Ekonomi ve Finans Haberleri – (16.07.2021)

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Kuzey Kıbrıs’a müjdesini orada parlamentoda vermek istiyorum
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Kuzey Kıbrıs’a, müjdesini orada parlamentoda vermek istiyorum, güzel bir adımımız var, ön çalışmalarını bitirdik.” dedi. Türkiye’nin hiç kimsenin toprağında, egemenliğinde, birlik ve beraberliğinde gözü olmadığını kaydeden Erdoğan, “Libya’da hem diplomatik hem askeri alanda gösterdiğimiz başarı, sadece Akdeniz’de değil tüm dünyada kartların yeniden karılmasına yol açmıştır” ifadelerini kullandı

*KOBİ’lerin dijital dönüşümüne 116 milyon lira destek verilecek
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank“KOBİGEL’in 3’üncü çağrısına toplamda 1075 firmamız başvurdu. Bu başvurulardan 278’i desteklenmeye hak kazandı. Destek kapsamında işletmelerimize yaklaşık 116 milyon lira katkı sunacağızİnşaat tamamlandığında, Samsun Havza Otoparkı 340 araca ev sahipliği yapacak. Yaklaşık maliyeti 52 milyon lirayı bulan bu projede gasilhane, otopark ve minibüs deposu da yer alacak. Otopark yapısı konvansiyonel ve mekanik çözümleri bir arada bulunduruyorTersaneler bölgesinde yer alan 266 hektar büyüklüğündeki yeni OSB alanının yer seçimini 5 Temmuz itibarıyla kesinleştirdik. Kuruluş protokolünün Valilik onayıyla gönderilmesinden sonra OSB tüzel kişiliğe kavuşacak” dedi

*Bakan Muş, AB üyesi ülkelerin büyükelçileriyle çalışma kahvaltısında bir araya geldi
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında Avrupa Birliği (AB) ile yakın iş birliği geliştirilmesinin önem arz ettiğini bildirdi. Bakan Muş, “Gümrük Birliği’nin güncellenmesinin kazan-kazan ilişkisi içinde her iki tarafın da faydasına sonuçları olacaktırTürkiye ile AB arasında ticari ilişkilerin daha da ileriye taşınması için geniş imkanlar bulunuyor” şeklinde konuştu

*Bakan Karaismailoğlu’ndan Kurban Bayramı tatili dolayısıyla yola çıkacaklara uyarı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, hükümetin ulaştırma ve altyapı yatırımları sayesinde yıllar önce konuşulan “Trafik canavarı, trafik kazaları” haberlerini Türkiye’ye unutturduklarını belirterek, “Yine de vatandaşlarımız seyahatlerinde kesinlikle uykusuz, yorgun, alkollü araç kullanmamalı. Kara yollarında zorunlu olarak yürüttüğümüz bakım ve onarım çalışmalarımızı Kurban Bayramı süresince askıya aldık. Yollarımızın tamamını açık tutmaya çalışıyoruz. Bu anlamda yollarda bir rahatlama sağlayacağız” açıklamasında bulundu

*GÖKTÜRK Yenileme Keşif Gözetleme Uydu Sistemi Projesi’nde imzalar atıldı
SSB ile TUSAŞ arasında imzalanan projeyle GÖKTÜRK-1 Uydu Sistemi’nin görev ömrü tamamlandıktan sonra Türk Silahlı Kuvvetlerinin yüksek çözünürlüklü elektro-optik uydu görüntüsü ihtiyacının karşılanması amaçlanıyor. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, “Bu çalışmalar uzaya gidecek roketler ve onu fırlatacak sistemleri yerli imkanlarla geliştirmeyi amaçladığımız projelerdir” diye konuştu

*Finansal Yeniden Yapılandırma Çerçeve Anlaşmaları’nda değişiklik yapıldı
TBB, büyük ölçekli ve küçük ölçekli Finansal Yeniden Yapılandırma Çerçeve Anlaşmaları’nda (FYYÇA) değişiklik yapıldığını bildirdi. Küçük ölçekli uygulama ile başvuru tarihi itibarıyla alacaklı kuruluşlara olan anapara (nakit+gayrinakit) borç toplamı 25 milyon TL’den 100 milyon TL’ye yükseltildi. FYYÇA küçük ölçekli kapsamının genişletilmesinden dolayı 25 milyon ve üzerinde borçlular değiştirilerek 100 milyon ve üstü borçluların büyük ölçekli kapsamına alınması öngörüldü. Fizibilite raporu hazırlanması sırasında gecikmeyi önlemek için mali durum tespitinin makul süre içerisinde sonuçlandırılmasının lider bankanın gözetmesine ilişkin düzenleme getirildi

*Yılın ilk yarısında 709 milyar TL tutarında kartlı ödeme gerçekleşti
BKM verilerine göre yılın ilk yarısında 709 milyar TL’lik kartlı ödeme gerçekleşirken, internetten kartlı ödemeler yüzde 77 artışla 188 milyar TL’ye ulaştı. Kartlı ödemelerde, yılın ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine göre en fazla artış görülen sektörler, yüzde 78 ile kamu/vergi ödemeleri ve yüzde 77 ile kuyumculuk sektörü oldu

*KİT’lere “finansal korunma” konusunda yeni kurallar getirildi
Teşebbüsler, kendi risk yönetim sistemiyle iç denetim ve fon hizmet birimleri ile gerekli diğer birimleri kuracak. KİT’ler, finansal piyasalarda mevcut olan araçları yalnızca ana faaliyetleri kapsamında gerçekleştirdikleri veya gerçekleştirecekleri kesin olan ticari veya finansal işlemlerden doğan risklerden korunmak amacıyla kullanabilecek

*Mükellefler iktisadi kıymetlerine yeniden değerleme yapabilecek
Gelir İdaresi Başkanlığınca tam mükellefiyete tabi gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin aktiflerine kayıtlı taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini yıl sonuna kadar yeniden değerleyebilmelerine imkan tanındı

*Merkez Bankası rezervleri 104 milyar 69 milyon dolar oldu
TCMB toplam rezervleri 9 Temmuz itibarıyla 3 milyar 855 milyon dolar artarak 104 milyar 69 milyon dolara ulaştı. 9 Temmuz’da Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 2 milyar 964 milyon dolar artışla 62 milyar 583 milyon dolara yükseldi. Brüt döviz rezervleri, 2 Temmuz’da 59 milyar 619 milyon dolar seviyesindeydi. Söz konusu dönemde altın rezervleri, 892 milyon dolar artarak 40 milyar 595 milyon dolardan 41 milyar 487 milyon dolara çıktı

*Yurt dışında yerleşiklerin hisse senedi, DİBS ve ŞBS stoku
Yurt dışında yerleşik kişiler, 9 Temmuz haftasında net 54,2 milyon dolarlık hisse senedi ve 5,9 milyon dolarlık DİBS aldı, 6,2 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senetleri sattı

*Bankacılık sektörünün mevduatı ve kredi hacmi arttı
Bankacılık sektörünün toplam mevduatı, 9 Temmuz haftasında 33,3 milyar lira artarak 4 trilyon 18,5 milyar liraya yükseldi. Sektörün mevduatı 4 trilyon 18,5 milyar lira, kredi hacmi 3 trilyon 779,1 milyar lira olduBankacılık sektörünün kredi hacmi, geçen hafta 5 milyar 755 milyon lira artarak 3 trilyon 907 milyar 753 milyon liraya yükseldi

*Konut Fiyat Endeksi mayısta yüzde 3,9 artışla 175,4 oldu
TCMB tarafından Mayıs 2021 dönemine ilişkin Konut Fiyat Endeksi verilerine göre, Türkiye’deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan KFE (2017=100), mayısta bir önceki aya göre yüzde 3,9 artarak 175,4 seviyesinde gerçekleşti. Konut Fiyat Endeksi, 2020’nin aynı ayına göre yüzde 29,1 artarken, bu dönemde reel yükseliş yüzde 10,7 oldu

*Türkiye’nin uluslararası yatırım pozisyonu verileri yayımlandı
Mayıs sonu itibarıyla Türkiye’nin yurt dışı varlıkları 2020 yıl sonuna kıyasla yüzde 6,5 artışla 255 milyar dolar, yükümlülükleri ise yüzde 10,8 azalışla 582 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, mayısta eksi 327 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Net UYP, 2020 sonunda eksi 413 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu

*Bütçe uygulama sonuçları
Bütçe gelirleri haziranda 88,3 milyar lira, giderleri 113,4 milyar lira olarak hesaplandı. Bütçe haziranda 25 milyar lira, ocak-haziran döneminde 32,5 milyar lira açık verdi. Merkezi yönetim bütçesinden ocak-haziran döneminde 663 milyar 360 milyon lira harcama yapıldı, bütçe gelirleri 630 milyar 821 milyon lira oldu. Bu dönemde vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 47,9 artarak 496 milyar 940 milyon liraya çıktı

*Tarımsal girdi fiyat endeksi mayısta yıllık bazda yüzde 24,43, aylık yüzde 2,49 arttı
İK, mayıs ayına ilişkin Tarım-GFE verilerini açıkladı. Buna göre, endeks mayısta bir önceki aya kıyasla yüzde 2,49, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 9,2, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 24,43 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 15,42 yükseldi.Ana gruplar itibarıyla mayısta bir önceki aya göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi yüzde 2,43, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi yüzde 2,81 arttı. Geçen yılın aynı ayına göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi yüzde 24,27, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi yüzde 25,39 artış gösterdi

*Ücretli çalışan sayısı mayısta yıllık bazda yüzde 17,2 artarak 13,5 milyonu geçti
Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı, mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,2 artış gösterdi. Buna göre, sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı Mayıs 2020’de 11 milyon 534 bin 193 kişi iken bu yılın mayıs ayında yüzde 17,2 artışla 13 milyon 515 bin 264 kişiye yükseldi.Söz konusu ayda ücretli çalışan sayısı sanayi sektöründe yıllık bazda yüzde 16,1, inşaat sektöründe yüzde 43,6 ve ticaret-hizmet sektöründe yüzde 13,4 arttı

*OPEC bu yıla ilişkin küresel petrol talebindeki artış öngörüsünü sabit tuttu
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), küresel günlük petrol talebine yönelik artış beklentisini 6 milyon varil olarak sabit tuttu ve günlük petrol talebini 96,6 milyon varil olarak tahmin etti

*Ticaret Bakanlığı “Yeşil Mutabakat Eylem Planı”nı yayımladı
Yeşil Mutabakat Eylem Planı” ile uluslararası ticaret ve ekonomide meydana gelen değişim ve dönüşüm karşısında Türkiye’nin kalkınma hedefleri doğrultusunda sürdürülebilir ve kaynak-etkin bir ekonomiye geçişinin desteklenmesi amaçlanıyor. Ekonominin lokomotifi olan ihracatta rekabetçiliğin korunması ve geliştirilmesi, Türkiye’nin Gümrük Birliği sayesinde AB ile sağladığı bütünleşmenin derinleştirilmesine katkı sağlanması hedefleniyor. Eylem Planı kapsamında yer alan hedef ve faaliyetlerin Avrupa Yeşil Mutabakatı Çalışma Grubu kapsamında kamu, özel sektör ve ilgili tüm paydaşlarla etkin bir şekilde yürütülmesi planlanıyor

*Kurulan-kapanan şirketler
Kurulan şirket sayısı, haziranda bir önceki aya göre yüzde 113,4 artarak 9 bin 560, kapanan şirket sayısı da yüzde 120,5 artışla 1226 oldu. Kurulan şirket ve kooperatif sayısı haziranda 9 bin 680 oldu. Haziranda 1293 yabancı ortak sermayeli şirket kuruldu

*Mükellefler iktisadi kıymetlerine yeniden değerleme yapabilecek
Tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, aktiflerine kayıtlı taşınmazlar ile diğer iktisadi kıymetlerini, 31 Aralık 2021’e kadar Yİ-ÜFE artış oranını dikkate alarak yeniden değerleyebilecek. Taşınmazların yanı sıra tesisat ve makineler, taşıtlar, demirbaşlar, gayrimaddi haklar, şerefiyeler ile özel maliyet bedelleri gibi amortisman tabi iktisadi kıymetler yeniden değerlemeye tabi tutulabilecek. Söz konusu değer artışı tutarı üzerinden yüzde 2 oranında hesaplanan vergi ödenecek

*Ülkede “yeşil finans”ın gelişimi sağlanacak
Uluslararası sermaye piyasalarında gerçekleştirilmesi muhtemel bir yeşil veya sürdürülebilir tahvil ihracı kapsamında Sürdürülebilir Tahvil Çerçeve Dokümanı çıkarılacak. Bu kapsamda yıl sonuna kadar yeşil tahvil ve yeşil sukuk rehberleri hazırlanacak

*İlk altı ayda satılan her 3 otomobilden biri SUV oldu
Şehir içinde kullanımı giderek bir trend haline gelen SUV otomobillerin, ocak-haziran dönemi satışlarındaki payı yüzde 34,1 yükselirken, SUV satışları yüzde 88,4 arttı. En çok tercih edilen gövde tipi sedan otomobiller olmasına karşın satış verileri, SUV ile sedan arasındaki farkın azaldığına işaret etti

*Ekonomi diplomasisinde “temmuz” trafiği
Kovid-19 salgınında kademeli normalleşme sürecine geçilmesiyle uluslararası ticari ve ekonomik ilişkilerde yeni bir dönem başlarken ekonomi yönetiminin de Türkiye’nin ikili ilişkilerinde önde gelen ülkeler ve yatırımcılarla yüz yüze temas trafiği yoğunlaştı. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, 9-10 Temmuz’da gerçekleştirilen G-20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı kapsamında ABD’li, Fransız, Güney Koreli, Alman, Arjantinli, Meksikalı, Singapurlu ve İngiliz mevkidaşlarıyla bir araya geldi. Ticaret Bakanı Mehmet Muş da Almanya Ekonomi ve Enerji Bakanı Peter Altmaier ile görüşerek iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri değerlendirdi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,2 azalışla 1.364 puana geriledi. Dolar/TL yüzde 0,4 değer kaybıyla 8,5330’dan işlem görürken, altının gram fiyatı 500 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans