2022 2.Ç Strateji Raporu ve Varlık Dağılım Modeli
Yönetici Özeti
❖ 2022 yılında koronavirüs salgını piyasaların odağındaki yerini kısmen kaybederken, ilk çeyrekte Rusya-Ukrayna savaşı piyasaların ana gündem maddesi oldu. Rusya-Ukrayna savaşının yanı sıra petrol ve emtia fiyatlarındaki yükseliş, küresel çapta görülen yüksek enflasyon, stagflasyon endişeleri, Amerika Merkez Bankası (Fed) sıkılaşma söylemleri ve diğer Merkez Bankası faiz kararları küresel piyasalar üzerinde etkili olan unsurların başına çekti.
❖ Rusya Devlet Başkanı Putin’in, 21 Şubatta Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk’ın bağımsızlığını tanıyan kararını onaylamasıyla artan Rusya-Ukrayna gerilimi, 24 Şubatta Rusya’nın Ukrayna’ya girmesiyle savaşa dönüştü. Rusya’nın bu adımı sonrası ABD ve Avrupa ülkelerinden Rusya’ya yönelik sert yaptırım kararları devreye alındı.
❖ ABD ve Avrupa tarafından bir çok Rus oligarkın mal varlıkları dondurulurken, Rusya’nın batıdan finansman sağlaması durduruldu. ABD, ABD’li şirketlerin ve vatandaşların Rusya Merkez Bankası, Rusya Varlık Fonu ve Rusya Maliye Bakanlığı ile işlem yapması yasaklandı. Rus bankaları uluslararası ödeme ağı SWİFT sisteminden çıkarıldı. Norveç Varlık Fonu, Rus varlıklarını elden çıkaracağını duyururken, birçok şirket Rusya’daki faaliyetlerini durdurduklarını açıkladı. Rusya’nın ekonomisini kısıtlamaya yönelik açıklanan yaptırımlar küresel piyasalardaki risk iştahını azalttı.
❖ Rusya-Ukrayna savaşıyla petrol fiyatları yükselişe geçerken, Çin’in artan koranavirüs vakaları sebebiyle bazı şehirler için karantina kararı almasının petrol talebini yavaşlatacağı, ABD ve AB’nin de Rusya’ya yönelik petrol ambargosu planını görüştüğü haberleriyle yükselişini hızlandırdı ve Brent tipi petrolün varili 130 doların üzerine kadar çıktı.
❖ Enflasyona ilişkin endişeler ve Fed’in sıkılaşma beklentileriyle yükselişe geçen ABD 10 yıllık tahvil faizi %2,98 seviyesine kadar yükseldi.
❖ Amerika Merkez Bankası (Fed), 2018 Kasım ayından bu yana ilk kez faiz artışı kararı verdi ve politika faizini, beklentilere paralel 25 baz puan artırarak %0,25-0,50 aralığına yükseltti. Karar metninde Rusya-Ukrayna savaşının etkilerine de vurgu yapılırken Fed Başkanı Powell, önümüzdeki toplantılardan birinde bilanço daraltmasına başlayacaklarını dile getirdi.
❖ İngiltere Merkez Bankası, beklentilere paralel olarak politika faizini 25 baz puan artırarak %0,50’den %0,75’e yükseltti.
❖ Avrupa Merkez Bankası (AMB), Nisan ayı toplantısında beklentilere paralel faizlerde değişikliğe gitmeyerek politika faizini %0’da, marjinal faiz oranını %0,25’te, mevduat faizini de eksi %0,50 seviyesinde sabit tuttu. Banka, varlık alımını 3. çeyrekte sona erdirme planını yineledi.
❖Türkiye özelinde de Rusya-Ukrayna savaşı 2022 yılı ilk çeyreğinde odakta yer alırken, yüksek enflasyon, TCMB faiz kararları ve jeopolitik riskler, yeni ekonomi politikaları yerel varlık fiyatlamaları üzerinde etkili olan unsurlar oldu.
❖2021 yılının son çeyreğinde %9,1 büyüyen Türkiye ekonomisi, 2021 yılının tamamında ise %11 büyüme kaydetti.
❖Türkiye’de yıllık enflasyon, Mart ayında %61,14’e yükselerek 2002 yılı Mart ayından bu yana en yüksek seviyesini görürken, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), Mart ayında yıllık %114,97 ile Mart 1995’den bu yana en yüksek artışını gerçekleştirdi. ÜFE-TÜFE makası rekor seviyelere yükseldi.
❖TCMB, %19 seviyesinde bulunan politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranında, 2021 yılı Eylül toplantısında 100, Ekim toplantısında 200, Kasım toplantısında 100 ve Aralık toplantısında 100 baz puan olmak üzere toplam 500 baz puan indirime giderek 2021 yılı sonunda %14 seviyesine çekti. TCMB, 2022 yılı 4 toplantısında ise politika faizini değiştirmedi.
❖Türkiye tahvil faizleri, yüksek enflasyona rağmen Merkez Bankası’nın faiz indirim kararlarının etkisiyle yükselişe geçerken, 10 yıllık tahvil faizi 2022 yılı Mart ayında %27,98 ile rekor kırdı. Türkiye 2 yıllık gösterge tahvil faizi ise %26,51 ile Ekim 2018’den bu yana en yüksek seviyesini gördü.
❖Yeni ekonomik program kapsamında devreye alınan kur korumalı mevduat (KKM) sistemi TL’de volatiliteyi azalttı.
❖TCMB, 2022 yılının ikinci Enflasyon Raporu’nda, 2022 yıl sonuna ilişkin enflasyon tahminini %23,2’den %42,8’e, 2023 tahminini de %12,9’a yükseltti.
❖Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin gelişmeler, petrol ve emtia fiyatlarındaki yüksek seviyeler, küresel çapta görülen yüksek enflasyon, stagflasyon endişeleri, Fed’in faiz ve bilanço küçültmeye ilişkin açıklamaları küresel fiyatlamalar üzerinde etkili olacak unsurlar olabilir.
❖Türkiye özelinde ise Rusya-Ukrayna savaşının getireceği riskler başı çekiyor. Savaş nedeniyle petrol fiyatları başta olmak üzere emtia fiyatlarında yaşanan yükseliş enflasyonda yükselişin devam etmesine neden olurken, savaşın enerji fiyatlarını yükseltmesine ek olarak ülkemiz turizmi üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle cari açığımızda büyümeye yönelik riskleri barındırması, TCMB’nin kararları yerel varlık fiyatlamaları üzerinde etkili olabilir.
Rapor için tıklayın.
Kaynak: Bizim Menkul Strateji Raporları