Ekonomi ve Finans Haberleri – (13.07.2021)

*TÜBİTAK, müsilaja karşı sürdürülebilir çözümler sunacak çalışmaları destekleyecek
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, müsilajla etkin mücadelelerinin devam ettiğine dikkati çekerek, “Pek çok disiplini bir araya getirecek çalışmaların destekleneceği ‘Müsilaj Araştırmaları Çağrısı’ kapsamında müsilaja karşı aktif çözümler üretecek proje sahiplerini bekliyoruz. Çağrı kapsamında üniversiteler, araştırma merkezleri ve özel kuruluşlarca sunulacak projeler, üst limiti 300 bin lira ve süresi en fazla 9 ay olmak üzere desteklenecek” ifadesini kullandı
 
*Bakan Muş, Malezya Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı Ali ile görüştü
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Malezya Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı Mohamed Azmin Ali ile görüştü. Bu görüşmede, 2015’te yürürlüğe giren Türkiye-Malezya Serbest Ticaret Anlaşması (STA) kapsamında iki ülke ticaretinde kaydedilen gelişmeler ele alındı. STA’nın hizmet, ticaret, yatırımlar ve e-ticaret alanlarını kapsayacak şekilde genişletilmesi kararlaştırılan görüşmelerde, gümrükler, DTÖ Kalkınma İçin Yatırımların Kolaylaştırılması Müzakereleri, helal gıda sektörü, karşılıklı yatırımlar, sivil havacılık ve savunma sanayisi alanlarında iş birliği potansiyeli vurgulandı

*Türkiye’deki ulaştırma ve haberleşme için 1 trilyon 104 milyar liraya yakın yatırım yapıldı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, AK Parti’nin 19 yıllık iktidarı döneminde Türkiye’deki ulaştırma ve haberleşme yatırımları için 1 trilyon 104 milyar liraya yakın yatırım yaptıklarını belirterek, “Bu yatırımlarımız arasında, yüzde 62’lik oran ve 680 milyar liralık miktarla kara yolları önemli bir pay alıyor. Türkiye ulaştırma, altyapı ve haberleşme alanında 19 yıldır sürdürdüğü atılımla bölgesinde bir lojistik süper güç olmanın altyapısını artık kurmuştur” dedi

*Emeklilerin Kurban Bayramı ikramiyeleri hesaplara yatırılmaya başlandı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, yaklaşık 12 milyon emeklinin Kurban Bayramı ikramiyelerinin 13-16 Temmuz tarihlerinde ödeneceğini bildirdi

*Ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülüyor
Terör örgütleriyle mücadele kapsamında kamu görevlilerinin görevden uzaklaştırılması gibi birtakım tedbirlere ilişkin düzenlemelerin süresini uzatan madde üzerinde değerlendirmeler yapıldı. İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Ersoy, “Bu mücadelenin özündeki güçlük, dünyanın en kripto örgütü olmasından kaynaklanıyor. Dünyada bugüne kadar uygulama örneği görülmemiş bir isyan ve darbe girişimine karşı Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni ve demokrasimizi korumaya çalışıyoruz. Devletin içine sızmayı temel amaç edinmiş ve bu uğurda kimliğinden, kişiliğinden, karakterinden taviz vererek içimize sızmış insanları temizlemek gibi çok ağır bir mücadelenin içindeyiz” diye konuştu

*Hazine tahvil ihalesiyle 7 milyar lira borçlandı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bugün düzenlediği tahvil ihalesinde 7 milyar 10,9 milyon lira borçlanmaya gitti. Bakanlık, ihalede, 10 yıl (3605 gün) vadeli, 6 ayda bir yüzde 1,5 reel kupon ödemeli, TÜFE’ye endeksli devlet tahvilinin yeniden ihracını yaptı.İhalede reel basit faiz yüzde 3,15, reel bileşik faiz ise yüzde 3,17 oldu. Nominal teklifin 6 milyar 165,2 milyon lirayı bulduğu ihalede, nominal satış 4 milyar 482,2 milyon lira, net satış 4 milyar 510,9 milyon lira olarak gerçekleşti

*Halka arzını tamamlayan Escar, Borsa İstanbul’da “ESCAR” koduyla işlem görmeye başladı
Borsa İstanbul AŞ Genel Müdürü Korkmaz Ergun,”Escar Turizm uzun yıllardır sektöründe faaliyet gösteren bir şirket olarak, yaklaşık 165 milyon TL’lik halka arz tutarı ile ve 30 bin yatırımcıya gerçekleştirdiği satış ile başarılı bir halka arz gerçekleştirdi. Elde edilen kaynağın önemli bir kısmının büyüme hedeflerinde kullanılacak olması, yeni yatırım ve istihdam oluşturması ekonomimiz açısından çok sevindiricidir” dedi.Escar Genel Müdürü Nora Karakaş,”Yatırımcılarımızın ilgisine ve güvenine sonsuz teşekkür ediyoruz. Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da yüksek müşteri memnuniyeti ile yolumuza devam edeceğiz” açıklamasında bulundu

*Sanayi üretim endeksi mayısta aylık bazda yüzde 1,3, yıllık bazda yüzde 40,7 arttı
Sanayi üretim endeksi, mayısta aylık bazda yüzde 1,3, yıllık bazda yüzde 40,7 artış gösterdi. Arındırılmamış sanayi üretim endeksinde de yıllık bazda yüzde 39,5 artış gerçekleşti. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, mayısta madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 33,4, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 42,8 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 20,9 arttı

*Sanayi üretimi verileri, yıl sonu büyüme beklentilerini artırdı
Sanayi üretim endeksi mayısta güçlü seyrini korurken, ekonomistler açıklanan veriler ışığında GSYH büyümesinin yıl sonunda yüzde 7’ye yakın gerçekleşebileceğini öngörüyor. Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, “Ekonomik aktivitenin kuvvetli olması, fiyat istikrarına odaklanma bağlamında hem kamu politikalarına, hem de Merkez Bankası para politikasına olanak vermektedir” dedi. GCM Yatırım Araştırma Müdürü Dr. Tuğberk Çitilci, “Sanayi üretiminde devam eden ivme Türkiye’nin 2021 büyüme temasını öne çıkarabilir. Türkiye’nin ikinci çeyrekte yüzde 19 büyüyeceğini tahmin ediyoruz” şeklinde konuştu

*Merkez Bankası’nın sıkı ve temkinli duruşuna devam etmesi bekleniyor
Ekonomistler ve stratejistler, enflasyondaki yükseliş eğilimine dikkati çekerek, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın faizlerde değişikliğe gitmeyerek sıkı ve temkinli duruşuna devam etmesini öngörüyor. Garanti BBVA Yardımcı Başekonomisti Seda Güler Mert,”Sıkı duruşu destekleyecek ifadeler tekrarlanabilir” dedi. TD Securities Gelişen Piyasalar Strateji Başkanı Cristian Maggio,”Sıkı para politikasının en azından enflasyon arttığı sürece devam edileceğine işaret edilebilir” ifadesini kullandı

*Borsada, yarınki işlemlerde 12 günlük takas süresi
Borsa İstanbul’da, tatiller nedeniyle Kurban Bayramı öncesi nakite dönmek isteyen hisse senedi yatırımcıları için bugün son şans olarak dikkati çekiyor. Bu hafta perşembe günü 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü, gelecek hafta pazartesi öğleden sonra da Kurban Bayramı nedeniyle 4,5 günlük tatile girecek olan Borsa İstanbul’da, yarın gerçekleştirilecek işlemlerin takası 26 Temmuz Pazartesi gerçekleştirilecek. 15 Temmuz’da kapalı olacak Borsa İstanbul’da cuma günü işlemler normal bir şekilde gerçekleştirilecek. Borsa İstanbul’da, gelecek hafta ise Kurban Bayramı tatili öncesinde sadece pazartesi yarım gün işlem gerçekleştirilecek. Borsa İstanbul Pay Piyasalarında işlemlerin takası “T+2″de, yani işlemin gerçekleştiği günden iki işlem günü sonrası çalıştığı için bugün gerçekleştirilen bir hisse senedi işleminin tahsilat ve ödemesi cuma günü yapılacak, yarın işlem yapan yatırımcının tahsilat ve ödemeleri ise 12 gün sonraya, 26 Temmuz’a kalacak. Yatırımcı bu hafta cuma ya da arife günü geçekleştirdiği işlemlerin nakit gerçekleşmesi için ise 27 Temmuz Salı gününü bekleyecek

*Portföy yönetim sektörünün yönettiği fon büyüklüğü 400 milyar TL’yi aştı
TSPB tarafından açıklanan portföy yönetim şirketlerinin 2021 yılı ilk çeyrek verilerine göre, portföy yönetim sektörünün yönettiği fon büyüklüğü son bir yılda yüzde 36 artarak 400 milyar lirayı aştı. Portföy yönetim şirketlerince yönetilen 401,3 milyar TL toplam portföy büyüklüğünün 354,1 milyar lirası kolektif, 47,2 milyar lirası ise gerçek ve tüzel kişilerin bireysel portföylerinden oluşuyor

*ABD’de enflasyon beklentileri aştı
ABD’de açıklanan verilere göre Tüketici Fiyat Endeksi haziranda aylık yüzde 0,9 ve yıllık yüzde 5,4 artarak tahminleri aştı. Veri sonrası dolar endeksi yüzde 0,6 yükselerek 92,7’ye çıktı

*ABD’li bankaların ikinci çeyrek net karı arttı
ABD’nin büyük bankalarından JPMorgan Chase ve Goldman Sachs’ın bu yılın ikinci çeyreğinde elde ettiği net kar geçen yılın aynı dönemine kıyasla artış gösterdi. JPMorgan Chase’in 2021’in ikinci çeyreğindeki net karı 11,95 milyar dolara çıkarken, Goldman Sachs’ın net karı 5,49 milyar dolara yükseldi

*IEA: Küresel petrol talebi gelecek yıl günlük 3 milyon varil artacak
Küresel petrol talebinin, gelecek yıl bu yıla göre günlük yaklaşık 3 milyon varil artışla 99 milyon 500 bin varil seviyesine ulaşacağı tahmin ediliyor. Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) haziran ayına ilişkin petrol piyasası raporuna göre, küresel ekonomideki güçlü büyüme, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına yönelik aşılama çalışmalarının hızlanması ve kısıtlamaların hafifletilmesi petrol talebindeki toparlanmada itici güç olacak. Küresel ekonomide olumlu görünümün bu yılın geri kalanında ve 2022’de sürmesi beklenirken, özellikle Avrupa bölgesindeki salgına yönelik kısıtlamaların hafifletilmesinin etkisiyle küresel petrol talebinde yılın ikinci yarısında ilk yarısına göre günlük 4,6 milyon varil artış öngörülüyor

*Irak’taki petrol şirketleri ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarını ihlal eden taraf olarak görünmek istemiyor
Irak’ta faaliyette bulunan bp, Lukoil, Shell ve ExxonMobil gibi uluslararası şirketler petrol sahalarındaki hisselerini satarak ülkeden çekilirken, uzmanlar bu durumun yatırım ortamı, kötü yönetim ve yolsuzluk gibi çeşitli faktörlerden kaynaklandığını belirtiyor. Uluslararası Petrol Ekonomisti Mamdouh Salameh, “Irak’ın mali açıdan iflas etmesi nedeniyle yabancı petrol şirketleri hizmetlerinin karşılığını alamadı. Ülkedeki yoğun bürokratik süreçler yeni petrol ve gaz projelerinin yürütülmesini engelliyor. İran petrolünün büyük bölümü, Irak petrolü olarak etiketlenip ihraç ediliyor” dedi

*İSO ve MEB iş birliğiyle yazılım lisesi kuruldu
İSO,MEB ile Mesleki Eğitim İşbirliği Protokolü kapsamında Mehmet Rıfat Evyap Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin (MTAL) “yazılım lisesi” olarak faaliyet göstermesine karar verildi. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, “Yazılım meslek lisesinin ülkemizin en kıymetli okullarından biri olacağına ve geleceğin yazılımcılarını yetiştirmek anlamında oluşacak olan bu modeldeki okulların sayısının ülkemizde önümüzdeki eğitim yıllarında hızla artacağına inanıyorum” diye konuştu

*Özel sektörün yurt dışı kredi borcu mayısta arttı
Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, mayısta geçen yıl sonuna kıyasla 2 milyar dolar artışla 175,6 milyar dolar oldu. Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, mayısta geçen yılın sonuna kıyasla 2,2 milyar dolar artarak 166 milyar dolar, kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) 135 milyon dolar gerileyerek 9,6 milyar dolar oldu

*Kamu işçisi hükümetten yeni zam teklifi bekliyor
Kamudaki 700 binden fazla işçiyi ilgilendiren zam görüşmelerinde işçileri temsil eden Türk-İş ve Hak-İş, hükümetten taleplerini karşılayacak yeni bir teklif bekliyor. Türk-İş Genel Mali Sekreteri Ramazan Ağar, “Bu sözleşmede en çok önemsediğimiz maddelerin başında, taban ücretteki artışlar geliyor. Talep ettiğimiz rakamlarla ücret dengesizliğini gidermek istiyoruz” dedi. Hak-İş Genel Başkan Vekili Osman Yıldız, “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımızın ortaya koyduğu yaklaşımdan, yapılan teklifin sürecin başlangıcı olduğunu anladık. Bu teklif, üzerinde ilerleyeceğimiz seviyede değil” değerlendirmesinde bulundu

*Toplam ciro endeksi mayısta yıllık bazda yüzde 78,4 arttı
Takvim etkisinden arındırılmış sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi, mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 78,4 artış gösterdi

*Perakende satış hacmi mayısta yıllık bazda yüzde 27 arttı
Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi, mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27 artış kaydetti. Bu dönemde gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 10,6, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 39, otomotiv yakıtı satışları yüzde 28,5 arttı

*Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yerli ERP çözümlerinin geliştirilmesi için destek verecek
Başlatılan destek programıyla son yıllarda kritik verilerin güvenliği gibi nedenlerle stratejik açıdan da önemi artan “kurumsal kaynak yönetimi” sistemlerinde, bilinen ERP sistemleriyle rekabet edebilecek özelliklerde bir ürünün geliştirilmesi hedefleniyor. Rekabet öncesi iş birliği yaklaşımının benimsendiği destek programında, proje başına 25 milyon liraya kadar hibe desteği sağlanacak, projelerde yapılacak harcamalar için Ar-Ge vergi teşvikleri uygulanabilecek

*İkinci el online otomotiv satışları haziranda yüzde 20 arttı
Haziran ayında Türkiye ikinci el online binek ve hafif ticari araç pazarında satışlar, bir önceki aya kıyasla yüzde 20 artışla 135 bin 354 olurken, bir önceki aya göre ortalama yüzde 0,8 puanlık bir fiyat artışı gözlendi. Haziran ayında pazarın lideri dizel otomobiller oldu. Geçen yılın ilk altı aylık dönemiyle (ocak-haziran) kıyaslandığında, bu yılın ilk altı ay toplamında satışlarda yüzde 15 düşüş görüldü
 
*Euro 2020 şampiyonluğu İtalya ekonomisine 4 milyar avro değer katacak
Uluslararası marka değerlendirme kuruluşu Brand Finance’a göre, 2020 Avrupa Futbol Şampiyonası’nda kupayı evine götüren İtalya, ekonomik anlamda da “iyi bir skor” elde edecek. Şampiyonluk, İtalya ekibinin sponsorluk gelirlerini artırırken ülke algısını olumlu yönde etkileyerek iç tüketimi ve turizm gelirlerini artıracak. Brand Finance Türkiye Direktörü Muhterem İlgüner, “Türk futbolu gelişmeli, dünya arenasında başarılarını artırmalıdır” dedi

*TUSAŞ’ın yerlileştirme çalışmalarıyla 500 milyon dolar Türkiye’de kalacak
Şirket, 600’ün üzerinde hava aracı komponentinin yerlileştirme çalışmalarını tamamlandığında gelecek yıllarda 500 milyon dolarlık yurt dışı tedarikinin önüne geçilecek. Bu yıl sonuna kadar 100’e yakın komponentin yerlileştirme aşamaları tamamlanacak

*Türkiye’den 6 ayda 4,1 milyar dolarlık hububat ve bakliyat ihraç edildi
Yılın ilk yarısındaki dış satımlarını geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,7 artıran Türk ihracatçılar, 202 ülke ve serbest bölgeye 4 milyon 972 bin 430 ton ürün gönderdi. TİM Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Mahsum Altunkaya, “Yıl sonunda 8,5 milyar dolar bandında ihracat gerçekleştireceğimize inanıyoruz” şeklinde konuştu

*Vergi kaçakçılığıyla mücadele kapsamında mükelleflerin bildirimlerine ilişkin esaslar düzenlendi
Bankalar, spor kulüpleri ve kripto varlık hizmet sağlayıcılarının da aralarında bulunduğu birçok farklı nitelikteki kuruluş GİB tarafından talep edildiğinde müşterilerince gerçekleştirilen işlemlerin gerçek faydalanıcı bilgisini bildirmek zorunda olacak. Gerçek faydalanıcı bilgisi verme yükümlülüğü getirilen kurumlar vergisi mükellefleri dahil bütün mükellefler ile diğer kişilerin, en geç 31 Ağustos 2021’e kadar gerçek faydalanıcı bilgisini elektronik ortamda GİB’e bildirmesi gerekecek

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,7 düşüşle 1.347 puana geriledi. Dolar/TL yüzde 0,3 azalışla 6,6170’den işlem görürken, altının gram fiyatı 501 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans