Ekonomi ve Finans Haberleri – (9.10.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Erdoğan: Üniversitelerimizin yasakla, kavgayla veya ideolojik dayatmalarla anılmasına müsaade etmeyeceğiz
Yükseköğretim Kurulu 2023-2024 Akademik Yılı Açılış Töreni’nde konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Üniversitelerimizin bir daha asla yasakla, baskıyla, kavgayla veya ideolojik dayatmalarla anılmasına müsaade etmeyeceğiz.” dedi

*Ticaret Bakanı Bolat, Brüksel’de temaslarda bulunacak
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, yarın Brüksel’i ziyaret ederek, çeşitli temaslarda bulunacak. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre Bolat, ziyaret kapsamında, Türkiye-AB ikili ticari ve ekonomik işbirliği ile taraflar arasındaki ilişkilerin derinleştirilmesine yönelik imkanları ele almak üzere Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis, Avrupa Komisyonu Komşuluk ve Genişleme Komiseri Oliver Varhelyi ve Avrupa Komisyonu Ekonomiden Sorumlu Komiser Paolo Gentiloni ile görüşmeler gerçekleştirecek

*İŞKUR bu yılın 9 ayında yaklaşık 900 bin kişinin istihdamına aracılık etti
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, İŞKUR’un bu yılın ocak-eylül döneminde yaklaşık 900 bin kişinin istihdamına aracılık ettiğini bildirdi

*2023 Nobel Ekonomi Ödülü’ne Amerikalı Claudia Goldin layık görüldü
2023 Nobel Ekonomi Ödülü’nü, kadınların iş gücündeki yerine ilişkin çalışmalarından dolayı Harvard Üniversitesinde görevli Amerikalı Profesör Claudia Goldin kazandı

*Yılın son çeyreğine ilişkin ihracat beklenti endeksi, bir önceki çeyreğe göre 4,5 puan artışla 114 oldu
Ticaret Bakanlığının yılın dördüncü çeyreğine ilişkin ihracat beklenti endeksi, bir önceki çeyreğe göre 4,5 puan artarak 114 seviyesinde gerçekleşti. İthalat beklenti endeksi ise 16 puan artarak 121,3’e yükseldi

*Türkiye’de 8 ayda 7,7 milyon araç muayeneden geçirildi
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü verilerine göre, Türkiye genelindeki 312 araç muayene istasyonunda, bu yılın 8 ayında, 7 milyon 732 bin 60 aracın muayenesi gerçekleştirildi

*Artan jeopolitik riskler, küresel piyasalarda güvenli liman arayışını artırıyor
İsrail ile Hamas arasındaki çatışmaların getirdiği tedirginliğin ardından yatırımcıların piyasalara yönelik jeopolitik riski yeniden değerlendirmesiyle güvenli liman arayışları ivmelendi. – Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, “Tedirginlik ve gerilim arttıkça altının onsunda kazançların arttığının görülebilir” dedi

*Emtia piyasasında geçen hafta sert düşüşler görüldü
Emtia piyasasında, geçen hafta ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz oranlarını uzun bir süre yüksek tutacağına yönelik endişelerle sert düşüşler görüldü. Geçen hafta altın fiyatları yüzde 0,9 gerilerken, değer kaybı Brent petrolde yüzde 8,7, paladyumda yüzde 7,2, alüminyumda yüzde 4,8’i buldu, doğal gaz fiyatları ise hava sıcaklarındaki düşüşe bağlı talep artışıyla yüzde 13,7 yükseldi

*Türkiye’de internet reklamcılığı gelirleri 1,6 milyar dolara yükseldi
PwC, Küresel Eğlence ve Medya Sektörüne Bakış 2023-2027 raporunu yayımladı. Buna göre, Türkiye’nin internet reklamcılığı pazarının toplam gelirleri 2022’de 1,6 milyar dolara ulaştı ve bu gelirlerin 2027’ye kadar yüzde 8,6 yıllık bileşik büyüme oranı ile artarak 2,3 milyar dolara ulaşması bekleniyor.

*AB ülkeleri yenilenebilir enerji hedefini yüzde 42,5’e yükseltti
Avrupa Birliği (AB) üye ülkelerin, yenilenebilir enerji yönetmeliğinin güncellenmesine onay verdiklerini açıkladı. Buna göre, 2030’a kadar AB’nin toplam enerji tüketiminde rüzgar ve güneş gibi çeşitli yenilenebilir kaynakların payı yüzde 42,5’e yükseltilecek

*AB, uçaklarda sürdürülebilir yakıta yöneliyor
AB Konseyi, üye ülkelerin havacılık sektörünün sera gazı salımını düşürmek için sürdürülebilir yakıtların kullanımını artıracak bağlayıcı hedefler içeren yeni yasayı kabul etiklerini açıkladı.
Buna göre, havacılık alanındaki emisyonları düşürmek için sürdürülebilir yakıtlar teşvik edilecek.
Uçaklara yönelik sürdürülebilir yakıtların talebi ve arzı artırılacak

*Uluslararası Havayolları Teknik Ortaklığı Konferansı İstanbul’da başladı
Bu yıl 128’incisi düzenlenen Uluslararası Havayolları Teknik Ortaklığı (IATP) Konferansı, dünyanın en büyük uçak bakım onarım (MRO) şirketlerinden Türk Hava Yolları (THY) Teknik AŞ ev sahipliğinde İstanbul’da başladı

*Almanya’da sanayi üretimi düşüşünü ağustosta 4. aya taşıdı
Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), sanayi üretimine ilişkin ağustos ayı geçici verilerini açıkladı.
Buna göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi, ağustosta bir önceki aya kıyasla yüzde 0,2 düştü. Piyasalarda sanayi üretimine ilişkin beklenti yüzde 0,1 düşmesi yönündeydi. Böylece ülkedeki sanayi üretimi art arda düşüşünü dördüncü aya taşıdı

*Emlak sektöründe manipülatif ilan paylaşan 545 kişiye 54,5 milyon lira ceza kesildi
Ticaret Bakanlığı, emlak sektöründe kayıt dışı, manipülatif ve manipülasyon amaçlı ilan paylaşan 545 kişiye 54 milyon 500 bin lira ceza kesildiğini bildirdi

*Avrupa, kışa doğal gazda kritik bir arz talep dengesiyle giriyor
Avrupa, Rusya’dan gaz akışının büyük ölçüde azaldığı ikinci kışa hassas bir arz-talep dengesinde giriyor. Uzmanlara göre, Avrupa’da şartlar geçen kışa göre daha iyi durumda olsa da hava koşulları, talebin düşürülmesi, küresel gaz piyasasındaki gelişmeler, kıtada bu kış gaz tedarik güvenliği ve fiyatlar açısından belirleyici olacak. Fitch Ratings Petrol ve Gaz Kıdemli Direktörü Dmitry Marinchenko, savaş başlamadan önce Rusya’nın Avrupa gaz pazarındaki payının sürekli olarak yüzde 30’un üzerinde olduğunu söyledi

*OPEC: Küresel petrol talebi 2045’te günlük 116 milyon varile ulaşacak
Küresel petrol talebinin 2045’te geçen yıla göre günlük 16 milyon varil artışla günlük 116 milyon varile ulaşması öngörülüyor. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) 2045’e kadar küresel ekonomi, enerji ve petrol talebi arzına ilişkin orta ve uzun vadeli tahminlerini içeren 2023 Dünya Petrol Görünümü Raporu’na göre, geçen yıl günlük 291 milyon varil petrol eşdeğeri seviyesinde olan küresel birincil enerji talebinin, günlük 68,3 milyon varil petrol eşdeğeri (yüzde 23) artışla 2045’te günlük 359 milyon varil petrol eşdeğerine ulaşması bekleniyor

*Türkmenistan, Irak’a yıllık yaklaşık 10 milyar metreküp doğal gaz ihraç etmeyi planlıyor
Türkmenistan, ikili para takası (swap) anlaşmasıyla İran üzerinden Irak’a yıllık yaklaşık 10 milyar metreküp doğal gaz ihraç etmeyi planlıyor

*İhracat birim değer endeksi yıllık bazda yüzde 1,8, ithalat birim değer endeksi yüzde 16,1 azaldı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), İhracat birim değer endeksi, ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,8, ithalat birim değer endeksi yüzde 16,1 azaldı

*Eylülde aylık en yüksek reel getiri BIST 100 endeksinde oldu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylüle ilişkin finansal yatırım araçlarının reel getiri oranlarını açıkladı. Buna göre, üketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde eylülde en yüksek aylık reel getiri yüzde 1,81 ile BIST 100 endeksinde gerçekleşti

*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye’de dün günlük bazda 717 bin 380 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 731 bin 382 megavatsaat oldu. Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, saatlik bazda dün en yüksek elektrik tüketimi 35 bin 83 megavatsaatle 20.00’de, en düşük tüketim ise 26 bin 94 megavatsaatle 08.00’de gerçekleşti

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 1,6 azalışla 8.333 seviyesinde seyrediyor. Dolar/TL 27,70’e
’ye yükselirken, altının gramı 1.645  liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans