Ekonomi ve Finans Haberleri – (1.03.2021)

*Cumhurbaşkanı Erdoğan, İnsan Hakları Eylem Planı’nı yarın açıklayacak
Adalet Bakanlığı tarafından “Özgür birey, güçlü toplum, daha demokratik bir Türkiye” vizyonuyla hazırlanan İnsan Hakları Eylem Planı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yarın açıklanacak. Planın nihai amacının “yeni ve sivil bir anayasa yapmak” olduğu belirtiliyor

*Yatırımı desteklenecek öncelikli ürünler için çağrı takvimi belli oldu
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı” kapsamında, teknoloji seviyesi yüksek veya yoğun dış ticaret açığı verilen 919 ürünü yerli imkan ve kabiliyetlerle üretecek yatırımları destekleyeceklerini belirterek, programın 2021 yılı çağrı planını paylaştı

*Büyüme rakamları açıklandı
Türkiye ekonomisi 2020 yılında yüzde 1,8 büyüdü. Geçen yılın son çeyreğinde ekonomik büyüme yüzde 5,9 oldu. Üretim yöntemiyle GSYH tahmini geçen yılın 4’üncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 26,2 artarak 1 trilyon 524 milyar 788 milyon lira oldu

*Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay: G-20 ülkeleri içinde Çin’le birlikte büyüme kaydeden ülke olduk
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinin hızlarını kesmediğini, Türkiye’nin G-20 ülkeleri içinde Çin ile büyüme kaydeden ülke olduğunu bildirdi

*Bakan Elvan: Bu yıl temel önceliğimiz fiyat istikrarının sağlanması
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Türkiye ekonomisinin 2020 büyüme rakamlarına ilişkin, “Küresel sağlık krizinin damga vurduğu 2020’yi büyümeyle kapatan nadir ülkelerden olduk.” ifadesini kullandı. Bu yıl temel önceliklerinin fiyat istikrarının sağlanması olduğunu ifade eden Elvan, “Enflasyonla mücadele politikalarımız, daha kaliteli ve sürdürülebilir bir yatırım, üretim ve büyüme patikasının da önünü açacak” değerlendirmesinde bulundu

*Hazine ve Maliye Bakanlığı, kripto paralarla ilgili gelişmeleri takibe aldı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, kripto paralara ilişkin gelişmelerin ve ülkedeki durumun yakından takip edildiğini bildirdi. Açıklamada, kripto paralarla ilgili dünya genelinde oluşan kaygıları Bakanlığın da paylaştığı belirtilerek, “Konuya ilişkin gelişmeler ve ülkemizdeki durum, Bakanlığımız tarafından yakından takip edilmektedir. Bu çerçevede Bakan Yardımcımız başkanlığında, Merkez Bankası, BDDK, SPK ve diğer kurumlarla iş birliği halinde çalışmalar yürütülmektedir” ifadelerine yer verildi

*Bakan Karaismailoğlu’ndan İstanbul’a iki yeni raylı sistem hattı müjdesi
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, İstanbul’a, Altunizade-Çamlıca ve Kazlıçeşme-Sirkeci hatları olmak üzere iki raylı sistem hattı daha kazandıracaklarını bildirdi. Bakan Karaismailoğlu, “4,5 kilometrelik Altunizade-Ferah Mahallesi-Çamlıca Raylı Sistem Projesi ve 8,4 kilometrelik Kazlıçeşme-Sirkeci Kentsel Ulaşım ve Rekreasyon Dönüşüm Projesi’nde de planlama aşamasındayız. İstanbul’a 12,9 kilometrelik iki raylı sistem hattı daha kazandırıyoruz” dedi

*”Türkiye Döngüsel Ekonomi Haftası” etkinliği
Ticaret Bakan Yardımcısı Gonca Yılmaz Batur, iklim değişikliği ile mücadele, finansman, sınırda karbon düzenlemesi, yeşil ve döngüsel bir ekonomi, temiz, ekonomik ve güvenli enerji arzı, yeşil ve sürdürülebilir tarım, sürdürülebilir akıllı ulaşım, diplomasi ve diğer genel faaliyetlerle ilgili olmak üzere 9 ana başlıkta Türkiye’de atılması gereken adımları içeren bir Eylem Planı oluşturduklarını belirterek, “Eylem Planı’nı çok yakın zamanda kamuoyu ile paylaşacağız” açıklamasında bulundu

*”Şirketlerin Finansmana Erişiminde Sermaye Piyasası Araçlarının Rolü” paneli
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) Yönetim Kurulu Başkanı Tevfik Eraslan, Türkiye’de geçen yılın ikinci yarısından itibaren halka arzların ivmelendiğini belirterek, “2020 yılının tamamında 8 şirketin halka arzının gerçekleştiğini görüyoruz. Gerçekleştirilen bu halka arzlarla şirketlerimiz sermaye piyasalarından 1 milyar 123 milyon TL kaynak sağladı. Ayrıca 2020 yılında, şirketlerimizin sermaye piyasalarından ikincil halka arz veya sermaye artırımı yoluyla da sağladığı kaynak 20 milyar 416 milyon TL’ye ulaştı” diye konuştu

*TİM/Gülle: Türkiye’nin büyümesinde ihracatın katkısı büyük
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, küresel ticaretin azaldığı ve dünya ekonomisinin küçüldüğü bir yılda, rekor ihracat başarısına imza atan sektörlerin, üretim ve tedarikçi gücünü göstererek güven tazelediğini belirtti. TİM Başkanı Gülle, “Son çeyrekte ihracatımızı 50 milyar doların üzerine çıkardık. Bu rakam, bize artık ihracatta yıllık 200 milyar dolar seviyesini aşmanın zamanının geldiğini gösteriyor” ifadelerini kullandı

*Türkiye geçen yıl Kovid-19 salgınına rağmen Çin ile birlikte en yüksek büyümeye imza atan ülke oldu
Türkiye ekonomisi, 2020’de elde ettiği yüzde 1,8’lik büyüme performansıyla yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına rağmen bu alanda pozitif ayrışmayı başardı. Türkiye, verisi açıklanan G20 üyeleri arasında Çin’in ardından büyüme kaydeden ikinci ülke olurken, bu başarının ticari ilişkilerin yoğun olduğu Avrupa Birliği (AB) üyesi Almanya, Fransa, Hollanda gibi ülkelerdeki yüksek oranlı daralmaya rağmen sağlanması dikkati çekti

*Ekonomistler büyüme verisini yorumladı
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, “Küresel ve yurt içi ekonomik aktivite üzerinde salgın kaynaklı yeni bir şok gözlenmediği durumda, 2021 yılı milli gelir büyüme oranının yüzde 4,5 civarında olabileceğini, bu tahmin üzerindeki risklerin şimdilik yukarı yönlü olduğunu düşünüyoruz” dedi. Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova, “Son çeyrek büyümesi beklentilerin altında kalsa da yılın tamamını pozitif kapatan iki ülkeden biri olmak moral motivasyon açısından önemli. Bu yıl için büyümenin yüzde 4,5-5,0 aralığında gerçekleşmesini bekliyorum” şeklinde konuştu

*Gözler Türkiye’nin büyüme performansında
BBVA Büyük Veri Araştırmaları Başkanı Alvaro Ortiz Vidal-Abarca, “Türkiye’nin büyüme verisi beklentilerin altında olmasına karşın yüksek kalmaya devam etti. Büyümenin son çeyrekte yüzde 6’ya yaklaşarak oluşturduğu baz etkisi oldukça yüksek bir seviyede. Bu durum, (Türkiye’nin) 2021 yılında yüzde 5 veya 6’lık büyüme performansını kolayca gerçekleştirebileceği anlamına geliyor” dedi. Capital Economics Gelişmekte Olan Piyasalar Kıdemli Ekonomisti Jason Tuvey, “Türkiye, 2020’yi büyümeyle tamamlayan az sayıdaki ülkeler arasında yer aldı” dedi

*Bankacılık sektörünün aktifleri 6 trilyon lira oldu
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, Türk bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü ocak itibarıyla 2020 yılı sonuna kıyasla yüzde 1 azalarak 6 trilyon 44 milyar 937 milyon liraya geriledi. Ocak sonu itibarıyla sektörün en büyük aktif kalemi olan krediler 3 trilyon 554 milyar 598 milyon lira, menkul değerler 1 trilyon 14 milyar 566 milyon lira oldu. Sektörün ocak sonu itibarıyla dönem net karı 4 milyar 341 milyon lira, sermaye yeterliliği standart oranı yüzde 18,37 seviyesinde gerçekleşti

*Kredi kullandırım ücretleri artırıldı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB), Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’de yaptığı değişiklikler, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yapılan değişiklikler kapsamında, kredi kullandırım ücretlerinde düzenleme yapıldı. Buna göre, kredi kullandırım ücreti, kullandırılan kredinin yüzde 1,1’ini aşamayacak. Bu oran, daha önceki tebliğde, yüzde 1 düzeyinde bulunuyordu

*Almanya’da imalat sanayi PMI, güçlü ihracat ile 3 yılın en yüksek seviyesine ulaştı
Avrupa ekonomisinin lokomotif ülkesi Almanya’da imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), güçlü ihracatla şubatta toparlanmaya devam ederek Ocak 2018’den beri en yüksek seviye olan 60,7 puana ulaştı. IHS Markit Ekonomisti Phil Smith, “Alman imalat sanayi, ihracat siparişlerinde artan pozitif trendin etkisiyle şubatta güçlü bir büyüme kaydetti” değerlendirmesinde bulundu

*İngiltere’de imalat sanayi PMI şubatta tahminleri aştı
IHS Markit/CIPS verilerine göre, ülkede imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) şubatta 54,9 olan beklentinin üzerine çıkarak 55,1 seviyesine yükseldi

*VakıfBank KOBİ’lere yönelik 250 milyon dolarlık yeni destek paketi hazırladı
VakıfBank, Dünya Bankası ile gerçekleştirdiği 250 milyon dolarlık kaynak temini anlaşmasıyla, salgından etkilenen KOBİ’lere yönelik geniş kapsamlı bir destek paketi hazırladı

*İSO Türkiye İmalat PMI şubatta 51,7’ye geriledi
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), şubatta bir önceki aya göre 2,7 puan azalarak 51,7’ye indi. IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, “Şubatta yeni alınan siparişlerin yavaşladığına ilişkin işaretlere rağmen manşet Türkiye PMI pozitif bölgedeki seyrini korudu. Bu durum, firmaların yeni siparişlerdeki büyümenin duraksamasından etkilenmeyerek üretim ve istihdamı artırmaya devam etmesinden kaynaklandı” diye konuştu

*İTO’ya göre fiyat artışları
İTO verilerine göre, İstanbul’da şubat ayında bir önceki aya kıyasla perakende fiyatlar yüzde 1,48, toptan fiyatlar yüzde 0,36 arttı. Kentte, şubatta geçen yılın aynı ayına kıyasla perakende fiyatlar yüzde 15,45, toptan fiyatlar yüzde 16,15 artış kaydetti

*TZOB/Bayraktar: Şubatta en fazla fiyat düşüşü patateste, en fazla fiyat artışı sivri biberde oldu
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, şubat ayında markette en fazla fiyat düşüşünün yüzde 25 ile patateste, en fazla fiyat artışının ise yüzde 29,31 ile sivri biberde olduğunu bildirdi

*Ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren “torba kanun teklifi” Meclis Başkanlığına sunuldu
Mobil telefon kapsama alanının ve internet hizmeti alt yapılarının yaygınlaştırılmasını teşvik edecek düzenleme yapılacak. İhalesi 15 Mart 2020’den sonra yapılmış ancak uygulama sözleşmesi imzalanmamış yap-işlet-devret projelerine ilişkin, özel bütçeli kuruluşun yanında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı da borç üstlenim anlaşmasında taraf olacak

*Emtia piyasalarında geçen hafta dalgalı bir seyir izlendi
Geçen hafta başında emtia piyasasında olumlu bir seyir izlenmesine karşın özellikle cuma günü görülen düşüşler pozitif havayı sildi. Emtia piyasasında geçen hafta yatırımcısına en fazla kazandıran yüzde 6,6 ile kakao oldu. Bakır, geçen hafta 4,34 dolarla Ağustos 2011’den bu yana en yüksek seviyeyi görürken, altının onsu 1717,36 dolarla Haziran 2020’den bu yana en düşük seviyeye geriledi. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, “Özellikle ekonomik kısıtlamaların azaltılacağı beklentisi kahve fiyatlarının olumlu seyrinde etkili oldu” değerlendirmesinde bulundu

*Turizm sektöründe İngilizlerin Türkiye’ye talebinin artması bekleniyor
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Firuz Bağlıkaya, geçen yıl salgın kaynaklı Avrupa’dan talep düşüşü yaşadıklarını belirterek, “İngiltere, bu tablonun dışında kaldı. Bu yıl da salgından kaynaklı farklı bir durum yaşanmazsa İngiltere’nin ülkemize talebinin artarak devam edeceği anlaşılıyor”ifadelerini kullandı

*Tarım ve Orman Bakanlığı, geçen yıl yaklaşık 1,4 milyon gıda denetimi gerçekleştirdi
Denetimler kapsamında 14 bin 562 adet idari para cezası verildi ve 172 işletme için suç duyurusunda bulunuldu. Bakanlıkça en fazla denetim 603 bin 813 ile gıda satış yerlerine yapılırken, savcılığa en fazla şikayette bulunulan işletmeler 93 başvuruyla gıda üretim yerleri oldu. Vatandaşların Alo 174 Gıda Hattı’na yaptığı başvuru sonucu 3 bin 322 cezai işlem gerçekleştirildi

*Rekabet Kurulu geçen yıl 355 işlemi karara bağladı
Kararların kapsamı, niteliği ve sonuçlarına göre 65 rekabet ihlali, 220 birleşme ve devralma, 34 menfi tespit-muafiyet işleminin yanı sıra “diğer” konulardan 34 ve yargı kararlarından 2’siyle ilgili işlemler sonuçlandırıldı. Kurulun bu dönemde verdiği idari para cezası 2 milyar 242 milyon 854 bin 974 lira oldu

*Piyasalarda son durum
Haftaya alıcılı başlayan Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 2,5 değer kazanarak 1.510 puanı test etti. Dolar/TL yüzde 2,6 azalışla 7,24’e gerilerken, altının gram fiyatı da 404 liraya düştü

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans