Ekonomi ve Finans Haberleri – (3.06.2021)

*TOGG’un yerli kokpit tasarımı ve üretimi Kocaeli’nden
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) için yerli ve milli imkanlarla kokpit tasarımı ve üretimi yapan Farplas Otomotiv’in, Türkiye’nin Otomobili’nin önemli yerli tedarikçilerinden ve paydaşlarından biri olduğunu belirterek, “TOGG, endüstrideki elektrikli araç ve otonom araç dönüşümünü yakalamış bir projemiz” ifadesini kullandı

*Bakan Muş’tan KKTC’li Bakanlar Arıklı ve Oğuz’a ziyaret
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Başbakan Yardımcısı, Ekonomi ve Enerji Bakanı Erhan Arıklı ve Maliye Bakanı Dursun Oğuz’u ziyaret etti. Yaklaşık bir buçuk yıldır Türkiye ile KKTC’deki teknik heyetlerin iki ülke arasındaki ticaretin daha etkin hale getirilmesi için çalıştığını anımsatan Arıklı, çalışmalarda son noktaya gelindiğini ve bugün bir eylem planı imzalayarak, yeni bir sayfa açacaklarını kaydetti. Muş, Bakan Arıklı’nın Ankara ziyareti sırasındaki bütün taleplerin tamamına yakınını karşıladıklarını ifade ederek, “Yeter ki siz burada üretin. KKTC için İhracat Eylem Planı hazırlanmasına destek olacağız” dedi

*Bakan Dönmez: Türkiye’yi yenilenebilir enerjinin teknoloji ve üretim merkezi yapmaya kararlıyız
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin salgın sürecinde yenilenebilir enerjide büyük aşama kaydettiğini belirterek, “Daha fazla yerli, daha fazla yenilenebilir” diyerek çıktıkları yolda Türkiye’yi yenilenebilir enerjinin teknoloji ve üretim merkezi yapmaya kararlı olduklarını söyledi. Bakan Dönmez, “Yenilenebilir enerji kurulu gücümüzü nisan sonu itibarıyla yaklaşık 52 bin megavata çıkardık. Böylece 19 yılda 4 kattan daha fazla artış yakaladık” şeklinde konuştu

*Fiyat artışları
TÜFE mayısta yüzde 0,89, Yİ-ÜFE yüzde 3,92 arttı. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 16,59, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 38,33 olarak gerçekleşti. Yİ-ÜFE, mayısta yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 32,88, imalatta yüzde 41,27, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 6,64, su temininde yüzde 29,72 arttı. TÜFE’de ana harcama gruplarında mayısta yıllık bazda en yüksek artış yüzde 28,39 ile ulaştırmada görüldü. Mayısta aylık bazda en yüksek artışın gerçekleştiği ana harcama grubu da yüzde 2,56 ile ulaştırma oldu

*Yıllık enflasyon 7 ayın ardından ilk kez geriledi
Ekonomistler, mayısta yüzde 16,59 ile beklentilerin altında gelen yıllık enflasyonun 7 aylık yükselişin ardından ilk kez düştüğünü belirterek, bundan sonraki süreçte maliyet yönlü baskıların boyutunun önem taşıdığını söyledi. AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, “Mayısta enflasyonun geçen yıla göre gerilemesinde, kapanmaların talebi sınırlaması nedeniyle gıda dışı gruplardaki fiyat artışlarının kısıtlı kalması etkili oldu” dedi. Gedik Yatırım Ekonomisti Serkan Gönençler, “Beklentilerin altında gelen rakamın temel nedeni olarak, nihai fiyatlar üzerindeki kur geçişkenliğinin oldukça hafif gerçekleşmesi öne çıkıyor” diye konuştu

*Milyonlarca vatandaşı ilgilendiren borç yapılandırmasına ilişkin kanun teklifi yasalaştı
TBMM Genel Kurulunda, milyonlarca vatandaşı ilgilendiren Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi, kabul edilerek yasalaştı. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, il özel idareleri, belediyeler ile Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına 30 Nisan 2021’e kadar olan bazı borçlar yapılandırılacak

*Merkez Bankası rezervleri 92 milyar 605 milyon dolar oldu
TCMB tarafından Haftalık Para ve Banka İstatistikleri yayımlandı. Buna göre, 28 Mayıs’ta Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 477 milyon dolar azalışla 48 milyar 721 milyon dolara geriledi. Söz konusu dönemde altın rezervleri, 635 milyon dolar artarak 43 milyar 249 milyon dolardan 43 milyar 884 milyon dolara çıktı. Böylece Merkez Bankası’nın toplam rezervleri, 28 Mayıs haftasında bir önceki haftaya kıyasla 158 milyon dolar artarak 92 milyar 447 milyon dolardan 92 milyar 605 milyon dolara yükseldi

*Yurt dışında yerleşiklerin hisse senedi, DİBS ve ŞBS stoku
Yurt dışında yerleşik kişiler, 28 Mayıs haftasında net 6,8 milyon dolarlık hisse senedi ve 69,2 milyon dolarlık DİBS aldı, 27,1 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senetleri sattı

*Bankacılık sektörünün mevduatı arttı
Bankacılık sektörünün toplam mevduatı, 28 Mayıs haftasında 40,9 milyar lira artarak 3 trilyon 922,2 milyar liraya yükseldi. Sektörün kredi hacmi ise 37 milyar 812 milyon 554 bin lira artarak 3 trilyon 715 milyar 784 milyon 766 bin liraya çıktı

*Bankacılık sektörünün aktifleri 6,5 trilyon lirayı aştı
BDDK verilerine göre, Türk bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü nisan itibarıyla 2020 sonuna kıyasla yüzde 6,9 artarak 6 trilyon 525,3 milyar liraya yükseldi. Sektörün nisan sonu itibarıyla dönem net karı 20 milyar 708 milyon lira, sermaye yeterliliği standart oranı yüzde 17,93 seviyesinde gerçekleştiSektörün aktif toplamı 2020 sonuna göre 418 milyar 887 milyon lira arttı

*FAO: Küresel gıda fiyatları mayısta hızlı yükseldi
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), küresel gıda fiyatlarının, mayısta aylık bazda en hızlı yükselişini kaydederek Eylül 2011’den beri en yüksek seviyeye ulaştığını bildirdi. Mayıs ayında ortalama 127,1 puan olan FAO Gıda Fiyat Endeksi, bir önceki aya göre 4,8, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 39,7 artış gösterdi.Buna göre, bitkisel yağ, şeker ve hububat fiyatlarındaki artış, endeksin Eylül 2011’den beri en yüksek değerine ulaşmasına neden oldu. Bu değer, tüm zamanların en yüksek seviyesinin nominal olarak yüzde 7,6 altında kaldı. FAO Tahıl Fiyat Endeksi de aylık bazda yüzde 6 yükseldi

*Rusya, ticarette ve rezervlerinde doların payını düşürmeye devam edecek
Rusya Maliye Bakan Yardımcısı Vladimir Kolıçev, Rusya’nın ihracatında doların payının 2013’te yüzde 80 seviyesinde olduğunu belirterek, “Bu oran, geçen yıl yüzde 50’ye geriledi. Rusya, ödemelerinde ve ihracatında doların payını düşürmeye devam edecek” açıklamasında bulundu

*TOGG’dan 846,8 milyon liralık sermaye artışı
TOGG’un, 31 Mayıs’taki Olağan Genel Kurul toplantısında alınan karar ve TOGG esas sözleşmesi hükümleri çerçevesinde; ödenmiş sermayesinin tamamı daha önce yapılan sermaye avanslarının sermayeye ilave edilmesi suretiyle nakden 846 milyon 774 bin TL artırılarak 150 milyon TL’den 996 milyon 774 TL’ye çıkarıldı

*Türkiye İHA mühimmatlarını çeşitlendiriyor
Türk savunma sanayisinin ihtiyaçları için 60’a yakın proje yürüten Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (SAGE), farklı tipteki insansız hava araçlarıyla (İHA) kullanılmak üzere geliştirdiği Bozok ve Togan’ı seri üretime hazır hale getirdi

*TÜRSAB ile Visit Ukraine iş birliği anlaşması imzaladı
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) ile Ukrayna’nın tanıtım ajansı Visit Ukraine arasında iki ülke arasındaki turizm ilişkilerini geliştirme amacıyla iş birliği anlaşması (MOU) imzalandı

*Karadeniz’de rezerv artırma ve yeni gaz keşfine yönelik çalışmalar meyvelerini veriyor
Sakarya Gaz Sahası’nda geçen yılki doğal gaz keşfinin ardından tespit ve yeni keşif kuyularında yapılan sondaj çalışmalarının ilk sonuçları alınıyor. Bölgede 2 tespit kuyusu ve bir yeni keşif kuyusunda çalışmalarını tamamlayan Fatih sondaj gemisi, şu anda Türkiye’nin üçüncü derin deniz tespit kuyusu olan Türkali-3’te sondajını sürdürüyor. Uluslararası Enerji Ajansı, Karadeniz’de keşfedilen 405 milyar metreküplük rezervin potansiyel ekonomik büyüklüğünün 80 milyar doların üzerinde olduğunu hesapladı

*Madencilik ürünleri ihracatı mayıs ayında ikiye katlandı
Sektörün ihracatı geçen ay yüzde 101,4 artışla 548 milyon 710 bin dolara yükseldi. Geçen ay Türkiye’nin 70 kentinden ihraç edilen madencilik ürünlerinde, toplam ihracatın 136 milyon 222 bin dolarını İstanbul gerçekleştirdi

*Gemi ve yat, mayısta ihracatını en fazla artıran sektör oldu
Sektörün ihracatı, geçen ay yüzde 134 artışla 136 milyon 103 bin dolara yükseldi. Malta’ya 49 milyon 831 bin dolar, Yunanistan’a 22 milyon 895 bin dolar ve Rusya’ya 13 milyon 218 bin dolarlık satış yapıldı

*Mayısta en çok ihracatı kimya sektörü gerçekleştirdi
Kimyevi maddeler ve mamulleri sektörünün ihracatı, geçen ay 2020’nin aynı dönemine göre yüzde 80,5 artarak 2 milyar 130 milyon dolar oldu

*Finansman gider kısıtlaması uygulamalarında yüklenilen KDV indirim konusu yapılabilecek
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.Buna göre, gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında finansman gider kısıtlaması uygulanan tutarlara ilişkin yüklenilen KDV indirim konusu olabilecek

*Bugün açıklanan veriler
ABD’de ADP özel sektör istihdamı 978 bin artarak beklentileri aştı. Hizmet sektörü PMI Çin’de 55,1’e Japonya’da 46,5’e geriledi, Avro Bölgesi’nde ise 55,2’ye çıkarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,9 değer kaybederek 1.418 puana geriledi. Dolar/TL yüzde 1,2 artışla 8,6990’a çıkarken, altının gram fiyatı 525 liradan işlem gördü

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans