Ekonomi ve Finans Haberleri – (16.05.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan “28 Mayıs seçimine” yönelik sosyal medya paylaşımı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Önümüzdeki günleri en güzel, en verimli şekilde değerlendireceğiz. Allah’ın izniyle 28 Mayıs’ı Türkiye Yüzyılı’nın müjdecisi haline getireceğiz.” ifadelerini kullandı

*Kentsel Dönüşümde Yarısı Bizden Kampanyası’na başvuru sayısı 155 bine ulaştı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kentsel Dönüşümde Yarısı Bizden Kampanyası’na bugüne kadar 709 bin bağımsız birim için 155 bin başvuru yapıldığını bildirdi

*Bu ay 561 milyon 123 bin 454 lira Sosyal ve Ekonomik Destek ödemesi yapıldı
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, ihtiyaç sahibi ailelere, çocuklarının masraflarının karşılanması amacıyla mayısta 561 milyon 123 bin 454 lira Sosyal ve Ekonomik Destek (SED) ödemesi yapıldığını bildirdi

*EBRD faaliyette bulunduğu bölgelerin 2023 büyüme tahminini düşürdü
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), faaliyette olduğu bölgelerin bu yıla ilişkin ekonomik büyüme tahmininin 0,1 puan azaltılarak yüzde 2,2’ye düşürüldüğünü bildirdi

*Uzmanlara göre AB, fosil yakıtlardan “geri dönülemez” şekilde uzaklaşıyor
Avrupa Yeşil Mutabakatındaki yasaların hayata geçirilmesiyle Avrupa Birliği’nin (AB) 2030’a kadar fosil yakıtlardan “geri dönülemez” şekilde uzaklaşacağı, rüzgar ve güneş enerjisinin elektrik tüketiminin yüzde 55’ini karşılayarak ana elektrik kaynakları olacağı öngörülüyor

Fransa’da Apple’a “cihaz tamirini zorlaştırma ve planlı işlevsizleştirme” soruşturması
Fransa’da ABD’li teknoloji devi Apple’a “cihazların tamirini zorlaştırmaktan ve planlı işlevsizleştirme yapmaktan” soruşturma açıldığı ortaya çıktı. Paris Savcılığı, Aralık 2022’de HOP (Planlı İşlevsizleştirmeyi Durdur) Derneği tarafından şirkete yönelik yapılan şikayet üzerine Rekabet Tüketim ve Sahtekarlığı Önleme Genel Müdürlüğü Ulusal Soruşturma Servisi’nin (DGCCRF) yasal işlem başlattığını duyurdu

*Eski Audi CEO’su Stadler, dizel skandalında suçunu kabul etti
Alman otomobil üreticisi Volkswagen Grubu’nun (VW) lüks otomobil markası Audi’nin eski Üst Yöneticisi (CEO) Rupert Stadler, cezasının ertelenmesi karşılığında dizel emisyon skandalındaki “rolünü” itiraf etti

*Rusya Merkez Bankası, Rus finans sektörünün küresel piyasalarla bağını korumak istiyor
Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, Rus finans sektörünün yaptırımlardan ötürü daha kapalı bir hale geldiğini belirterek, “Ancak mevcut koşullarda hem dost ülkelerden hem de dost olmayan ülkelerden yatırımcıları çekebilmek için Rus finans sektörünün küresel piyasalarla bağını mümkün mertebe korumamız gerekiyor.” dedi

*AB ilk ortak gaz alım ihalesinde teklifleri aldı
Avrupa Birliği (AB), üye ülkelerin ortak doğal gaz alımı için kurdukları yeni mekanizma çerçevesinde ilk teklifleri topladı. AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Maros Sefcovic, Avrupa’daki enerji şirketlerinin ilk defa birlikte doğal gaz alımı girişimi hakkında Brüksel’de basın toplantısı düzenledi.
Ortak gaz alımına piyasalardan olumlu tepki geldiğini belirten Sefcovic, “Güvenilir uluslararası tedarikçiler, toplam 11,6 milyar metreküplük gaz talebimize 13,4 milyar metreküpü aşan arz teklifiyle karşılık verdi.” dedi

*Merkez Bankası, bazı ihtiyaç kredilerinde menkul kıymet tesisi kararı aldı
Bankalardan edinilen bilgiye göre, TCMB, belirli bir limitin üzerinde olan kredi kartlarında nakit çekim ve kuyum harcamaları için düzenlemeye gitti.
Buna göre, menkul kıymet tesisi uygulaması kapsamında, müşteri bazında kredi kartı limiti belirli bir tutarın üzerinde olanlar için bireysel kredi kartları vasıtasıyla yapılan nakit çekimi ve kuyum harcamalarının kredi türüne göre yüzde 30 oranında menkul kıymet tesisine tabi olmasına ve bugün itibarıyla uygulamaya alınmasına karar verildi

*IEA, küresel petrol talebi tahminini günlük 200 bin varil artırdı
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Çin ekonomisinin beklenenden daha hızlı toparlanmasıyla talepte gerçekleşecek iyileşmeye işaret ederek bu yıl için küresel petrol talebi öngörüsünü günlük 200 bin varil artırdı

*Çin’in doğal gaz ithalatı nisanda yüzde 11 arttı
Çin’in enerji kaynakları üretiminde nisan ayında artış sürerken, doğal gaz ithalatı mart ayına göre yüzde 11 yükselişle 8,9 milyon ton olarak hesaplandı.
Çin Ulusal İstatistik Bürosu, ülkenin nisan ayı ile ocak-nisan dönemine ait enerji üretim ve ithalat verilerini açıkladı.
Aylık bazda bakıldığında kömür üretimi geçen aya göre yüzde 4,5 artışla 380 milyon ton, ham petrol üretimi yüzde 1,4 artışla 17,2 milyon ton, doğal gaz üretimi yüzde 7 artışla 18,9 milyar metreküp olarak kaydedildi

*Reklam Kurulu vatandaşları yanıltan tanıtımlar için bir ayda 7,7 milyon lira ceza kesti
Reklam Kurulu, bu ay gerçekleşen toplantısında, tanıtımlarıyla tüketicileri yanıltan işletmelere ilişkin 195 dosyayı karara bağlarken mevzuata aykırı 170 dosya için 7,7 milyon lira para cezası uyguladı

*Dubai’nin emtia üssü olarak Londra’nın tamamlayıcısı olması bekleniyor
Capital Economist Emtia Ekonomisti Edward Gardner, Dubai’nin özellikle enerji emtiaları açısından Londra’yı tamamlayıcı bir emtia ticaret üssü olabileceğini belirtti

*İngiltere’de grevler nedeniyle martta 556 bin iş günü kaybı yaşandı
İngiltere’de çeşitli sektörlerdeki çalışanların enflasyon oranında zam talebiyle gittiği grevler sonucu martta 556 bin iş günü kaybı yaşanırken, ülkede işsizlik martta yüzde 0,1 artışla yüzde 3,9 oldu.
İngiliz Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) verilerine göre, İngiltere’de istihdam oranı, martta yüzde 0,2 artışla yüzde 75,9’a çıktı

*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, Türkiye’de dün günlük bazda 841 bin 506 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 847 bin 978 megavatsaat oldu

*Türkiye’de nisanda 85 bin 652 konut satıldı
Türkiye İstatistik Kurumu, nisan ayına ilişkin konut satış istatistiklerini açıkladı.
Buna göre, Türkiye genelinde konut satışları nisanda geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 35,6 gerileyerek 85 bin 652’ye düştü

*Tarım ÜFE nisanda aylık bazda yüzde 2,32 azalırken yıllık yüzde 71,52 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu, nisan ayına ilişkin Tarım ÜFE verilerini açıkladı.
Buna göre, söz konusu endekste nisanda bir önceki aya kıyasla yüzde 2,32 azalış görülürken geçen yılın aralık ayına göre yüzde 17,72, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 71,52 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 134,06 artış gerçekleşti

*Özel sektörün yurt dışı kredi borcu azaldı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Mart 2023 dönemine ait özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu gelişmeleri yayımlandı.
Buna göre, mart ayında özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu 2022 sonuna kıyasla 1,2 milyar dolar azalarak 158 milyar dolara geriledi.

*Avro Bölgesi ekonomisi ilk çeyrekte yüzde 0,1 büyüdü
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), Avrupa Birliği (AB) ve Avro Bölgesi’nin 2023 yılı ilk çeyrek büyüme oranlarına ilişkin öncü verileri güncelledi.
Verilere göre, 19 üyeli Avro Bölgesi’nde mevsimsellikten arındırılmış Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH), 2023’ün ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,1 arttı
*AB’den 25 milyar avroya yakın ticaret fazlası
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), AB ve Avro Bölgesi’nin mart ayı uluslararası ticaret verilerini yayımladı. Verilere göre, AB’nin ihracatı, martta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,4 artarak 242,2 milyar avroyu, ithalatı ise yüzde 13,2 gerileyerek 217,5 milyar avroyu buldu. AB’nin dış ticaret fazlası, mart ayında 24,7 milyar avro olarak belirlendi

*AB, kripto hareketlerini sıkı takibe alacak
Avrupa Birliği (AB), üye ülkelerde Bitcoin gibi çeşitli kripto para hareketlerinin yakından takip edilmesini içeren yeni kuralları kabul etti. Buna göre, Kripto transferler takip edilecek ve şüpheli işlemler önlenecek. Suçluların kripto aracılığıyla kara para aklamayla mücadele kurallarını delmesi engellenecek

*Almanya’da yatırımcı güveni geriliyor
Merkezi Almanya’nın Mannheim kentinde bulunan Avrupa Ekonomik Araştırmalar Merkezi (ZEW), kurumsal yatırımcı ve analistlerin gelecek 6 aya ilişkin beklentilerini ölçen ZEW Ekonomik Güven Endeksi’nin mayıs ayı sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, endeks mayısta önceki aya kıyasla 14,8 puan düştü. Böylece nisanda 4,1 puan olan endeks, bu ay eksi 10,7 puan seviyesine indi. Piyasa beklentisi, endeksin nisanda eksi 5,3 puana gerilemesi yönündeydi

*Spot piyasada doğal gaz fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, Spot doğal gaz piyasasında dün 1000 metreküp gazın referans fiyatı 9 bin 133 lira 72 kuruş olarak belirlendi

*Spot piyasada elektrik fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot piyasada 1 megavatsaat elektriğin fiyatı yarın için en yüksek 2 bin 600 lira, en düşük 1698 lira 97 kuruş olarak belirlendi

*Çin’de genç işsizlik rekor seviyeye ulaştı
Çin’de genç işsizliği, nisanda yüzde 20,4 ile rekor seviyeye çıktı

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 1,9 değer kazanarak 4.589 seviyesine yükseldi. Dolar/TL 19,73’e yükselirken, altının gramı 1.274 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans