Bu Hafta Ne Oldu…
Geride bıraktığımız haftada yurt içinde cari denge ve işsizlik oranı, yurt dışında Almanya, Euro Bölgesi ve ABD enflasyon verileri takip edildi. Hafta boyunca piyasaların odağında ise ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz kararları yer aldı. Almanya’da tüketici fiyat endeksi, Mayıs ayında aylık %0,1 azalırken, yıllık enflasyon %6,1 olarak gerçekleşti. Euro Bölgesi’nde tüketici fiyat endeksi Mayıs ayında aylık değişmezken, yıllık enflasyon %6,1 oldu. ABD’de tüketici fiyat endeksi, Mayıs’ta akaryakıt fiyatlarındaki düşüşle aylık %0,1 artarken, yıllık enflasyon %4,9’dan %4’e gerileyerek Mart 2021’den beri en düşük seviyeye indi. ABD Merkez Bankası (Fed), beklentilere paralel olarak politika faizini değiştirmeyerek %5,00-5,25 aralığında sabit bıraktı. Fed böylelikle, 15 ay içinde 10 faiz artırımına gittikten sonra ilk kez faizi pas geçmiş oldu. Fed yetkilileri, faiz beklentilerini 2023 için %5,1’den %5,6’ya yükseltti. Fed Başkanı Powell, Fed üyelerinin hemen hepsinin daha fazla faiz artırımını uygun gördüğünü belirtirken, bu yıl ek faiz artışlarının uygun olabileceğini dile getirdi. Avrupa Merkez Bankası (AMB) beklentilere paralel faizleri 25 baz puan artırarak gecelik mevduat faizini %3,50, refinansman faizini %4’e, marjinal fonlama faizini %4,25 seviyesine yükseltti. Böylece banka, yüksek enflasyonla mücadele kapsamında faiz artış döngüsüne 8. toplantıda da devam etti. AMB, gelecek kararlarında faizlerin yeterli şekilde kısıtlayıcı seviyelerde olmasının sağlanacağını belirtti. AMB Başkanı Lagarde, fiyat baskılarının yüksek kalmaya devam ettiğini, işlerini henüz bitirmediklerini, hala alınacak mesafe olduğunu belirtti. Türkiye’de cari açık, Nisan’da 5.404 milyon dolara yükselirken, 12 aylık cari işlemler açığı 57.804 milyon dolara yükseldi. Cari açığın yükselmesinde; dış ticaret açığının, 2022 Nisan ayına göre 2.677 milyon dolar artarak 7.016 milyon dolara yükselmesi etkili oldu. İşsizlik oranı Nisan ayında bir önceki aya göre 0,1 puan artarak %10,2 seviyesinde gerçekleşti. Haftaya pozitif başlayan ve hafta başında 5.730 seviyesine yükselerek rekor kıran BİST100 Endeksi, sonrasında düşüşe geçerek 5.322 seviyesine kadar geriledi. Endeks, haftayı %2,68 kayıpla 5.475 puandan tamamladı. Dolar/TL 23,8058 ve Euro/TL 26,0440 ile rekor tazeledi. Altının gram fiyatı, TL’deki değer kaybının etkisiyle tarihi zirvesini 1.499,5 liraya taşıdı. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 2-9 Haziran 2023 haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 261,8 milyon dolar hisse senedi alımı, 25,2 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) alımı ve 1,6 milyon dolar Özel Sektör Tahvil satışı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 481 milyon dolar azalarak 104.971 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 1.308 milyon dolar azalarak 68.703 milyon dolara geriledi. Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları dolar bazında bakıldığında 11.123 milyon dolar azalarak 110.477 milyon dolara gerilerken, TL bazında 42.396 milyon TL artarak 2.576 milyar TL ile rekor tazeledi. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı tekrar 500 sınırının altına geriledi.
Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…
5,57x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,5x olan 5 yıllık ortalamasına göre %26,3 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.
TCMB, 2022 yılının ilk toplantısında ise faizi değiştirmeyerek %14 seviyesinde sabit bıraktı. TCMB, politika faizini 17 Şubat, 17 Mart, 14 Nisan, 26 Mayıs, 23 Haziran ve 21 Temmuz tarihli toplantılarında değişiklik yapmayarak %14 olarak sabit bıraktı. TCMB, 18 Ağustos’ta 100, 22 Eylül’de 100, 20 Ekim’de 150 ve 24 Kasım tarihli toplantısında 150 baz puan indirim yaparak politika faizini %9,00 seviyesine çekerken, 22 Aralık’taki 2022 yılının son toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %9,00 seviyesinde sabit bıraktı. TCMB, 19 Ocak’taki 2023 yılının ilk toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %9 seviyesinde tutarken, 23 Şubat toplantısında 50 baz puan indirerek %8,50 seviyesine çekti. 23 Mart, 27 Nisan ve 25 Mayıs tarihli toplantılarında ise politika faizini değiştirmeyerek %8,50 seviyesinde sabit bıraktı.
Mayıs ayında %0,04 artan TÜFE’nin Haziran 2023 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Haziran ayında %2,81, Temmuz ayında %2,51, 2023 yılı sonunda %38,55 ve 12 ay sonrasında %30,65 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2023 sonunda 26,18, 12 ay sonrasında ise 28,99 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2023 sonunda 40,3 milyar dolar, 2024 yılında ise 27 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2023 ve 2024’te sırasıyla %3,8 ve %4,5 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %17,56, 3 ay sonrasında %21,65 ve 12 ay sonrasında ise %19,30 olması beklenmektedir.
Kaynak: Bizim Menkul Haftalık Bülten