yıllarında kışın, durumun daha da karmaşık olabileceği belirtilerek, özellikle doğal gaz rezervlerini yenilemenin gelecek yıl daha zor olabileceğine dikkat çekilmiş. Daha yüksek doğal gaz fiyatları veya doğrudan doğal gaz tedarik kesintilerinin, 2023 ve 2024 yıllarında Avrupa’da ve dünyada önemli ölçüde daha zayıf büyüme ve daha yüksek enflasyon anlamına geleceği vurgulanmış.·
- Ayrıca dünyanın birçok bölgesinde para politikasının daha hızlı sıkılaştırılmasına ve mal piyasalarındaki bazı arz darboğazlarının kademeli olarak hafiflemesine karşın, birçok ülkede tüketici enflasyonunun önceden tahmin edilenden daha uzun süre yüksek kalacağının öngörüldüğü belirtilmekte. Bu kapsamda, OECD ekonomilerinde yıllık enflasyonun bu yıl ulaşacağı %9,4’ten 2023 yılında %6,5’e ve 2024 yılında ise %5,1 seviyesine yavaşlayacağı tahmin edilmekte.
- Türkiye ekonomisine ilişkin tahminlere bakıldığında ise, bu yıla ilişkin büyüme tahmininin %5,4’ten %5,3’e hafif aşağı yönlü revize edildiği ve 2023 yılına ilişkin büyüme tahmininin ise %3 seviyesinde korunduğu görülmekte. Yıllık ortalama TÜFE ise, bu yıl için %73,2 seviyesinde ve 2023 yılı için %44,6 seviyesinde öngörülmekte. İşsizlik oranı ise bu yıl için %10,7 ve 2023 yılı için %10,3 seviyesinde tahmin edilmekte. Cari açık/GSYH oranı ise, bul için %5,6 ve 2023 yılı için %3,8 seviyesinde beklenmekte.
Yurt içinde ise, TÜİK tarafından yayınlanan mevsim etkilerinden arındırılmış kasım ayı tüketici güven endeksi, aylık %0,6 oranında artışla 76,6 seviyesine yükseldi ve böylece Ekim 2021’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, Fed’in faiz artış hızına ve faiz patikasında tepe noktaya ilişkin sinyal verebilecek olan 1-2 Kasım tarihindeki FOMC toplantısının tutanakları bugün piyasaların odak noktasında olacak. Fed, bu ayın başındaki toplantısında, faizleri 75 baz puan artırarak federal fonlama faiz aralığını %3,75-%4,00 bandına yükseltmişti. Böylece Fed, haziran ayından itibaren son dört toplantıda faizleri 75’er baz puan artırmıştı. Karar metninde, kararın oybirliği ile alındığı açıklanırken, bununla birlikte faiz artışlarına, enflasyonu zaman içerisinde %2 seviyesindeki hedefine döndürmek amacıyla faizlerin yeteri kadar kısıtlayıcı bir seviyeye gelene kadar ihtiyaç olduğu belirtilmişti. Ayrıca karar metninde, Fed’in, gelecek faiz artışlarının hızını belirmede, para politikasındaki kümülatif sıkılaşmayı, para politikasının ekonomik aktivite ve enflasyon üzerinde oluşturduğu gecikmeli etkiyi ve ekonomik ve finansal gelişmeleri dikkate alacağı belirtilmişti. Faiz toplantısının ardından konuşan Fed Başkanı Powell ise, faiz artışlarını durdurmayı düşünmek için çok erken olduğunu, enflasyonu düşürmek için faizleri gerektiği kadar yükseltmeye hazır olduklarını ve bunu daha küçük boyutta artırımlarla yapabileceklerini ancak faizin tepe yapacağı noktanın daha önce öngörülenden yüksek olacağını belirtmişti. ABD’de son açıklanan ekim ayı TÜFE ve ÜFE verilerinin, beklentilerin altında gerçekleşmesinin ardından, piyasalarda Fed’in agresif faiz artışlarına yönelik beklentiler zayıflamış ve birçok Fed üyesi de gelecek toplantılarda daha yavaş faiz artırımlarına yönelik beklentilerini ifade etmişti.
Ayrıca ABD tarafında, ekonomik faaliyetlerin seyrine ilişkin sinyal verecek olan kasım ayı S&P Global imalat ve hizmet sektörleri öncü PMI verileri TSİ 17.45’te takip edilecek. Ekim ayında imalat PMI, 52’den 50,4 seviyesine gerileyerek imalat sektöründe büyüme hızının yavaşladığını göstermişti, hizmet PMI ise ekimde 49,3’ten 47,8 seviyesine gerileyerek hizmet sektöründe daralma hızının arttığına işaret etmişti. PMI raporlarında gelecek döneme ilişkin iyimserlik göstergelerindeki zayıflamanın da işaret ettiği üzere, Fed’in faiz artışlarını sürdürmesinin de etkisiyle sıkılaşan finansal koşullarla önümüzdeki dönemde PMI verilerinin zayıflaması olası gözükmekte. Bu kapsamda, kasımda imalat PMI’ın 50 eşik seviyesine gerileyerek imalat sektöründe durağan seyre işaret etmesi ve hizmet PMI’ın da 47,9 seviyesinde gerçekleşerek daralma bölgesindeki seyrini sürdürmesi beklenmekte.
Diğer yandan, ABD’de ekim ayı dayanıklı mal siparişleri öncü verisi TSİ 16.30’da açıklanacak. Eylül ayı dayanıklı mal siparişleri aylık %0,4 artış kaydetmişti ve sanayi üretimine yönelik olumlu sinyal vermişti. Dayanıklı mal siparişlerinin ekimde de aylık %0,4 artış sergilemesi bekleniyor.
Bunun yanında, ABD’de tüketici güveni göstergelerinden kasım ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi nihai verisi TSİ 18’de takip edilecek. Kasımda Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi öncü verisi, 59,9’dan 54,7 seviyesine gerileyerek beklentilerin (59,5) oldukça üzerinde düşüş kaydetmişti ve temmuzdan bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti.
Öte yandan, ABD’de konut piyasası verilerinden, ekim ayı yeni konut satışları verisi takip edilecek. Öncesinde açıklanan ekim ayı ikinci el konut satışları, konut başlangıçları ve inşaat izinleri gibi veriler de konut piyasasındaki zayıflamayı teyit etmişti. Özellikle, Fed’in, faiz artışlarını sürdürmesiyle mortgage faizlerinin yüksek seviyelerdeki seyrinin konut piyasasını baskılamaya devam etmesi beklenmekte. Bu kapsamda, ekimde yeni konut satışlarının aylık %4,6 gerileyerek düşüşünü sürdürmesi bekleniyor.
Avrupa genelinde de yavaşlayan bölge ekonomisi ve yükselen enflasyon ortamında son ekonomik görünüme ilişkin bilgi verecek olan kasım ayı S&P Global imalat ve hizmet sektörleri öncü PMI verileri izlenecek. Ekim ayında imalat PMI’lara bakıldığında Almanya ve Fransa dahil olmak üzere Euro Bölgesi’nde ve İngiltere’de daralma hızlarının arttığına işaret etmişti. Ekim ayında hizmet PMI’lara bakıldığında ise, Almanya’da daralma hızının hafif yavaşladığına, Euro Bölgesi’nde daralma hızının hafif arttığına işaret ederken, İngiltere’de ise 50 eşik seviyesinin altına gerileyerek hizmet sektörünün daralmaya geçtiğini göstermişti, buna karşın Fransa’da ise hafif gerilemesine karşın büyüme bölgesindeki seyrini sürdürmüştü. Bölgede artan enflasyonist baskılar, Rusya kaynaklı enerji krizi ve ECB’nin faiz artışlarına devam etmesinin etkisiyle imalat ve hizmet PMI verilerinin baskı altında kalması bekleniyor.
Ayrıca TSİ 11.30’da ECB Başkan Yardımcısı Guindos’un konuşması, Banka’nın para politikasına ilişkin olası yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek.
ŞİRKET HABERLERİ
Çimsa Çimento (CIMSA, Nötr): JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş. tarafından yapılan kredi derecelendirmesinde, Şirket’in Uzun Vadeli Ulusal Kurum Kredi Rating Notu ‘AA- (tr)’ düzeyinden ‘AA (tr)’ düzeyine revize edilmiştir.
Emlak Konut GYO (EKGYO, Nötr): Şirketin projelerinden İstanbul Eyüpsultan Kemerburgaz Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi ihalesinin 2.oturumu 22.11.2022 tarihinde yapılmıştır. İhalenin 2. oturumuna katılan istekliler ve yazılı nihai teklifleri; Gelen en yüksek teklif; Arsa Satışı Karşılığı Satış Toplam Geliri: 12.050mn TL, Arsa Satışı Karşılığı Şirket Payı Toplam Geliri: 4.820mn TL, Arsa Satışı Karşılığı Şirket Payı Gelir Oranı: %40 Caba İnş. Enerji Turz. San. Ve Tic. A.Ş. & Mesa Mesken İnş. A.Ş. & Mesa Holding tarafından verilmiştir. Teklifler değerlendirme aşamasındadır.
Girişim Elektrik (GESAN, Sınırlı Pozitif): Şirket, Kütahya Altıntaş Zafer OSB Alanı’na ait elektrik şebekesi yapım işi ihalesine katılmış ve en avantajlı fiyat vererek ihalede 1. olmuştur. İhale baz bedeli vergiler hariç 20,7mn TL’dir.
Şirket ayrıca, Renault Group-Oyak’tan Bursa’nın Nilüfer ve Kestel ilçelerinde bulunan tesislerine, çatı ve carport güneş enerjisi santrali yapılması için sipariş almıştır. Anlaşma bedeli toplam 1,48mn USD’dir.
SEKTÖR HABERLERİ
Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında PRDGS.E, CELHA.E, CONSE.E, IMASM.E, SASA.E ve HEKTS.E paylarında 23/11/2022 tarihli işlemlerden (seans başından) 22/12/2022 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar brüt takas uygulanacaktır. İlgili payda halihazırda uygulanmakta olan ve VBTS kapsamında önceki aşamalarda tanımlanan tedbirler de (açığa satış ve kredili işlem yasağı, emir paketi tedbirleri) brüt takas tedbirinin uygulandığı süre boyunca devam edecektir.
Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler, payın işlem gördüğü pazarın/platformun işlem kuralları, pazar değişimi veya diğer nedenlerle uygulanan işlem esaslarından ayrı olarak değerlendirilir. Buna göre VBTS tedbirleri diğer düzenlemeler veya kararlarla uygulamaya alınan işlem esaslarının geçerlilik süresinden ayrı olarak tedbir süresinin sonuna kadar uygulanmaya devam eder.
Perakende: NielsenIQ’nun araştırmasına göre Türkiye’de hızlı tüketim ürünleri perakendesi ilk 8 ay kıyaslamasında %85 büyüme kaydetti. 2015 yılından bu yana bileşik yıllık büyüme rakamlarına bakıldığında da gıda kategorisinin %19, gıda başlığı altında tarım ürünlerinin %19,4, buğday ürünlerinin ise %24,3 büyüdüğü gözleniyor. Türkiye’de 2020 yılında toplam hızlı tüketim ürünleri içinde %4 olan e-ticaret ağırlığı 2021 yılında %5,7’ye çıktı. E-ticaret, 2022 yılının ilk 8 aylık döneminde yüzde 74’lük ciro büyümesi gerçekleştirdi. Kaynak: Dünya
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Dap Gayrimenkul (DAPGM): Şirket 22.11.2022 tarihinde, Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı tarafından düzenlenen “İstanbul Eyüpsultan Kemerburgaz Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi” ihalesinin 2. oturumuna katılmış olup ihale Şirket lehine sonuçlanmamıştır.
E-Data Teknoloji (EDATA): Şirket’in 2022 yılı içerisinde hiç işlem gerçekleştirmediği distribütörlüğünü yapmakta olduğu Secure Gate S.R.L. firması ile olan sözleşmeyi Şirketin operasyonel yükünü azaltmak ve yeni markalara odaklanabilmek amacıyla sonlandırmıştır.
Esenboğa Elektrik (ESEN): Şirketin % 100 oranında bağlı ortaklığı olacak şekilde, 10mn TL sermayeli Esenboğa Batarya Sistemleri ve Enerji Yatırımları A.Ş. ünvanlı yeni bir şirket kurulmasına karar verildiği açıklanmıştır.
Gelecek Varlık Yönetimi (GLCVY): Şirket, Türkiye Garanti Bankası A.Ş.’nin gerçekleştirdiği tahsili gecikmiş alacak satışında, 22/11/2022 tarihinde satışa çıkarılan toplam 257,7 milyon TL anaparaya sahip bireysel portföyün ihalesini en yüksek teklifi vererek kazanmıştır. Bu ihaleye toplam 16 varlık yönetim şirketi katılmıştır. Kamuyu Aydınlatma Platformu’ndan 21/11/2022 tarihinde kazanıldığı açıklanan ihaleyle birlikte toplamda 516,2 Milyon TL anaparaya sahip 2 bireysel portföyün ihalesi kazanılmıştır. İhale sonuçlarının kesinleşmesi ihaleyi açan banka Yönetim Kurulu’nun onayına bağlı olup, onay sonrası satışa konu alacakların devir işlemleri ve sözleşmelerin imza süreci başlatılacaktır.
Goodyear Lastikleri (GOODY): Yönetim Kurulu’nun kararıyla; envanter ayarlaması amacıyla İzmit fabrikasında yapılacağı 11.11.2022 tarihinde kamuya duyurulan fabrika duruşunun Adapazarı ve İzmit fabrikalarını kapsayacak şekilde ve 12 – 23 Aralık 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilmesine karar verilmiştir.
Özerden Plastik (OZRDN): Şirket ortaklarından Naci Tamer Özerden sahip olduğu 1,34mn TL’lik nominal hisseyi borsada işlem gören tipe dönüşüm için MKK’ya kaydettirdi. Şirketin ödenmiş sermayesi 21mn TL seviyesinde bulunuyor. Buna göre MKK’ya kaydettirilen söz konusu hisseler, ödenmiş sermayenin %6,4’ünü oluşturuyor.
Margün Enerji (MAGEN): Şirketin %100 bağlı ortaklığı Anatolia Yenilenebilir Enerji A.Ş., Elektrik Piyasasında Depolama Faaliyetleri Yönetmeliği kapsamında, 4 ayrı Depolamalı Elektrik Üretim Tesisi Projesi için toplamda 525 MWm / 350 MWe gücünde Güneş Enerjisi Üretim Santrali (GES) ve bu santrallere bütünleşik 350 MWsaat kapasiteli bataryalı elektrik depolama tesisi kurmak için EPDK’ya önlisans başvurusunda bulunmuştur.
Şirketin Depolamalı Elektrik Üretim Tesisi Projeleri sayesinde 525 MWp ilave ile toplam GES kurulu gücünün 800,53 MWp güce ulaşmasının beklendiği ve yapılan önlisans başvurusu sonrasında GES kurulu gücüne ilave 350 MWh elektrik depolama kapasitesine ulaşılacağı açıklanmıştır.
Naturel Enerji (NATEN): Şirketin % 100 oranında bağlı ortaklığı olacak şekilde, 10mn TL sermayeli Naturel Batarya Sistemleri ve Enerji Yatırımları A.Ş. ünvanlı yeni bir şirket kurulmasına karar verildiği açıklanmıştır.
QNB Finansbank (QNBFB): QNB Finansbank uluslararası finansal kurumlarla, 184,5mn ABD Doları ve 253mn Avro olmak üzere iki dilimden oluşan sürdürülebilirlik bağlantılı sendikasyon kredisi temin etmek üzere anlaşma imzalamıştır. 367 gün vadeli sendikasyon kredisinin toplam maliyeti ABD Doları dilim için Sofr+%4,25 yıllık ve Avro dilim için Euribor+%4,00 yıllık olurken, Banka eş zamanlı olarak 100 milyon ABD doları tutarında 18 ay vadeli islami finansman temini konusunda ikili anlaşmaya varmıştır.
Rubenis Tekstil (RUBNS): Şirketin devam eden yatırımları arasında yer alan Ataköy Prestij Konakları projesinde B Blokta yer alan 3+1 tipindeki bir adet daire toplam 18,6mn TL tutarla sözleşme ile peşin bedelle satılmıştır. Satış tutarının tamamı nakden tahsil edilmiştir.
Aynı projede ve A Blokta yer alan 3+1 tipindeki bir adet daire toplam 18,6mn TL tutarla sözleşme ile peşin bedelle satılmıştır. Satış tutarının tamamı nakden tahsil edilmiştir.
Türk İlaç (TRILC): Şirket ortaklarından Mehmet Berat Battal sahip olduğu 6,68mn TL’lik nominal hisseyi borsada işlem gören tipe dönüşüm için MKK’ya kaydettirdi. Şirketin ödenmiş sermayesi 161,8mn TL seviyesinde bulunuyor. Buna göre MKK’ya kaydettirilen söz konusu hisseler, ödenmiş sermayenin %4,1’ini oluşturuyor.
VBT Yazılım (VBTYZ): 29.09.2021 Tarihli Yönetim Kurulu kararı ile başlatılan pay geri alım programının tamamlandığı 26.04.2022 tarihinde kamuoyuna duyurulmuştur. Geri alım programı kapsamında alınan 485.500 Lot hissenin tamamı dün itibariyle satılmıştır.
FAİZ PİYASALARI
Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %10,56’dan %10,50 seviyesine geriledi. TCMB dün 80 milyar TL’lik (%10,50’den, 7 gün vadeli) ve 50,6 milyar TL’lik (%10,50’den, 9 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 310,6 milyar TL oldu.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta sınırlı artışlar gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta düşüşler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda kısa vadeli tarafta 5 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 45 baz puana varan düşüşler görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi