Ekonomi ve Finans Haberleri – (5.05.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Erdoğan: Küresel güçlerin milli iradeye parmak sallamasına izin vermeyeceğiz
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Küresel güçlerin operasyon aygıtı olan dergilerin kapaklarıyla iç siyasetimizin yönlendirilmesine, milli iradeye parmak sallanmasına izin vermeyeceğiz.” ifadelerini kullandı

*Nebati: (Emekli ve memur maaş zammı) Toplu sözleşme gereği temmuz ayında 6 puanlık bir artış var, artı enflasyon farkı gelirse konulacak
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, ‘’(Emekli ve memur maaş zammı) Toplu sözleşme gereği temmuz ayında 6 puanlık bir artış var, artı enflasyon farkı gelirse konulacak’’ dedi

*Nebati: Döviz kurlarının ralli yapmasını gerektirecek bir altyapı yok
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, seçim sonrasında döviz kurlarının artacağına yönelik iddialara ilişkin, “Bir ralli olması söz konusu değil çünkü Türkiye’nin gerçekliklerine baktığımızda döviz kurlarının ralli yapmasını gerektirecek bir altyapı yok.” diye konuştu

*Ücretsiz doğal gaz tüketimine ilişkin EPDK kararları Resmi Gazete’de yayımlandı
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunca (EPDK), Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla yayımlanan dağıtım şirketlerinden doğal gaz temin eden konut, ibadethane ve cemevi abonelerinden 1 ay boyunca ücret alınmaması ile 25 metreküpe denk gelen bedelin 1 yıl boyunca ücretsiz olmasıyla ilgili kararnameye ilişkin detaylar belirlendi.
EPDK’nin Doğal Gaz Tüketimine İlişkin Sistem Kullanım Bedelleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esasları belirlediği kurul kararları Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, konut, ibadethane ve cemevi abonelerinin 24 Nisan tarihinden 31 Mayıs tarihine kadar olan ilk fatura tahakkuklarında sistem kullanım bedelleri ve buna ilişkin vergilerin tamamı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesinden karşılanacak

*EPDK Başkanı Yılmaz’dan bedelsiz doğal gaz faturası uygulamasına ilişkin açıklama
EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, ‘’Cumhurbaşkanlığı düzenlemeleri ile sağlanan bedelsiz kullanım ve akabinde uygulanacak indirimle birlikte yaklaşık 40 milyar lira vatandaşlarımızın cebinde kalacak’’ dedi

*Tarım ve Orman Bakanlığı 4 ayda 376 bine yakın gıda denetimi yaptı
Tarım ve Orman Bakanlığı, yılın 4 ayında gıda işletmelerine yönelik gerçekleştirdiği 375 bin 743 denetimde 3 bin 966 olumsuzluk tespit etti

*Çiftçilere yaklaşık 38,3 milyon liralık tarımsal destekleme ödemesi bugün yapılacak
Tarım ve Orman Bakanlığınca 38 milyon 293 bin 356 liralık tarımsal destekleme ödemesinin bugün çiftçilerin hesaplarına aktarılacağı bildirildi

*Nükleer tesislerde yangın güvenliğine ilişkin yönetmelik yayımlandı
Nükleer Düzenleme Kurumunun, Nükleer Tesislerde Yangın Güvenliği Yönetmeliği Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.Buna göre, nükleer tesislerde yangın güvenliğinin sağlanmasına ilişkin temel ilkeler ile nükleer tesis kurmak veya işletmek için oluşturulan kuruluşun görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin hususlar belirlendi

*Baykar’dan Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık AŞ’ye ait fabrika tesislerinin satın alımına ilişkin açıklama
Baykar, Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık AŞ tarafından Kamuyu Aydınlatma Platformu’na yapılan bildirime dair açıklamada bulundu.
Baykar’ın Twitter hesabından konuya ilişkin yapılan açıklamada, “Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık AŞ’ye ait İstanbul Hadımköy’deki mevcut üretim alanımızın yakınında bulunan fabrika tesisleri, Baykar’ın insansız hava aracı üretim alanının genişleme ihtiyacı çerçevesinde ihracattan elde ettiğimiz gelirlerimiz kullanılarak öz kaynaklarımızla satın alınmıştır.” ifadelerine yer verildi.

*BDDK, SLM Yatırım Bankası’nın kuruluşunu onayladı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Türkiye’de, SLM Yatırım Bankası AŞ unvanı altında 1 milyar lira sermayeli yatırım bankasının kuruluşunu onayladı.
BDDK’nın Resmi Gazete’de yayımlanan kurul kararına göre, İsmail Lepiev, Cemalettin Kitapçı, Köksal Akdeniz, Fadime Öztürk ve Canan Bulut tarafından Türkiye’de SLM Yatırım Bankası AŞ unvanlı bir yatırım bankası kurulmasına izin verildi

*Almanya fabrika siparişlerinde Nisan 2020 sonrası en büyük düşüş
Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), mart ayına ilişkin fabrika siparişleri geçici verilerini açıkladı. Almanya’da fabrika siparişleri, zayıflayan küresel ekonominin etkisiyle martta yüzde 2,2 düşüş beklentisine karşın yüzde 10,7 azalarak Kovid-19- salgınının zirve yaptığı Nisan 2020’den bu yana en büyük aylık düşüşü gösterdi

*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, Türkiye’de dün günlük bazda 853 bin 154 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 860 bin 790 megavatsaat oldu

*Kırmızı et üretimi 2022’de yıllık yüzde 12,3 artışla ilk kez 2 milyon tonu geçti
Türkiye İstatistik Kurumu, 2022 yılına ilişkin kırmızı et üretim istatistiklerini açıkladı.
Buna göre, 2021’de 1 milyon 952 bin 38 ton olan kırmızı et üretimi, 2022’de yüzde 12,3 artışla 2 milyon 191 bin 625 ton olarak hesaplandı. Böylece 2001 yılından bu yana oluşan istatistikler dikkate alındığında, ilk kez kırmızı et üretimi 2 milyon tonu aşarak rekor kırdı

*TOBB’un nisanda onayladığı sanayi kapasite raporu sayısı yıllık bazda yüzde 22,5 azaldı
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından nisanda onaylanan sanayi kapasite raporu sayısı, yıllık bazda yüzde 22,5 düşüşle 3 bin 994 oldu

*Elektrik santrallerine 401 milyon liralık kapasite mekanizması desteği
Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), 43 elektrik üretim santraline mart ayı için 401 milyon 77 bin 437 lira kapasite ödemesi yapacak

*Türkiye’nin güneş enerjisi kurulu gücü 10 bin megavat sınırında
 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’nin güneş enerjisinde mart sonu itibarıyla 10 bin megavata yaklaşan kapasitesi 78 şehre yayılan santrallerden oluşurken, 35 ilde 100 megavatlık kapasitenin üzerinde güneş santrali bulunuyor

*Türk havacılığının yeni uçağı Troy T200 ilk kez piste çıktı
Türk havacılık sanayisi bünyesinde son dönemde geliştirilen hava araçlarından eğitim ve genel maksat uçağı Troy T200, ilk kez taksi testini başarıyla gerçekleştirdi.Bursa’da faaliyet gösteren UÇAKSAN, geliştirdiği eğitim ve genel maksat uçağıyla kısa süre önce motor çalıştırma gerçekleştirdi. Motor çalıştırma testlerinin ardından Troy T200 piste çıkıp yer testleri kapsamında ilk kez taksi yaptı. Yunuseli Havalimanı’ndaki başarılı taksi testi, Anadolu Ajansı tarafından görüntülendi

*Dijital uygulamalarda yapılacak bazı tercihler karbon ayak izini azaltabiliyor
ABD’deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT), Purdue Üniversitesi, Yale Üniversitesi ve Cumberlands Üniversitesi ile Fransa merkezli The Shift Project isimli iklim krizi odaklı düşünce kuruluşunun çalışmalarından derlenen verilere göre, İnternet tabanlı dijital teknolojilerden kaynaklı sera gazı salımı, toplam emisyonun yüzde 3,7’sini oluştururken dijital uygulamaları kullanırken alınabilecek birtakım önlemler enerji tüketimini ve bunun sonucunda doğabilecek emisyonu azaltıyor

*Nisanda en çok satılan otomotiv markaları belli oldu
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, Türkiye otomobil ve hafif ticari araç pazarında nisan ayında en fazla satışı gerçekleştirilen markalar sırasıyla Fiat, Reanult ve Ford oldu

*ABD’de tarım dışı istihdam nisanda 253 bin kişi arttı
ABD’de tarım dışı istihdam nisanda 253 bin kişi artarak beklentileri aştı, işsizlik oranı yüzde 3,5’ten yüzde 3,4’e indi

*Avro Bölgesi’nde perakende satışlar geriledi
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), Avrupa Birliği (AB) ve Avro Bölgesi’nin mart ayına ilişkin perakende satış verilerini yayımladı. Buna göre,  Avro Bölgesi’nde perakende satışlar, martta bir önceki aya göre yüzde 1,2 azaldı

*Hazine ve Maliye Bakanlığı haftaya 4 ihale yapacak
Hazine ve Maliye Bakanlığı, gelecek hafta 4 devlet tahvili ihalesi düzenleyecek.
Bakanlığın yayımladığı iç borç ihraç takvimine göre, 8 Mayıs Pazartesi günü yapılacak ilk ihalede, 2 yıl (574 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, sabit kuponlu devlet tahvilinin yeniden ihracı yapılacak

*Spot piyasada doğal gaz fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot doğal gaz piyasasında dün 1000 metreküp gazın referans fiyatı 9 bin 197 lira 83 kuruş olarak belirlendi

*Spot piyasada elektrik fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, Spot piyasada 1 megavatsaat elektriğin fiyatı yarın için en yüksek 2 bin 600 lira, en düşük 500 lira olarak belirlendi

*Apple’ın satışları beklentilerin üzerine çıktı
ABD’li teknoloji devlerinden Apple’ın ocak-mart döneminde elde ettiği gelir, yıllık yüzde 3 azalarak 94,8 milyar dolara inmesine rağmen piyasa beklentilerinin üzerinde geldi

*Sudan’daki çatışmalar Arap sakızının tedarikini tehlikeye soktu
Sudan’daki çatışmalar, küresel çapta üretilen birçok ürünün bileşeninde yer alan Arap sakızının tedarikini tehlikeye soktu. Sudan’daki çatışmalar Arap sakızının tedarikini tehlikeye soktu. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, ”Arap sakızının en büyük talebini Pepsi ve Coca Cola gibi şirketler oluşturuyor. Arap sakızı küresel ticaret içerisindeki payı düşük görünse de kullanıldığı alanlar ve alternatifinin olmaması nedeniyle kritik ham madde grubunda” dedi

*Bankacılık sektörü kredi hacmi geçen hafta 8 trilyon 889 milyar lira oldu
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan haftalık bültene göre, Bankacılık sektörünün kredi hacmi, geçen hafta 111 milyar 907 milyon lira artarak 8 trilyon 889 milyar 16 milyon liraya çıktı

*Merkez Bankası rezervleri 114,9 milyar dolar oldu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) toplam rezervleri 28 Nisan haftasında bir önceki haftaya göre 1 milyar 247 milyon dolar azalarak 114 milyar 884 milyon dolara geriledi.
TCMB tarafından Haftalık Para ve Banka İstatistikleri yayımlandı.
Buna göre, 28 Nisan itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 1 milyar 593 milyon dolar artışla 68 milyar 471 milyon dolara çıktı. Brüt döviz rezervleri, 20 Nisan’da 66 milyar 878 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu

*Yurt dışında yerleşiklerin hisse senedi, DİBS ve ŞBS stoku
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Haftalık Menkul Kıymet İstatistikleri yayımlandı.Buna göre, yurt dışında yerleşik kişiler, 28 Nisan haftasında net 178,4 milyon dolarlık hisse senedi satarken, 11 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ve 1,5 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senetleri (ŞBS) aldı

*Bankacılık sektörünün mevduatı arttı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından haftalık para ve banka istatistikleri yayımlandı. Buna göre, bankacılık sektöründeki toplam mevduat (bankalar arası dahil), 28 Nisan ile biten haftada 63 milyar 462 milyon 998 bin lira artarak 10 trilyon 629 milyar 243 milyon 991 bin liraya yükseldi. Aynı dönemde bankalardaki TL cinsi mevduat yüzde 1,6 artışla 6 trilyon 116 milyar 437 milyon 317 bin lira, yabancı para (YP) cinsinden mevduat ise yüzde 0,9 azalarak 4 trilyon 95 milyar 196 milyon 22 bin lira oldu

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 1,4 değer kaybederek 4.419 seviyesine geriledi. Dolar/TL 19,50’de deyrederken, altının gramı 1.261 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans