Finans Haberleri Günün Özeti
*Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz: Serbest piyasa kuralları içinde ekonomimizin rekabet gücünü ve verimliliğini arttırmaya dönük adımlara kararlılıkla devam edeceğiz
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nun (EKK) ardından yaptığı açıklama yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Serbest piyasa kuralları içinde ekonomimizin rekabet gücünü ve verimliliğini arttırmaya dönük adımlara kararlılıkla devam edeceğiz.” dedi
*Milli Eğitim Bakanı Tekin: Eylül ayı başı itibarıyla, okullarımız açılmadan deprem bölgesindeki derslik sayısı, okul sayısı itibarıyla deprem öncesi koşullara yeniden kavuşmuş olacağız
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, eylül ayı başı itibarıyla deprem bölgesinde okul ve derslik sayısında afet öncesi koşullara yeniden kavuşulacağını söyledi
*Reklam Kurulu, aldatıcı reklamlar için 5 ayda yaklaşık 39,6 milyon lira ceza uyguladı
Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Reklam Kurulu, bu yılın beş ayında aldatıcı reklamlar ve haksız ticari uygulamalar nedeniyle 1031 dosya hakkında durdurma cezası verirken, 39 milyon 555 bin 306 liralık idari para cezası uygulanmasını kararlaştırdı
*İşgücü piyasasına ilişkin rekabet soruşturmasında taraflar sözlü savunma yapacak
Rekabet Kurumunun internet sitesinde yer alan duyuruya göre, işgücü piyasasına yönelik centilmenlik anlaşmaları nedeniyle Türkiye genelinde faaliyet gösteren teşebbüsler hakkında yürütülen soruşturmanın sözlü savunma toplantısı 18-19 Temmuz tarihlerinde yapılacak
*Yabancı yatırımlar bu yıl 2022’deki 13,3 milyar dolar seviyesini aşabilir
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, Türkiye’ye geçen yıl gelen yabancı yatırım miktarının 13,3 milyar dolar olduğunu belirterek, “Geçen yıl çektiğimizin üstünde bir yatırım çekebileceğimizi düşünüyoruz. Bu bağlamda çok pozitif bir eğilim var, yatırımcının ilgisi artarak devam ediyor. Önümüzdeki aylarda bu yatırımların artması sürpriz olmayacaktır.” diye konuştu
*Deprem bölgesindeki işletmeler yeni “sanayi sahaları” ile ayağa kaldırılacak
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından edinilen bilgiye göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kabine toplantısının ardından duyurduğu ve Resmi Gazete’de ilan edilen alanlarla birlikte, afet bölgesinde 3 bin 830 hektar büyüklüğünde 18 yer “sanayi sahası” olarak yapılandırılacak
*Akkuyu NGS’de çalışmalar takvime uygun ilerliyor
Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 10’unu karşılaması öngörülen Mersin’in Gülnar ilçesindeki Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde (NGS) çalışmalar planlandığı şekilde devam ediyor. Akkuyu Nükleer Genel Müdür Birinci Yardımcısı ve NGS Yapı İşleri Direktörü Sergey Butckikh, “Biz, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yıl dönümü için hazırlıklarımızı yapıyoruz. Bu tarih, hem Türkiye hem de bizim için çok önemli çünkü burada bir aile gibi çalışıyoruz. “Santralimizin elektrik iletim hatlarının neredeyse hepsi tamamlanmış durumda. Biz de tarafımızca gerekli hazırlıklarımızı yapıyoruz’’ ifadelerini kullandı
*Avrupa Merkez Bankası, 3 temel politika faizini 25 baz puan artırdı
Avrupa Merkez Bankası (ECB), piyasa beklentileri doğrultusunda 3 temel politika faizini 25 baz puan artırdı
*Fed’in para politikalarına ilişkin belirsizlikler devam ediyor
ABD Merkez Bankası (Fed), dün politika faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 5,00-5,25 seviyesinde sabit tutarken, para politikasına ilişkin belirsizliklerin güçlü kaldığı görülüyor. Federal fon oranına ilişkin tahminler bu yıl sonu için yüzde 5,6’ya yükseltilirken, 2024 yılı için tahmini yüzde 4,3’ten yüzde 4,6’ya çıkarıldı
*Rapor: OECD üyesi ülkelerde göçmenlerin eğitim seviyesi 10 yılda arttı
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), son 10 yılda OECD üyesi ülkelerde yaşayan göçmenlerin eğitim seviyesinde artış olduğunu bildirdi.
OECD, “2023 Göçmen Entegrasyonu Göstergeleri” başlığıyla yayımladığı raporda, üye ülkelerde bulunan göçmenlerin entegrasyon sürecini inceledi.
Rapora göre, OECD üyesi ülkelere gelen göçmenlerin sayısı son 10 yılda yüzde 20 artarak 141 milyona ulaştı
*Rusya Maliye Bakanı Siluanov: Türkiye ile yakın ilişiklere sahibiz
Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, Türkiye ile ticari ilişkilere oldukça önem verdiklerini belirterek, “Türkiye ile yakın ilişiklere sahibiz ve gelecekte de bu ilişkinin devam edeceğinden eminim’’ dedi
*ABD’nin ticari ham petrol stokları arttı
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), ABD’deki ticari ham petrol stoklarının geçen hafta yaklaşık 7 milyon 900 bin varil artarak 467 milyon 100 bin varile yükseldiğini açıkladı. Piyasa beklentisi stokların 1 milyon 291 bin varil azalacağı yönündeydi
*Avrupa’da gaz fiyatları arz güvenliği endişeleriyle yükselişe geçti
Avrupa’da doğal gaz fiyatları, Hollanda’nın Groningen gaz üretim sahasını 1 Ekim itibarıyla kapatacağına ilişkin haberler ve kıtada etkisini gösteren sıcak hava dalgasının gaz talebini artırarak arz güvenliğini etkileyeceği endişesiyle yükselişe geçti. Avrupa’da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF’de, bugün temmuz vadeli kontratlarda megavatsaat başı 37,7 avrodan açılan fiyatlar, gün içerisinde 49,5 avroya çıkarak yüzde 30’dan fazla artış gösterdi
*Küresel güneş enerjisi kurulu gücü 1,2 teravata yükseldi
Küresel güneş enerjisi kurulu gücü, geçen yıl önceki yıla göre yüzde 25 rekor kurulum artışıyla 2022 sonunda 1,2 teravata yükseldi. SolarPower Europe tarafından hazırlanan ve Intersolar Avrupa Güneş Enerjisi Konferans ve Fuarı’nda açıklanan “Güneş Enerjisi Küresel Piyasa Görünümü 2023-2027” raporuna göre, geçen yıl dünya genelinde güneş enerjisinden elektrik üretimi 1040 teravatsaatten 1289 teravatsaate yükseldi
*ABD’de işsizlik maaşı başvuruları beklentileri aştı
ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 10 Haziran ile biten haftada 262 bin ile piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti
*Çin, ekonomik toparlanmadaki yavaşlamaya karşı faiz indirimine gitti
Çin Merkez Bankası (PBoC), ekonomideki yavaşlamaya karşı politika faizini düşürerek parasal genişlemeye gideceğinin işaretini verdi. PBoC, 1 yıllık faiz oranını (MLF) 10 baz puan indirerek yüzde 2,75’ten yüzde 2,65’e çekti
*Yavaşlama sinyali veren Çin ekonomisinde genç işsizliği rekor seviyede
Çin’de mayıs ayında sanayi üretimi ve perakende satışlar beklentilerin altında artış kaydederken genç işsizliği rekor seviyeye ulaştı. Çin Ulusal İstatistik Bürosu (UİB), temel ekonomik göstergeler ve işsizlik rakamlarını içeren mayıs ayı verilerini açıkladı. Buna göre, kentlerdeki işsizlik oranı, mayısta önceki aya göre yüzde 5,2 ile sabit kalırken 16-24 yaş genç nüfus 0,4 puan artışla yüzde 20,8’e yükseldi
*Çin’in kömür ithalatı mayısta yüzde 92’den fazla arttı
Çin’de kömür ithalatı mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 92,6 artarak 39,6 milyon ton oldu.
Çin Ulusal İstatistik Bürosu, mayıs ayına ait enerji üretim ve ithalat verilerini açıkladı.
Söz konusu ayda, doğal gaz üretimi yüzde 7,2 artışla 19 milyar metreküpe, kömür üretimi yüzde 4,2 artışla 390 milyon tona, ham petrol üretimi ise yüzde 2,7 artışla 18,07 milyon tona çıktı
*BAE’ye ihracatta söz sahibi mücevher sektörü oldu
Mücevher sektörü, geçen ay BAE’ye 108 milyon 383 bin dolar, ocak-mayıs döneminde ise 634 milyon 508 bin dolarlık dış satım yaptı
*Turizmde yeni trend “kruvaziyer gemi seyahati”
Kruvaziyer turizminde dünyada gözler Akdeniz rotasının kilit noktasında yer alan Türkiye’ye çevrilirken, sektör temsilcileri hem yerli hem de yabancı turistlerin gemi seyahatine ilgisinin giderek artacağını, yeni destinasyonların oluşturulacağını belirtti. – Royal Caribbean Türkiye Temsilcisi ve Sunorama Cruises Genel Müdürü Alper Taşkıranlar, Bu sene 1300 kruvaziyer gemi ile 3 milyon yolcuya hizmet verilmesi, gemilerde yüzde 90 doluluk olması öngörülüyor” dedi
*Torku ihracatını 5 yılda katlamayı hedefliyor
Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği (PANKOBİRLİK) Genel Başkanı Ramazan Erkoyuncu, Torku markasıyla 40’tan fazla ülkeye ihracat yapıldığını belirterek, “Şu anda 150 milyon dolara yakın ihracatımız var, 5 yıl içinde bunu 300-400 milyon dolara çıkarmayı hedefliyoruz.” diye konuştu
*Güneş enerjisi yatırımları, 2030 olmadan toplam petrol ve gaz harcamalarını aşabilir
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, güneş enerjisi yatırımlarının 2030’dan önce petrol ve doğal gazdaki toplam yatırımları geride bırakma potansiyeli olduğunu açıkladı
*Türkiye’de mayısta 113 bin 276 konut satıldı
Türkiye İstatistik Kurumu, mayıs ayına ilişkin konut satış istatistiklerini açıkladı.
Buna göre, Türkiye genelinde konut satışları mayısta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 7,7 gerileyerek 113 bin 276’ya düştü
*Rus VTB bankası, Türkiye ve Hindistan’a sınır ötesi para transferi başlatacak
Rusya’nın en büyük ikinci bankası VTB’nin Başkan Yardımcısı Anatoliy Peçatnikov, yıl sonuna kadar Türkiye ve Hindistan’a para transferlerini başlatmayı planladıklarını bildirdi
*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye’de dün günlük bazda 818 bin 975 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 825 bin 28 megavatsaat oldu. Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, saatlik bazda dün en yüksek elektrik tüketimi 39 bin 417 megavatsaatle 12.00’de, en düşük tüketim 26 bin 817 megavatsaatle 07.00’de gerçekleşti
*Tarım ÜFE mayısta aylık bazda yüzde 2,14, yıllık yüzde 50,79 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu, mayıs ayına ilişkin Tarım ÜFE verilerini açıkladı.
Buna göre, söz konusu endekste mayısta bir önceki aya kıyasla yüzde 2,14, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 20,24, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 50,79 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 120,64 artış gerçekleşti
*Ücretli çalışan sayısı nisanda yıllık bazda yüzde 3,7 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu, nisan ayına ilişkin ücretli çalışan istatistiklerini yayımladı.
Buna göre, sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı Nisan 2022’de 13 milyon 997 bin 517 iken bu yıl nisanda yüzde 3,7 artışla 14 milyon 516 bin 688 kişiye yükseldi
*Türkiye’nin merkezi yönetim bütçe gelirleri mayısta 549 milyar 424 milyon lira oldu
Hazine ve Maliye Bakanlığı, mayıs ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, mayısta bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 72,9 artarak 549 milyar 424 milyon liraya, bütçe giderleri de yüzde 147,7 artışla 430 milyar 518 milyon liraya ulaştı
*AB’den 14 milyar avrodan fazla dış ticaret açığı
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre, Avrupa Birliği (AB), nisan ayında toplam 14,1 milyar avro dış ticaret açığı verdi
*Özel sektörün yurt dışı kredi borcu azaldı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Nisan 2023 dönemine ait özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu gelişmeleri yayımlandı.
Buna göre, nisan ayında özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu 2022 sonuna kıyasla 1,1 milyar dolar azalarak 156,5 milyar dolara geriledi
*Yabancılar geçen hafta 2 Aralık 2022’den bu yana haftalık bazda en yüksek hisse senedi alımını gerçekleştirdi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Haftalık Menkul Kıymet istatistiklerine göre, yurt dışında yerleşik kişiler, 9 Haziran haftasında net 261,8 milyon dolarlık hisse senedi ve 25,2 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) alırken, 1,6 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senetleri (ŞBS) sattı. Yabancılar böylece 2 Aralık 2022’den bu yana haftalık bazda en yüksek hisse senedi alımı gerçekleştirdi
*Bankacılık sektörü kredi hacmi geçen hafta 9 trilyon 635,2 milyar lira oldu
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan haftalık bültene göre, sektörün kredi hacmi 9 Haziran itibarıyla 373 milyar 685 milyon lira arttı. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 9 trilyon 261 milyar 513 milyon liradan 9 trilyon 635 milyar 198 milyon liraya yükseldi
*Bankacılık sektörünün mevduatı arttı
TCMB tarafından haftalık para ve banka istatistiklerine göre, bankacılık sektöründeki toplam mevduat (bankalar arası dahil), 9 Haziran ile biten haftada 571 milyar 757 milyon 559 bin lira artarak 11 trilyon 291 milyar 218 milyon 462 bin liraya yükseldi
*Spot piyasada elektrik fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, Spot piyasada 1 megavatsaat elektriğin fiyatı yarın için en yüksek 2 bin 199 lira 99 kuruş, en düşük 1171 lira 82 kuruş olarak belirlendi
*Spot piyasada doğal gaz fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, Spot doğal gaz piyasasında dün 1000 metreküp gazın referans fiyatı 8 bin 597 lira 73 kuruş olarak belirlendi
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 2,5 artışla 5.495 seviyesine çıktı. Dolar/TL 23,66’ya yükselirken, altının gramı 1.489 liradan satıldı
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans