Ekonomi ve Finans Haberleri – (14.06.2021)

*NATO Zirvesi başladı
NATO ülkelerinin devlet ve hükümet başkanlarının katıldığı NATO Zirvesi, Belçika’nın başkenti Brüksel’deki NATO karargahında başladı. Türkiye’yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın temsil ettiği toplantıya 30 müttefik ülkenin liderleri katılıyor

*Cumhurbaşkanı Erdoğan, Brüksel Forumu’nun “İstikrara Katkı” oturumunda konuştu
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin sınırlarının aynı zamanda NATO’nun sınırları olduğunu belirterek, “Bu bakımdan, sadece kendi milli menfaatlerimiz için değil, transatlantik coğrafyasının güvenlik ve istikrarının temini için de önemli bir sorumluluk üstlendiğimizi biliyor, adımlarımızı bu bilinçle atıyoruz. Terörün her türlüsüne karşı yürüttüğümüz mücadelede maalesef müttefik ve ortaklarımızdan beklediğimiz destek ve dayanışmayı göremedikSuriye, Irak ve Türkiye’de eli masumların kanına bulaşmış terör örgütü elebaşlarının meşru bir aktör gibi en üst seviyede muhatap alındığına, desteklendiğine şahit olduk. Sadece kendi milli menfaatlerimiz için değil, transatlantik coğrafyasının güvenlik ve istikrarının temini için de önemli bir sorumluluk üstlendiğimizi biliyor, adımlarımızı bu bilinçle atıyoruz” ifadelerini kullandı

*Bakan Varank, yerli balistik çözümler üreten Nurol Teknoloji’yi ziyaret etti
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, ürettiği bor karbür seramiklerle Türkiye’nin adını bu alanda dünyadaki sayılı ülkeler arasına yazdıran Nurol Teknoloji’ye gerçekleştirdiği ziyarette, “Bor karbür seramiklerin kilogram başına ihracat değeri 90 dolar, çok büyük bir katma değer. Bu teknolojide dünyadaki 3 oyuncudan biri olmamız ülkemizin konumunu stratejik hale getiriyor” dedi

*Bakan Karaismailoğlu: Milli elektrikli trenimizi bu yıl içerisinde hizmete sunacağız
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Milli Elektrikli Tren projesine ilişkin, “Akredite kuruluş kontrolündeki seyir emniyet ve konfor testlerine geçilecek. Trenimizi bu yıl içerisinde hizmete sunacağız” şeklinde konuştu

*Marmara Denizi Eylem Planı Koordinasyon Kurulu ilk toplantısını yarın yapacak
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, “Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatlarıyla oluşturulan Marmara Denizi Eylem Planı Koordinasyon Kurulu’muzun ilk toplantısını yarın Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde saat 14.00’te gerçekleştireceğiz. Bakan yardımcılarımız, valilerimiz, belediye başkanlarımız, ilgili kurum temsilcilerimiz ve bilim insanlarımızla müsilaj temizliğinde geldiğimiz son durumu değerlendirecek, yol haritamızı istişare edeceğiz. Marmara’yı kurtarmak için el birliği ile çalışmaya devam edeceğiz” açıklamasında bulundu

*Bakan Pakdemirli: Yetiştiricilerimizi yüksek yem maliyetleri altında ezdirmeyeceğiz
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, yetiştiricileri yüksek yem maliyetleri altında ezdirmeyeceklerini belirterek, “Bu kapsamda Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO), mevcut stoklarını kullanarak ve takviye ederek besici ve yetiştiricilerimizin yanı sıra yem sektöründeki tüm kullanıcıların ihtiyacını uygun fiyatla karşılamak üzere güçlü bir şekilde piyasalara müdahale edeceğiz.” ifadesini kullandı. Bakan Pakdemirli, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından TMO alım fiyatlarının 17 Mayıs’ta açıklandığını hatırlattı

*Ödemeler dengesi
Cari işlemler hesabı, nisanda 1 milyar 712 milyon dolar açık verdi. 12 aylık cari açık 32 milyar 737 milyon dolar olduNisan ayında doğrudan yatırımlar kaynaklı 56 milyon dolarlık net giriş gerçekleşti

*Yıllık cari açıkta iyileşme eğilimi devam ediyor
Türkiye’nin cari işlemler açığı, dış ticaret açığındaki gerileme ve turizm ile taşımacılık gelirlerindeki artış öncülüğünde nisanda 1,7 milyar dolar ile son 6 ayın en düşük seviyesinde gerçekleşirken, ekonomistler, yıllık cari dengede iyileşme eğiliminin devam edeceğini öngörüyor. AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, “Turizm ve taşımacılık gelirlerinde baz etkisi ile gözlenen toparlanma sayesinde yıllık cari açıkta mayıs ayında düşüşün devam edeceğini düşünüyoruz. Cari açığın ne boyutta azalacağı açısından esas belirleyici; iç talep ve ekonomik aktivitenin seyri olacak” dedi. Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, “Bu yıl artan ihracat potansiyeline ek olarak altın ithalatının etkisinin de azalmasıyla dış ticaret açığında belli oranda iyileşme gözlendi. Dış talepteki iyi koşulların bu eğilimi desteklemesini bekleriz” değerlendirmesinde bulundu

*AB’nin Kovid-19 aşı sertifikası yasalaştı
Avrupa Birliği (AB) kurumları, Birlik sınırları içindeki seyahatlerde kullanılacak aşı sertifikasına ilişkin düzenlemeyi yasalaştırdı. AB içinde seyahatleri kolaylaştıracak aşı sertifikası, 1 Temmuz’da yürürlüğe girecekAB ülkelerinde aşı kampanyalarının başarılı biçimde devam ettiğini aktaran Ursula von der Leyen, “Yeni AB sertifikasıyla birlikte yazı sabırsızlıkla bekleyebiliriz” dedi

*AB’de sanayi üretimi nisanda yüzde 0,5 arttı
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), AB ve Avro Bölgesi’nde nisan ayına ilişkin mevsimsellikten arındırılmış sanayi üretim verilerini yayımladı. Buna göre, 19 üyeli Avro Bölgesi’nde sanayi üretimi, nisanda önceki aya kıyasla yüzde 0,8, 2020’nin aynı ayına göre de yüzde 39,3 arttı. AB’de sanayi üretimi, nisanda aylık yüzde 0,5, bir önceki yılın aynı dönemine göre de yüzde 38,7 yükseldi

*Yeniden yapılandırmaya ilişkin usul ve esaslar belirlendi
Hazine ve Maliye Bakanlığının tebliğine göre, düzenlenmeden yararlanmak isteyen borçlular, 31 Ağustos gün sonuna kadar ilgili idareye başvuruda bulunacakYapılandırılan borçların azami 18 eşit taksitte ödenmesi imkanı bulunuyor, ilk taksit ödeme süresi 30 Eylül mesai saati bitiminde sona erecek

*Araç muayene gecikme bedellerinin yeniden yapılandırılmasına ilişkin esaslar belli oldu
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının konuya ilişkin tebliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, 9 Haziran’a kadar muayene süresi geçtiği halde araç muayenelerini yaptırmamış olanlara 31 Aralık 2021’e kadar araç muayenelerini yaptırmaları durumunda, yeniden hesaplanacak tutara göre ödeme imkanı tanınacakAraç muayene ücretinin yüzde 5’i olarak hesaplanan gecikme bedeli, kanunun yayımlandığı tarihe kadar yurt içi üretici fiyat endeksi aylık değişim oranında yeniden belirlenecek, bu tarihten sonra aylık yüzde 0,75 oranı esas alınacak

*Varlık alımlarının azaltımı kaçınılmaz, zamanlaması her şey
İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Direktörü Şant Manukyan, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) varlık alımlarını azaltmaya başlamasını (tapering), sıkılaştırmadan ziyade bir normalleşme olarak görmek gerektiğini belirterek, “‘Geçtiğimiz yıl verilen aşırı likiditeye artık ekonomi gerek duyuyor mu?’ noktasındayız. Dolayısıyla taperinge gidilmesini bir hata olarak görmüyorum, aksine gidilmemesi bir hata olur. Fed’in, enflasyonun geçici olduğu konusunda piyasayı ikna ettiğini görüyoruz ama 4. çeyreğe kadar rakamlarda bu biraz daha net bir şekilde görülmezse tekrar enflasyon dinamiklerinin daha kuvvetli bir şekilde ortaya çıkabileceğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı

*Emtia yatırımcısı geçen hafta doğal gaz ile kazandı
Geçen hafta yatırımcısına doğal gaz yüzde 6,4, pamuk yüzde 2,4 ve soya fasulyesi yüzde 0,2 kazandırırken, buğday yüzde 0,3, kahve yüzde 1,3 ve kakao yüzde 2 kaybettirdi. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, “Çin kaynaklı güçlü alımlar emtialarda etkili olduEkonomilerdeki kısıtlamaların azaltılmaya başlanması, emtia piyasalarının genelinde alıcıların güçlü kalmasına yol açıyor” şeklinde konuştu

*Türkiye’de mayısta 59 bin 166 konut satıldı
Konut satışları mayısta bir önceki aya göre yüzde 38,28 azalırken, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 16,2 arttı. Yabancılara yapılan konut satışları, mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 106,5 artarak 1776 oldu. Mayısta yabancılara konut satışında ilk sırayı 239 konutla Irak vatandaşları aldı

*Yabancıya konut satışında bu yıl rekor bekleniyor
GİGDER Başkanı Ömer Faruk Akbal, 2021 sonu itibarıyla yabancıya konut satışında rekor tazeleyeceklerini belirterek, “7 milyar dolarlık gelir bekliyoruz” bilgisini paylaştı

*Türkiye’nin otomotiv üretimi ilk 5 ayda yüzde 28 arttı
Ocak-mayıs döneminde otomotiv üretimi 532 bin 441 adet olarak gerçekleşirken, otomobil üretimi yüzde 23 artarak 353 bin 580 adede ulaştı. Otomotiv ihracatı adet bazında yüzde 18 artarak 391 bin 70, otomobil ihracatı da yüzde 10 yükselişle 256 bin 621 adet oldu. Söz konusu dönemde toplam pazar yüzde 74 artarak 328 bin 679 adet düzeyinde gerçekleşti

*FETÖ’nün darbe girişiminin ardından TMSF’ye devredilen şirketlerin aktif büyüklüğü 70,3 milyar liraya ulaştı
TMSF Başkanı Muhiddin Gülal, “44 bin 415 çalışanımız var, bu yapının aktif büyüklüğü 70,3 milyar lira seviyesine ulaştı, öz kaynak büyüklüğümüz de hemen hemen 30 milyar lira seviyesine ulaşmış vaziyetteBiz devraldığımızda bu yapının aktif büyüklüğü 42,3 milyar lira seviyesindeydiKoza Altın ve diğer firmalarımızla ilgili, satış, halka açma ya da Türkiye Varlık Fonu’na devrolma gibi opsiyonlar önümüzdeki süreçte değerlendirilecek” dedi

*Rüzgar, yükselen kapasitesiyle yenilenebilir enerjide payını artırıyor
Küresel rüzgar enerjisi kapasitesi, 2020’de devreye alınan yaklaşık 100 gigavat rekor kapasiteyle 743 gigavata ulaştı. Geçen yıl sonu itibarıyla 2 bin 800 gigavata yükselen yenilenebilir enerji kurulu gücünde rüzgarın payı yüzde 27 oldu. Rüzgar enerjisi, söz konusu kapasite artışıyla dünyada hidroelektrikten sonra en yüksek kapasiteye sahip ikinci temiz enerji kaynağı konumunu korudu

*Hayat kurtaran yerli otomatik elektroşok cihazı yurt içinde ve dışında görevde
ASELSAN’ın, ani kalp durmalarında hastanın elektroşokla hayata döndürülmesini sağlayan otomatik eksternal defibrilatörü (OED), yurt içinde ilk yardım görevlilerinin eğitimlerinde ve yurt dışında sağlık kuruluşlarında kullanılmaya başlandı

*Tarım ÜFE mayısta aylık bazda yüzde 0,43 azalırken yıllık bazda yüzde 20,2 arttı
Tarım ÜFE mayısta bir önceki aya göre yüzde 0,43 azalırken, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20,2 artış gösterdi

*İstanbul’un ilk deprem-tsunami gözlem istasyonu Büyükçekmece’de açıldı
Marmara Bölgesi’nde risk azaltma çalışmaları kapsamında Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ile Büyükçekmece Belediyesi iş birliğiyle kurulan İstanbul’un ilk deprem-tsunami gözlem istasyonu Büyükçekmece’de açıldı

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,5 düşüşle 1.453 puana geriledi. Dolar/TL yüzde 0,2 artarak 8,4000’a yükselirken, altının gram fiyatı 503 liradan işlem gördü

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans