Kolaylaştırıcı olarak döviz hareketleri (USDTRY) : Denge hali içinde döngü sürpriz değildir
Döviz hareketleri üzerine ekim ayı yazımızı devam ettirebiliriz: o dönem geçmişin bileşik etkisi sessizliği bozacak görünmekte idi. Bu beklenti değişmemiştir çünkü tarihsel tekrarlar için iklim oluşmaktadır. Bunu “piyasa bozucu” etki olarak değil “piyasa dengeleyici” katalizör olarak görmek gerekir. Bu da ekonomik modellerin güncellenmesini mecbur kılacaktır. Geçmişteki dalgalanmaların “bileşik güç” etkisinden bahsedebiliyorsak, bu sefer de farklı değildir. Yanisi; herhangi habere, beklentiye bağlı kalmadan geçmişin piyasa hareketlerinin bileşke etkisinin geleceği tasarladığını unutmadan devam edersek spekülatif söylemlere de girmemiş oluruz. Bir başka deyişle, her durumda savunulabilir “hesaplanabilir” hareket manzumesinden bahsetmekteyiz.
Ekim – Aralık: artışa geçen bileşik etki döviz hareketlerinde alt sınırı kuvvetlendirdi
Normal şartlarda aylık bazda veya 4-5 haftada 1 gelişmelere bakarak değişmeyen değişmeyen parçaları inceleyerek geleceğe tortuyu ortaya çıkarmaya çalışıyoruz ancak araya farklı piyasaların girmesiyle süre kısalmıyor ama uzuyor. Son durumda 10 haftalık değişimin model değerleri üzerindeki etkisini bakıyoruz: ekim yazımızdan bu yana haftalık olarak hesaplardan çıkan pozitif değerlere karşılık bu kaybı dengeleyecek pozitif değerlerin denkleme girmiş olması döviz piyasasını etkileyecek bileşik etkinin devam ettiğini göstermektedir.
===> döviz hareketleri “yataydaymış gibi ” görünse de aslında potansiyelini gösteren bileşik güç zayıflamıyor
Haftalık simülasyon: 2023 potansiyeli (daha) yüksek dönem
Bunu da hesaplamalardan çıkartabiliyoruz: ekonomik modellemelerde belirleyici parametre olarak düşünmenin vaktinin geldiğini göstermektedir: açık olarak görülmektedir ki geçmişten farklı platform veya bileşik etki içine girmiş olacağız. Yine bozuk saat gibi arada doğruyu tahmin eden modeller olacaktır ama bu türlerin elenmesini de piyasa oyuncuları yapacaktır.
Hesaplardan çıkacak olan minik negatif değerlere karşılık, minik pozitif değerlerin devam etmesi hali dengeyi bozmayacakmış gibi görünüyor olsa da “bileşke etki”den bahsediyor olduğumuzu unutmayalım. Einstein dahi bu konunun önemini vurgulamıştır.
Makro ekonomik modelleme yapacak olanların “gerçekten” fark yaratacak bir çözüme gitmeleri için bir şans daha doğmaktadır: incelenen veri seti içinde bileşik etkinin parçaları içinde hesapları ciddi etkileyecek değerlerin önemi giderek artmaktadır. Umalım ki kendi modellerinde bunu görebiliyor olsunlar.
Parametre değerlerinde potansiyel güç: yaz 2023 döneminde artıyor
Bu da göstermektedir ki piyasasın yeni dengelerde istikrar kazanması için gerekli oyun kuralları önemli ölçüde değişecektir. Dış ticaretten, genel üretim anlayışına dek değişecek ortamdan bahsediyoruz: politika olarak inovasyonun belirleyici ağırlığı artıyor olacaktır.
Model gereği: 2021- 2022 dalgalanması tarihsel olarak belirleyici tortu
– uzun yıllar bu dalgalanmanın nimet ve külfeti arasında yeni denge arayışları olacaktır,
– 2023 içine girerken minör hareketlerin tortusu yakın geçmişe nazaran daha belirgin hissedilecektir.