Borsalarda iyimserlik korunuyor.
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Powell’ın açıklamalarının olumlu yorumlanması nedeniyle bu yıl farklı başladı. Geçtiğimiz aylarda merkez bankalarının parasal sıkılaşma politikaları belli ölçüde fiyatlandığı için Powell’dan önümüzdeki toplantılar için gelen “faiz artırımlarını yavaşlatabiliriz” açıklaması olumlu algıya neden oldu. Ayrıca resesyon sinyal ve beklentilerine rağmen gerek Borsa İstanbul, gerekse ABD’de açıklanan yılın ilk yarısına ait bilanço performanslarının beklentileri karşılaması hatta aşması iyimserliğe katkı yapan bir başka gelişme oldu. Bilanço kârlılığının önümüzdeki dönemler için korunup korunmayacağı ileriki günlerin tartışma konusu olabilir. Diğer yandan enflasyona karşı getiri arayışında borsalar önemli bir alternatif olarak geçerliliğini koruyor. Ayrıca Tayvan kaynaklı gelişmelerin etkisi azalmaya başladı. ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyaretini sorunsuz tamamlayarak adadan ayrılması piyasaları rahatlattı. Çin ordusunun Tayvan yakınlarında başlattığı askeri tatbikat yakından izlenirken Çin’in ciddi bir misilleme yapıp yapmayacağı konusu belirsiz. Piyasalarda Fed başta olmak üzere öncü merkez bankalarının para politikalarındaki değişiklikle yeni dengeler kurulmuş görülüyor. Bu süreçte borsalar biraz yara alsa da tekrar toparlanmaya başladı. Borsa İstanbul yeni zirveler deneyerek en hızlı toparlananlar arasında yerini almış görülüyor. Cuma günü açıklanan temmuz ayına ait ABD tarım dışı istihdamı sürpriz yaptı. 250 bin beklenirken 528 bin olarak açıklandı. Haziran ayında 372 bin idi. Verinin açıklanmasıyla ABD’de tahvil faiz oranlarında yükseliş görülürken borsalara kısa süreli satışlar geldi. Bu veri sonrası Fed’in sıkı para politikasının devamıyla eylül toplantısı için 75 baz puan olasılığı artmış oldu. Powell’ın açıklamalarıyla 50 baz puan artırımı öne çıkmaya başlamıştı. Ayrıca son veriyle birlikte ABD ekonomisinde resesyon söylemleri zayıflayarak Fed’in faiz artırımı konusunda eli biraz daha rahatlayacaktır. Fakat Fed’in eylül toplantısı için önceden iddialı tahminler yanıltıcı olabilir. O tarihe kadar açıklanacak enflasyon ve ağustos ayına ait tarım dışı istihdam önemli verileri olacak.
Dış gündem önümüzdeki hafta ağırlıklı olarak temmuz enflasyon verileri takip edilecek. ABD, Almanya, Çin TÜFE verileri açıklanacak. ABD temmuz istihdam verileriyle Fed faiz kararı açısından biraz daha önem kazanan ABD enflasyon verileri (TÜFE) için beklentiler yıllık %8.9 (geçen ay %9.1) seviyelerinde. Geçen hafta dikkat çeken bir veri de Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nden(FAO) geldi. FAO verilerine göre; Küresel gıda fiyatları temmuz ayında bir önceki aya göre %8.6 geriledi ve aylık bazda son 14 yılın en sert düşüşünü gerçekleştirerek yıllık %13.1 oldu. Geçen hafta TUİK tarafından açıklanan enflasyon verilerine göre ise Türkiye’de gıda fiyatları temmuz ayında %3.5, yıllık bazda %94.65 olarak açıklandı. İşin teşbih tarafı bir yana emtia ve gıda fiyatlarındaki düşüşün bir süre sonra küresel enflasyon verilerinde bir ivme kaybına neden olması muhtemeldir. Önümüzdeki hafta açıklanacak ABD temmuz enflasyon beklentisinin haziran ayı enflasyonunun altına kalması bu yönüyle kayda değer. Bu açıdan enflasyonda pik yapılıp yapılmadığı tartışmaları tekrar başlayabilir. Dış dünyadaki gıda ve emtia fiyatlarındaki gelişmelerin iç ekonomik görünüme etkileri olasıdır. Geçen hafta TUİK tarafından açıklanan Türkiye’nin temmuz enflasyon verilerinde yükseliş sürmesine rağmen beklentilerin hafif altında kaldı. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık %79,60, aylık %2,37 oldu. Enflasyon (TÜFE) ile TCMB faiz farkı (negatif faiz) daha da açılarak 65.60 oldu. Bu durum yatırımcıları borsa, döviz, gayrimenkul alternatif yatırım araçlarına yöneltti.
TCMB rezervleri, yabancı yatırımcıların Türkiye mali piyasalarındaki işlemleri yakından takip edilen veriler arasında. 29 Temmuz ile biten haftada; Yurtdışı yerleşiklerin (yabancı yatırımcıların) hisse senetlerinde 26.9 milyon dolar ve tahvil bonoda (DİBS) 21.1 milyon dolar satış devam ettiği görüldü. Sıcak para çıkışı son aylarda aralıksız devam ediyor. Borsa İstanbul’da hisse senetlerinde yabancı payı %32.76 seviyesine kadar gerilemiş durumda. Yine aynı hafta TCMB brüt rezervleri yaklaşık 2,9 milyar dolar artış ile 101.2 milyar dolara ve bankalardaki yabancı para mevduatları yaklaşık 2.5 milyar dolar artış ile 212.6 dolara yükseldi. Hatırlanırsa son haftalarda her iki kalemde de belirgin bir gerileme vardı. Geçen hafta Ticaret Bakanlığı tarafından temmuz dış ticaret verileri açıklandı. Buna göre; Türkiye’nin temmuz dış ticaret açığı 10.5 milyar dolar, Ocak-Temmuz açığı ise 61.9 milyar dolar seviyesine yükseldi. Önümüzdeki hafta haziran ödemeler dengesi ve cari denge verileri açıklanacak. Cari açık beklentisi 3.8-4.00 milyar dolar civarında. Mayıs ayında 6,47 milyar dolar olarak açıklanmıştı. Geçtiğimiz günlerde 900 seviyelerini göre Türkiye’nin 5 yıllık CDS priminde düşüş sürüyor. Geçen hafta 730 seviyelerine kadar çekildi. Benzer durum Türkiye’nin 10 yıllık eurobond faiz oranlarında da görüldü. Yüzde 12 test edilmişti. Geçen hafta %10 seviyelerine geriledi. Makroekonomik veriler önemini korumakla birlikte piyasalar üzerindeki etkileri bu dönem için oldukça sınırlı. Dış kaynaklı gelişmelere bu aşamada duyarlılık daha yüksek görülüyor.
Piyasalarda iyimserlik korunmakla birlikte olumlu gelişmeler belli ölçüde fiyatlanmış durumda. İç gündemde olumsuz bir haber akışı bu aşamada pek görülmüyor. Ancak Tayvan konusundaki gelişmeler yakından takip ediliyor. Ayrıca bilanço dönemi olması nedeniyle hisse bazlı gelişmeler de önem kazanmış durumda.