Bütçe, 2012 yılı ocak-ağustos döneminde 8,5 milyar lira açık verdi.
Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan Temmuz-Ağustos ayları bütçe sonuçlarına göre, Merkezi Yönetim bütçesi, geçen yıl Ocak-Ağustos döneminde 2 milyar 105 milyon lira fazla verirken, bu yılın aynı döneminde 8 milyar 520 milyon lira açık verdi.
Ocak-Ağustos döneminde faiz dışı fazla 27 milyar 744 milyon lira olarak gerçekleşti. Geçen yılın Ocak-Ağustos döneminde bütçe 196 milyar 937 milyon lira olan bütçe gelirleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 16,3 artarak 229 milyar 5 milyon liraya ulaştı.
2011 yılı Ocak-Ağustos döneminde faiz hariç bütçe gelirleri 165 milyar 195 milyon lira olarak gerçekleşirken, 2012 yılının aynı döneminde yüzde 16,7 oranında artarak 192 milyar 741 milyon lira oldu.
Diğer taraftan, 2012 yılı Ocak-Ağustos döneminde faiz giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,2 oranında artarak 36 milyar 264 milyon lira olarak gerçekleşti. 2011 yılı Ocak-Ağustos döneminde 199 milyar 42 milyon lira olan bütçe gelirleri, 2012 yılının aynı döneminde yüzde 10,8 oranında artarak 220 milyar 484 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri ise yüzde 7,5 oranında artarak 182 milyar 177 milyon liraya çıktı.
Bütçe giderleri
2012 yılı Ocak-Ağustos döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 229 milyar 5 milyon lira olarak gerçekleşti.
Personel giderleri, bu yılın Ocak-Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,8 artarak 58 milyar 359 milyon lira oldu.
Ocak-Ağustos döneminde sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15,5 oranında artarak 9 milyar 698 milyon lira oldu. Netice itibarıyla personel giderleri ve Sosyal Güvenlik Kurumları devlet primi için yapılan toplam harcamalar, Ocak-Ağustos döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre 10,5 milyar lira artış gösterdi.
2012 yılı Ocak-Ağustos döneminde mal ve hizmet alım giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,1 oranında azalarak 17 milyar 851 milyon lira olarak gerçekleşti. Ocak-Ağustos döneminde cari transferler geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21,9 oranında artarak 86 milyar 795 milyon liraya ulaştı.
Ocak-Ağustos döneminde sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24,6 oranında artışla 44 milyar 877 milyon lira transfer yapıldı. Bir başka deyişle sosyal güvenlik kurumuna yapılan ödemeler bir önceki yılın aynı dönemine göre 8,9 milyar lira arttı. Aynı dönemde sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 3 milyar 540 milyon lira oldu.
2012 yılı Ocak-Ağustos döneminde cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 6 milyar 640 milyon lira olarak gerçekleşti. Mahalli idare payları ise Ocak-Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,2 oranında artarak 17 milyar 682 milyon liraya yükseldi.
Ocak-Ağustos döneminde 12 milyar 596 milyon lira sermaye gideri, 2 milyar 197 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri söz konusu dönemde 5 milyar 244 milyon lira olarak gerçekleşti. Faiz giderleri ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,2 oranında artarak 36 milyar 264 milyon lira oldu.
Bütçe gelirleri
2011 yılı Ocak-Ağustos döneminde 199 milyar 42 milyon lira olan bütçe gelirleri bu yılın aynı döneminde yüzde 10,8 oranında artarak 220 milyar 484 milyon liraya ulaştı.
Ocak-Ağustos dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,5 oranında artarak 182 milyar 177 milyon lira oldu. Aynı dönemde tüketici fiyat endeksinin yüzde 9,7 arttığı göz önünde bulundurulunca vergi tahsilatındaki artışın enflasyonun altında kaldığı görüldü.
2012 yılı Ocak-Ağustos döneminde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31,3 oranında artarak 30 milyar 622 milyon lira olarak gerçekleşti. Ocak-Ağustos döneminde özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 5 milyar 781 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 1 milyar 904 milyon lira oldu.
Vergi türleri itibarıyla Ocak-Ağustos dönemi gerçekleşmelerine bakıldığında geçen yılın aynı dönemine göre; banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 33,1, gelir vergisi yüzde 15,3, damga vergisi yüzde 12,1, harçlar yüzde 9,8, özel tüketim vergisi yüzde 6,4, kurumlar vergisi yüzde 6,3, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 2,6 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 11,8 oranında artarken, ithalde alınan katma değer vergisi tahsilatında önemli bir değişim olmadı.
Diğer taraftan 31 Ağustos 2012 tarihi itibarıyla 6111 sayılı Kanun kapsamında tahsil edilen genel bütçe vergi gelirleri, teşebbüs mülkiyet gelirleri ile faiz, pay ve ceza gelirleri toplam tutarı 18 milyar 262 milyon lira oldu.
Bloomberg HT