Ekonomi ve Finans Haberleri – (26.08.2022)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Erdoğan, Malazgirt Zaferi’nin 951. yıl dönümü programında konuştu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Malazgirt’i asla unutmayacağız, unutturmayacağız, daima gönül dünyamızda ve zihnimizde yaşatacağız. Hiçbir saldırıya, oyuna, tuzağa tahammülümüz yoktur. Bayrağımızda sembolleştirdiğimiz özgürlüğümüzü hedef alan hiç kimseyi affetmeyiz. Vatanımızı bölmeye, devletimizi yıkmaya çalışan hiç kimsenin gözünün yaşına bakmayız” ifadelerini kullandı

*Bakan Nebati: Türk iş dünyası örgütlerine iletilen mektubun iş çevrelerimizde bir endişe yaratması anlamsız
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, ABD Hazine Bakanlığından Türk iş dünyası örgütlerine iletilen mektubun iş çevrelerinde endişe yaratmasının anlamsız olduğunu belirterek, “Türkiye, dünyanın en önemli siyasi ve ekonomik güç merkezlerinden biridir. İş dünyamız devletinin gücünü her zaman yanında hissetmelidir. Ülkemiz, müttefikleriyle birlikte küresel ve bölgesel zorluklara karşı ortak çaba sarf etmeye ve iş birliğini güçlendirmeye önem veriyor. Ayrıca komşularımızla, başta turizm olmak üzere çeşitli sektörlerde, yaptırımlara konu olmayan çerçevede ticari ve ekonomik ilişkilerimizi geliştirmeye kararlıyız” diye konuştu

*Bakan Nebati’den The Economist’e yanıt
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, The Economist dergisinin “Türkiye ekonomisinde ters giden bir şeyler var” yayınına yönelik, “İma ettiğiniz gibi ters giden bir şey yok. Cevap çok basit, ‘Türkiye Ekonomi Modeli’. Enflasyonun belini kırdığımızda hedeflerimize ulaşmamızda hiçbir engel kalmayacak” dedi

*Bakan Kirişci 756,6 milyon liralık tarımsal destek ödemelerinin bugün yapılacağını bildirdi
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, 756,6 milyon liralık tarımsal destek ödemelerinin bugün çiftçilerin hesaplarına aktarılacağını duyurdu. Bakan Kirişci’nin paylaşımında, destek ödemelerinin detaylarına da yer verildi.Buna göre, TMO Alım Prim Desteği kapsamında 439 milyon 169 bin 491 lira, Sertifikalı Tohum Kullanımı Desteği kapsamında 278 milyon 528 bin 500 lira, Toprak Analizi Desteği kapsamında 1 milyon 550 bin 240 lira, Kırsal Kalkınma Yatırımları Desteği kapsamında 31 milyon 847 bin 131 lira, Uzman Eller Proje Desteği kapsamında 4 milyon 296 bin 478 lira, Yem Bitkileri Desteği kapsamında 995 bin 551 lira ve Ek Girdi Desteği kapsamında 304 bin 777 lira ödeme yapılacak

*Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından Amsterdam’da ‘BM Güvenlik Konseyi Reformu’ paneli
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, Hollanda’nın başkenti Amsterdam’da,”Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi Reformu: Uluslararası Düzenin Yeniden İnşasına Yönelik Bir Yaklaşım” başlıklı panel düzenledi. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun mesajında, BM’nin 1945’te Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 51 ülke tarafından “Uluslararası barış ve güvenliğin sağlanması ve bunun korunması” amacıyla kurulduğunu ve BM’nin üye sayısının bugün 193’e ulaştığını söyledi

*AB ülkelerinin enerji bakanları olağanüstü toplantıda bir araya gelecek
AB dönem başkanı Çekya’nın Sanayi Bakanı Jozef Sikela, AB üyesi ülkelerin enerji bakanlarını, artan enerji fiyatlarına karşı yapılabilecekleri değerlendirmek üzere en kısa sürede olağanüstü toplantıya çağıracağını bildirdi. Sikela, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Rusya ile bir enerji savaşındayız ve bu bütün AB’ye zarar veriyor.” ifadesini kullandı.Enerji konusunda AB Komisyonu ile mutabık olduklarına işaret eden Sikela, “AB ülkelerinin enerji bakanlarını en yakın tarihte olağanüstü toplantıya çağırmayı teklif edeceğim.” bilgisini verdi. AB enerji bakanlarının planlı toplantısı 11-12 Ekim tarihlerinde Prag’da yapılacaktı. Olağanüstü toplantının tarihi ise henüz açıklanmadı

*Üçlü Muhtıra çerçevesinde kurulan “Daimi Ortak Mekanizma”nın ilk toplantısı Helsinki’de yapıldı
Daimi Ortak Mekanizma’nın çalışma esaslarının belirlendiği görüşmelerde, Üçlü Muhtıra’da kayıtlı taahhütlerin hayata geçirilmesine yönelik gelişmeler gözden geçirildi ve atılması gereken somut adımlar üzerinde duruldu. Finlandiya ve İsveç, Üçlü Muhtıra’da kayıtlı, terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede Türkiye’yle tam dayanışma ve iş birliği sergileyecekleri, PKK terör örgütü başta olmak üzere milli güvenliğine yönelik tüm tehditlere karşı Türkiye’ye tam destek verecekleri, PYD/YPG ve FETÖ’ye destek sağlamayacakları yönündeki taahhütlerini yineledi

*ABD’de mal ticareti açığı temmuzda daraldı
ABD Ticaret Bakanlığı, temmuz ayına ait mal ticareti dengesi, toptan eşya ve perakende stoklarına ilişkin verilerine göre, öncü dış ticaret açığı olarak adlandırılan mal ticareti açığı temmuzda bir önceki aya kıyasla yüzde 9,7 azalarak 89,1 milyar dolara indi.Bu dönemde daralma göstermeye devam eden mal ticaret açığı, haziranda 98,6 milyar dolar olmuştu

*Amerikalıların kişisel tüketim harcamaları temmuzda beklenenden az arttı
ABD’de kişisel gelirler temmuzda yüzde 0,2 ve kişisel tüketim harcamaları yüzde 0,1 artarak piyasa beklentilerinin altında artış gösterdi. Ülkede kişisel gelirler temmuzda bir önceki aya kıyasla yüzde 0,2’lik artış kaydetti. Piyasa beklentilerinin altında bir seyir izleyen Amerikalıların kişisel gelirlerinin bu dönemde yüzde 0,6 artması öngörülüyordu. Ülkede kişisel gelirler, haziran ayında yüzde 0,7 artmıştı

*ABD ile Çin, New York borsasına kote Çin şirketlerinin denetimi konusunda ön anlaşmaya vardı
ABD ve Çin, Amerikalı regülatörlerin New York borsasına kote Çin şirketlerini denetlemesi konusunda ön anlaşmaya vardı.  Halka Açık Şirketler Muhasebe Gözetim Kurulu’ndan (PCAOB) yapılan açıklamada, PCAOB’nin Çin Menkul Kıymetler Düzenleme Komisyonu ve Çin Maliye Bakanlığı ile protokol imzaladığı bildirildi. Açıklamada, söz konusu protokolün, merkezi Çin ve Hong Kong’da bulunan kayıtlı muhasebe firmalarının ABD yasalarına uygun olarak denetlenmesi ve incelenmesine yönelik “ilk adım” olduğu aktarıldı

*ABD ihracat listesi ile Çin’in kritik uzay ve havacılık şirketlerini hedef alıyor
İhracat kontrol listesine alınan Cuhay Orbita Kontrol Sistemleri tarafından üretilen “SPARC V8” uzay aracı işlemcisi, Çin uzay programı açısından kritik önem taşıyor. Şirketin ilk kez 2003’te geliştirdiği işlemci, Çin’in, ABD’nin uzay araştırmaları alanında iş birliğini yasaklaması ve Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) programına katılımını engellemesine rağmen insanlı uzay programı, uzay istasyonu inşası ve uydu altyapısında önemli ilerlemeler kaydetmesinde rol oynadı

*İngiltere’de 115 bin posta hizmetleri çalışanı greve gitti
İngiliz posta servisi Royal Mail’e bağlı görev yapan 115 bin posta hizmetler çalışanı, ülke çapında bugün dahil toplam dört günlük greve gitme kararı aldı. İletişim Çalışanları Sendikası, daha adil bir ücret artışı talebiyle bugün, 31 Ağustos, 8 ve 9 Eylül tarihlerinde greve gidilmesine karar verildiğini duyurdu.  Açıklamada işçilere yapılacak ücret artışının, ülkede son 40 yılın en yüksek seviyesinde olan mevcut enflasyonu yansıtacak bir düzeyde olması gerektiği kaydedildi

*Avrupa enerji krizini hafifletmek için önlemler alıyor
Fransa düşük gelirlilere bir kereye mahsus 100 avro ödeme yaparken, Almanya vergi mükellefi her çalışana 300 avroluk destek sağladı ve akaryakıttaki vergileri indirdi. İspanya, enerji faturalarındaki KDV’yi düşürdü, İngiltere, 400 sterlinlik enerji indirimi sağladı, İtalya ise çalışanlara 200 avro destek verdi

*Ukrayna tahılının limanlardan çıkışı için yeni rota belirlendi
Müşterek Koordinasyon Merkezi, Karadeniz Tahıl Girişimi kapsamında Ukrayna’nın limanlarından yola çıkacak ve tahıl taşıyacak ticari gemiler için yeni bir rota açıkladı. Birleşmiş Milletler Enformasyon Merkezinden yapılan açıklamaya göre, yeni rota 320 deniz mili uzunluğunda ve Ukrayna’nın Odessa, Çornomorsk, Pivdennyi/Yujnıy limanlarını Türk karasularındaki denetim alanlarına bağlıyor. Bu rotanın bir parçasını oluşturan insani deniz yolu koridoru, Ukrayna karasuları sınırından en güneydeki noktaya kadar uzanıyor. Güzergah bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.İlk üç haftalık operasyonların ardından belirlenen yeni rota, insani deniz yolu koridorundan daha kısa geçişe ve denizcilik endüstrisi için daha kolay planlamaya olanak tanıyor

*Yüksek doğal gaz fiyatlarını karşılayamayan Asya ülkeleri “karanlıkta” kalabilir
Rystad Energy LNG ve Elektrik Piyasaları Analisti Kaushal Ramesh, “(Asya’da) Fuel-oil veya kömür gibi alternatif kaynaklara yöneliş de olacaktır ancak bunu yapamayan ülkeler kesinti risklerini yaşayabilecektir. Çin 2022’de muhtemelen sadece 67 milyon ton LNG ithal edecek ve ‘en büyük LNG ithalatçısı unvanını’ Japonya’ya geri verecek” değerlendirmesinde bulundu

*Ticaret Bakanlığı kırtasiye ürünleri denetimlerini yoğunlaştırdı
Güvensiz ürünlerin tespit edilmesi için defter, kalem, silgi, kalemlik, okul çantası, çocuk ayakkabıları, okul formaları ve öğrenci kıyafetlerine yönelik denetimler artırıldı. Denetimlerde mevzuata aykırılık tespit edilen ürünlerin imalatçısı, ithalatçısı ya da dağıtıcısına, bu yıl için 9 bin 534 lira ile 681 bin lira arasında değişen tutarlarda idari para cezası uygulanacak ve güvensiz bulunan bazı ürünler piyasadan toplatılacak. Veliler, güvensiz olduğu tespit edilen ürünlere ilişkin bilgilere “www.guvensizurun.gov.tr” internet sitesinden erişebiliyor

*Girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistikleri
Türkiye’nin geçen yılki ihracatının yüzde 41,6’sını, ithalatının ise yüzde 61,4’ünü büyük ölçekli girişimler gerçekleştirdi. Girişimin ana faaliyetine göre ihracatın yüzde 55,5’ini sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler yaptı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin ihracatlarının yüzde 47,1’i AB ülkelerine yönelik oldu

*Türkiye’de 2021’de faal girişimlerin yüzde 43,1’i hizmet sektöründe yer aldı
Türkiye’de geçen yıl faal girişimlerin yüzde 43,1’i hizmet sektöründe, yüzde 36,5’i ticaret sektöründe yer aldı. Hizmet sektörü, toplam istihdamın yüzde 37,4’ünü oluştururken sanayi sektörünün istihdamdaki payı yüzde 28,9 oldu.Ticaret sektörü ciroda yüzde 44,7’lik payla ilk sırada yer aldı. Girişimlerin en fazla yer aldığı ve istihdam payı en yüksek olan hizmet sektörünün ciro payı yüzde 14,1, sanayi sektörünün ciro payı yüzde 35,9 olarak kayıtlara geçti

*Yerli cep telefonu imalatı 7 kat arttı
Türkiye’de cep telefonu üretimi, geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 767,43 artarak 6 milyon 904 bin 630’a yükseldi. Türkiye’de imalat yoluyla kayıt altına alınan cep telefonu üretimi, geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 767,43 artarak 6 milyon 904 bin 630 oldu. Yurt dışından yolcu beraberinde getirilerek kayıt altına alınan cihaz sayısı ise yüzde 52,25 oranında artarak 110 bin 253 olarak gerçekleşti

*Türkiye’de internet kullananların oranı yüzde 85’e yükseldi
Türkiye’de bu yıl 16-74 yaş grubundaki kişilerin internet kullanım oranı yüzde 85’e ulaştı.Ülke genelinde internet erişim imkanına sahip hanelerin oranı yüzde 94,1’e çıktı. İnternetten alışveriş yapma oranı erkeklerde yüzde 49,7, kadınlarda yüzde 42,7 oldu

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi 0,30 değer kazanarak 3.146,10 puana yükseldi. Dolar/TL yüzde 0,1 artışla 18,185’den işlem görürken, altının gramı 1.015 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans