Karanlığın içinden bir sual! Yeni yatırımcılar zafer sarhoşluğunda, 370 bin e dayanan borsa yatırımcısı ile 2020 ilk altı ayında şirket sahipleri bile neler olup bittiğinden habersiz, -Neyin yükselişi bu? düşüncesindeler. Borsalar daha önce hiç düşmemiş miydi? Yani bu virüs sonrası borsalarda oluşan ‘’fırsatı’’ sadece yeterli tecrübesi olmayan yeni yatırımcılar mı fark edebildi? Tabi ki öyle değil.. Hadi işin matematiksel açıklamasını konuşalım. Ülkemizde artan siyasi riskler, yüksek kamu borcu ve en önemlisi yüksek dolar girdisi için TL’nin merkez bankası tarafından müdahalesiz devüle edilmesiyle pahalılık artarken, altın yatırımcıları ciddi karlar elde etti. Aslında yurt dışında yaşayan bir altın yatırımcısı 2012 de aldığı altından hala zararda. Yani bizde artan dolar sebebiyle bir balon var diyebiliriz. Petrol satar pozisyona geçmemiz yıllar alacağı için altın yatırımcısı kazanmaya devam edecektir uzun vade de. Çünkü dolar düşmeyecektir. Aynı taktiği ÇİN merkez bankası (PboC) da kullanıyor. Hammadde ve hizmet ekonomisini paraya çevirmenin en kolay yoludur. Çin parasının Türk lirasından değersiz olduğunu duyunca gururdan deliye dönecek yatırımcılarımız yok değil.. Tabi bu da 1 birim üretim karşılığında daha kalitesiz ürünle çok çalışıp az kazanç demek. Sürekliliği sorgulanır, şuan olduğu gibi üretim ekonomileri salgından en çok etkilenen ülkeler oldu. Ekonomilerin kontrollü destek vermesi gerekiyordu. Faizlerin hızlı çekilmesi enflasyonu tetiklerken stokların hızla da erimesine fiyatların daha da yükselmesine sebep oldu. Yani bu kararlar arz_talep dengesini alt üst edecek şekilde olmamalıydı. Konut stoklarımızı 1 ayda erittik. Yılın kalanında ev fiyatlarında artışlar olacaktır. Yani tam ev alma ve varsa tutma dönemine giriyoruz.
Borsalardaki sert yükseliş bütün dünyada aynı anda gerçekleşiyor. Ama bu kesinlikle fason ve temelsiz bir yükseliş. Yükseliş sürecektir birkaç ay daha. Sonrasında gelen berbat bilançolar ve salgının halen artış eğilimini bozmaması yakın zamanda ekonomileri kısmaya, merkez bankalarını negatif faize zorlamaya dönmeye başlayabilir. Dış piyasada da yeni gelen yatırımcılara mal veriliyor. Bizde de durum aynı. Yabancı satıyor yerli alıyor. J. P. Morgan ın çok sevdiğim bir lafı vardır bu konuyla ilgili. AYI PİYASASINDA HİSSELER SAHİPLERİNE GERİ DÖNER! Yani düşüş başladığında yukarıdan verilen lotlar, kolunu bacağını kesmek zorunda kalan küçük yatırımcıdan geri alınır. Finansın temelinde borsa en tehlikelilerindendir. Aynı zamanda en karlısı. Portföy yönetmeyi öğrenin. Haftaya paylaşacağım örnek bir portföyü siz değerli takipçiler için kaleme alacağım. Kaçırmayın.
Yani şöyle bir toparlarsak eğer; Altın uzun vade yatırımcı için riskten korunma adına fonların ve merkez bankalarının talepleri yüzünden artışını sürdürmesi sürpriz olmayacak. Dolar da bir kaos bekleyenler biraz yanılabilir. Para piyasalarında dolar eskisi kadar güvenli bir yatırım aracı değil. Düşen faiz ortamında ortamdaki nakit miktarı artacaktır. Borsaya gelince, dereyi görmeden paçayı sıvamamak için dediklerimi bir düşünün.. Uzun vade yatırım olarak bu fiyatların geçerliliği salgın devam ettiği sürece sorgulanmalı. Bu aralar borsaya merak saldıysanız bi çay içip kalkın bence.. Buraya bir gülücük koydum haberiniz olsun.
Hala bırakamadım yazmayı! Size son bir kez bilmeyenler için 2008 mortgage krizinde ünlü finans devi Goldman Sachs yayınladığı bir analizden bahsedeyim. Brent petrol 140 dolar da iken 2008 sonunda 200 doları geçeceğini söyleyerek yatırımcıları yönlendirdiler. 165 dolara kadar çıkan Brent, 2009 da 50 dolara düştü. Sonrasında dalgalansa bile 2020 yılında 15 doları bile gördü. J.P MORGAN 2011 yılında mahkemeyle anlaşarak kendisine güvenen yatırımcıları 2008 de bilerek hatalı verilerle kandırdığını kabul etti ve 11.5 milyar dolar cezayı ödemeyi kabul etti. Yani demem o ki piyasada her yayınlanan analize ve verilen yönlere körü körüne bağlanmayın. Gerçek olan dünyada olup bitenleri harmanlayarak bir sonuca varmaya çalışmaktır. Tekrar görüşmek üzere..
Saygılarımla