Finans Haberleri Günün Özeti – 29.07.2022
*Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Altun, İspanyol gazetesine tahıl koridoru anlaşmasını değerlendirdi
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, İspanya’nın önde gelen gazetelerinden El Mundo’nun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın himayesinde Rusya, Ukrayna ve BM arasında imzalanan tahıl koridoru anlaşmasına ilişkin sorularını yanıtladı. Altun, “Cumhurbaşkanı’mız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın BM Genel Sekreteri Antonio Guterres başta olmak üzere ilgili liderlerle şahsen kurduğu temaslar neticesinde, buğday fiyatlarında ciddi düşüş sağlayan bir anlaşmaya imza atıldı. Türkiye, bugüne kadar olduğu gibi önümüzdeki dönemde de bölgedeki etkisini, barış ve istikrarı sağlamak için seferber edecektir. İstanbul’da imzalanan anlaşmayla küresel bir gıda krizinin önüne geçildi” ifadelerini kullandı
*Türkiye’nin 5G yolculuğu İstanbul Havalimanı’ndan başladı
İstanbul Havalimanı’nda Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone Türkiye tarafından 5G teknolojisinin test uygulaması başlatıldı. Bu kapsamda havalimanında düzenlenen “Türkiye’nin 5G Yolculuğu” başlıklı etkinlikte konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, bütün sektörlerde olduğu gibi haberleşmedeki gelişimleri de yakından takip ettiklerini, Türkiye’yi çağın ötesindeki yeniliklerle buluşturmak için büyük bir çaba gösterdiklerini söyledi.Karaismailoğlu, “(Bugün gerçekleştirilen) Lansmanla beraber havalimanında kurulu olan 5G servisini, telefonu 5G destekli olan ve 5G’ye abone olmuş abonelerine kullandırmaya başlayacağız. 2053’e kadar 198 milyar dolarlık ulaşım ve haberleşme yatırımları yapmayı hedefliyoruz. Bu süreçte 68 Milyar dolarlık haberleşme yatırımlarımızı da planladık” dedi
*Bakan Kirişci, 833,6 milyon liralık tarımsal destek ödemelerinin bugün yapılacağını bildirdi
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, 833,6 milyon liralık tarımsal destekleme tutarlarını bugün çiftçilerin hesaplarına aktaracaklarını duyurdu. Paylaşımda verilen bilgilere göre, söz konusu destek tutarları, çiğ sütte 758 milyon 766 bin 281 lira, kırsal kalkınma yatırımlarında 39 milyon 399 bin 326 lira, büyükbaş hayvan hastalıkları tazminatında 24 milyon 579 bin 214 lira, Uzman Eller Proje Desteği’nde 9 milyon 796 bin 707 lira ve hayvan gen kaynaklarında ise 1 milyon 102 bin 570 lira olarak belirlendi
*Dış ticaret istatistikleri
Türkiye’nin ihracatı haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 18,7 artarak 23 milyar 428 milyon dolar, ithalat yüzde 39,7 yükselişle 31 milyar 595 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığı, 8 milyar 167 milyon dolara çıkarken ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 74,1’e geriledi
*Rusya, Türkiye’ye “Akkuyu” için 15 milyar dolar kaynak aktarıyor
Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu (ROSATOM), Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin (NGS) tamamlanması için yapacağı harcamaların 15 milyar dolarlık kısmını Türkiye’ye aktarmaya başladı. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin Rus muhataplarıyla yaptığı görüşmeler neticesinde Rusya’dan Türkiye’ye ilk etapta, Akkuyu NGS projesi kapsamında, 5 milyar dolar aktarıldı. Yatırım için ayrılan tutarın kalan kısmının gelecek hafta sonuna kadar Akkuyu Nükleer AŞ’nin Türkiye’deki banka hesabına geçmesi bekleniyor
*Rus hükümeti: Suudi Arabistan’la birlikte OPEC+ anlaşmasına güçlü bir şekilde bağlıyız
Rus hükümeti, Rusya ve Suudi Arabistan’ın, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı petrol üreticisi ülkelerden oluşan OPEC+ grubu arasındaki anlaşmaya güçlü bir şekilde bağlı kalmaya devam ettiğini açıkladı
*Avro Bölgesi ikinci çeyrekte yüzde 0,7 büyüdü
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), AB ve Avro Bölgesi’nin 2022 yılı ikinci çeyrek büyüme oranlarına ilişkin öncü verileri yayımladı. Buna göre, Avro Bölgesi’nde mevsimsellikten arındırılmış GSYH, yılın ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,7 arttı. Beklentiler GSYH’nin yüzde 0,2 artması yönündeydi. Avro Bölgesi’nde GSYH, 2022’nin ikinci çeyreğinde 2021’nin aynı dönemine göre de yüzde 4 yükseldi
*Avro Bölgesi’nde enflasyon temmuzda rekor kırdı
Avro Bölgesi’nde, temmuzda yıllık enflasyon enerji fiyatlarındaki artışın etkisiyle yüzde 8,9’a ulaşarak kayıtlardaki en yüksek seviyesine çıktı. Avro Bölgesi’nde temmuz ayında enflasyon, verilerin Eurostat tarafından toplandığı son 25 yıldan beri ölçülen en yüksek seviyesine ulaştı. Avro Bölgesi’nde temmuz ayındaki enflasyonun ana bileşenlerine bakıldığında, en yüksek yıllık enflasyon yüzde 39,7 ile enerjide gerçekleşti. Enerjiyi, yüzde 9,8 ile gıda, alkol ve tütün ürünleri, yüzde 4,5 ile enerji dışı sanayi ürünleri ve yüzde 3,7 ile hizmetler izledi
*ABD ekonomisi 7 çeyrek sonra tekrar teknik resesyonda
Yüksek enflasyonun tüketici harcamalarını yavaşlatması ve faiz oranlarındaki artışın yatırımları engellemesiyle ABD ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinin ardından ikinci çeyreğinde de daralma gösterdi. İki çeyrek art arda küçülerek teknik resesyona giren ülke ekonomisi, en son Kovid-19 salgınının ekonomik faaliyeti durma noktasına getirmesiyle 2020’nin ilk iki çeyreğinde art arda daralma yaşamıştı
*İngiltere havalimanlarındaki kaos giderek büyüyor
Uluslararası Para ve Tüketici Hakları Uzmanı Martyn James, “Birçok hava yolu şirketi şu ana kadar gerekli kapasitede uçuş yapamayacaklarını duyurmuş durumda. Tüm bu gelişmeler tatilciler için tam bir kabus anlamına geliyor” diye konuştu
*Polonya, AB’nin yüzde 15’lik tasarruf planının zorunlu olmasına karşı çıkıyor
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, AB tarafından duyurulan yüzde 15’lik enerji tasarrufu planıyla zorunlu kısıtlamalar getirilmesi durumunda, bu kararı veto edebileceklerini söyledi. Morawiecki, Polonya’nın üzerine düşeni yaptığını ve kendisinin de ülkesini düşünmek zorunda olduğunu belirterek, “Enerji konusunda, Polonya’nın veto haklarına sahip olması için kesinlikle oybirliği ile karar verilmesini destekliyor ve talep ediyoruz” açıklamasında bulundu
*TL Ticari Krediler temmuz sonu itibarıyla 852 milyar TL’ye ulaştı
TBB, TL Ticari Kredilerin bu yılın 7 ayında yüzde 46’lık artışla 852 milyar TL’ye ulaştığını bildirdi. TBB’nin açıklamasında ”Küresel ekonominin yavaşladığı, uluslararası piyasalarda borçlanma maliyetinin yükseldiği, enerji, gıda ve hammadde fiyatları çok yüksek seyrederken sıcak savaşın sürdüğü zor bir dönemde, bankacılık sektörü kullandırdığı kredilerle ülke ekonomimizin büyümesine destek oluyor” ifadelerine yer verildi
*Organize perakende sektöründe ciro yüzde 80 arttı
BMD Başkanı Sinan Öncel, turistlerin etkisiyle perakende sektöründe ciro artışının haziranda da devam ettiğini belirterek, BMD üyesi markaların cirolarında geçen yıla göre ortalama yüzde 80 artış olduğunu ifade etti. Öncel, sektörde ham madde, enerji, dağıtım ve işçilik başta olmak üzere yüksek girdi maliyetlerinden kaynaklanan baskının devam ettiğini belirtti
*Kamu alımlarında yeni dönem 1 Ağustos’ta başlayacak
1 Ağustos’tan sonra açık ihale usulüyle yapılan ve yaklaşık maliyeti öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan mal alımlarında 2 milyon 2 bin 17 lira, hizmet alımlarında 3 milyon 336 bin 704,5 lira, yapım işlerinde 73 milyon 407 bin 984,5 liraya kadarki ihalelerin tamamı “e-ihale” yöntemiyle gerçekleştirilecek. 3 Ekim’den sonra da tüm açık ihaleler ile kanunun ilgili maddeleri gereğince pazarlık usulü ile gerçekleştirilen ihalelerin “e-ihale” yöntemi ile yapılması zorunlu hale gelecek
*Türkiye, İHA’lardaki başarısını insansız kara araçlarına taşıyor
İnsansız hava araçları dünyada ilgi gören Türk savunma sanayisi, bu başarıyı insansız kara araçlarıyla sürdürmeyi amaçlıyor. FNSS Genel Müdürü Nail Kurt, “İnsansız kara araçları ve bunların otonom özelliklerinde Türkiye ve dünya henüz çok başlangıçta. Türkiye olarak yine dünyanın önünde gidebileceğimiz, başkalarının örnek alabileceği çalışmaların içinde olduğumuzu müjdeleyebilirim” şeklinde konuştu
*”Sıfır Atık” ile 2 milyon hanenin 1 yıllık kullanımı kadar su tasarrufu sağlandı
Proje başlangıcından bu yana 20,4 milyon ton kağıt-karton, 5,4 milyon ton plastik, 2,3 milyon ton cam, yarım milyon ton metal ve 5,2 milyon ton organik ve diğer geri dönüştürülebilir atık olmak üzere toplamda yaklaşık 33,8 milyon ton geri kazanılabilir atık Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından lisans almış işletmelerce geri kazandırıldı. Toplanan atıklardan, 62,2 milyar lira ekonomik kazanç elde edilirken, 195 bin ailenin bir yıllık enerji kullanımına eş değer 530 milyon kilovatsaat enerji tasarrufu sağlandı
*MÜSİAD SAMEKS temmuzda 54,6 puana yükseldi
MÜSİAD Satınalma Müdürleri Bileşik Endeksi (SAMEKS), temmuzda bir önceki aya göre 1,1 puan artarak 54,6 değerine yükseldi. SAMEKS Bileşik Endeksi, ekonomik aktivitedeki canlılığın temmuz ayında da sürdüğüne işaret etti
*Türkiye’nin turizm geliri yılın ikinci çeyreğinde yüzde 190,2 arttı
Türkiye’nin turizm geliri, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 190,2 artarak 8 milyar 717 milyon 103 bin dolar oldu. Turizm gelirinin (cep telefonu dolaşım ve marina hizmet harcamaları hariç) yüzde 83,8’i yabancı ziyaretçilerden, yüzde 16,2’si ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildi
*Hizmet Üretici Fiyat Endeksi haziranda aylık yüzde 7,34, yıllık yüzde 91,27 arttı
TÜİK’in haziran ayına ilişkin H-ÜFE’nin sonuçlarına göre, H-ÜFE, haziranda bir önceki aya kıyasla yüzde 7,34, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 49,08, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 91,27 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 61,85 yükseldi
*Elektrik piyasalarında bazı fiyat limitleri güncellendi
EPDK, elektrik piyasasındaki “Gün Öncesi Piyasası ve Dengeleme Güç Piyasası”nda, en yüksek fiyat güncelledi. EPDK’nin 1 Ağustos itibarıyla yürürlüğe girecek olan konuya ilişkin kurul kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, söz konusu piyasalarda daha önce megavatsaat başına 0 lira olan asgari fiyat limiti değişmezken, azami fiyat limiti megavat saat başına 2 bin liradan 4 bin liraya yükseltildi. Öte yandan, mesken ve tarımsal faaliyetler abone grupları için tüketim miktarları 1 Ağustos itibarıyla düzenlenecek faturalar için yıllık 100 milyon kilovatsaat olarak güncellendi
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 1,9 değer kazanarak 2.591 puana çıktı. Dolar/TL yatay seyirle 17,92’den işlem görürken, altının gramı 1.015 liradan satıldı
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans