2023 1.Ç Strateji Raporu ve Varlık Dağılım Modeli
❖ Koronavirüs salgını 2022 yılında piyasalar üzerindeki etkisini kaybederken yerini, Rusya-Ukrayna savaşı, küresel gıda, petrol ve emtia fiyatlarındaki yükseliş, küresel çapta yüksek seyreden enflasyon, resesyon endişeleri, Amerika Merkez Bankası (Fed) öncülüğünde diğer Merkez Bankalarından gelen faiz artırım kararlarına bıraktı.
❖ 2019 yılının sonunda Çin’de ortaya çıkan ve sonrasında tüm dünyaya yayılan koronovirüs salgınının 2022 yılında etkisini kaybetmesiyle piyasaların rahatlayacağı düşünülürken, 2022 yılının Şubat ayında Rusya’nın Ukrayna’ya girmesiyle başlayan Rusya- Ukrayna savaşı dünyada şok etkisi yarattı. Rusya’nın bu adımı sonrası ABD ve Avrupa ülkelerinden Rusya’ya yönelik sert yaptırım karaları alındı. Savaş, pandemiyle birlikte başlayan arz talep dengesizliğinin artmasına sebep olurken bunun yanı sıra Rus petrolüne uygulanan ambargo nedeniyle enerji fiyatlarının hızla yükselmesi küresel çapta enflasyonu yükseltti.
❖ Çin’de sıfır Covid politikası nedeniyle bazı şehirlerinde karantina uygulaması petrol talebini azaltırken, Rus petrolüne ambargo uygulanması ve OPEC+’ın arz kısıntılarının etkisiyle 2022 yılının Mart ayında Brent tipi petrolün varili 130 doların üzerine kadar çıktı.
❖ Fed’in yüksek enflasyonu kontrol altına almak için agresif faiz artışları sonrası dolar güçlenmesiyle dolar endeksi 2022 yılı Eylül ayında 114 seviyesinin üzerine kadar çıkarken, Euro/Dolar paritesi 1,0 sınırının altına indi.
❖ İngiltere’de Ekim ayında yıllık enflasyon %11,1 ile 41 yılın zirvesine çıkarken, Almanya’da %10,4 ile Aralık 1951’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Euro Bölgesi’nde ise yıllık enflasyon Ekim ayında %10,6 ile rekor tazeledi. 2022 yılı Ekim ayında zirve seviyelerini göre enflasyon, Merkez Bankalarından gelen sıkılaşma adımlarının yanı sıra enerji fiyatlarında yaşanan gerilemenin de etkisiyle düşmeye başladı.
❖ ABD’de Haziran ayında %9,1 ile 1987 yılından beri en yüksek seviyesini gören yıllık enflasyon, Aralık ayında %6,5’e kadar geriledi.
❖ Amerika Merkez Bankası (Fed), faiz oranını 2022 yılı Mart ayında 25 baz puan, Mayıs ayında 50 baz puan, Haziran, Temmuz, Eylül ve Kasım aylarında 75’er baz puan, Aralık ayında ise 50 baz puan artırarak %4,25-4,50 aralığına yükseltti. Fed, 2023 yılının ilk toplantısında ise beklentilere paralel faiz artış hızını yavaşlattı ve 25 baz puan artırım yaparak politika faizi %4,50-4,75 aralığına çekti. Fed Başkanı Powell, enflasyon hedefe ulaşana dek daha fazla artışın uygun olacağını düşündüklerini belirtti.
❖ İngiltere Merkez Bankası(BoE), 2022 yılında Şubat, Mart, Mayıs ve Haziran aylarında 25’er baz puan , Ağustos ve Eylül aylarında 50’şer baz puan Kasım ayında 75 baz puan ve Aralık ayında 50 baz puan arttırarak politika faizini %3,50 seviyesine yükseltti. Böylece Banka, politika faizini 2008 yılından beri en yüksek seviyeye çıkarmış oldu.
❖ Avrupa Merkez Bankası (AMB), 2022 yılı Temmuz ayında 50, Eylül ve Ekim aylarında 75’şer baz puan ve Aralık ayında 50 baz puanlık faiz artışı yaparak ana refinansman oranını %2,50, marjinal borç verme imkanını %2,75 ve mevduat faizini %2,00 seviyesine yükseltti. AMB Başkanı Lagarde, enflasyonun çok yüksek olduğunu ve daha fazla faiz artırmayı düşündüklerini belirtti.
❖ Türkiye özelinde ise devam eden Rusya-Ukrayna savaşı, yüksek enflasyon, TL’deki değer kaybı, TCMB kararları ve jeopolitik riskler yerel varlık fiyatlamaları üzerinde etkili olmaya devam etti.
❖ 2022 yılının ikinci çeyreğinde %7,7 büyüyen Türkiye ekonomisi, 2022 yılının üçüncü çeyreğinde %3,9 büyüdü.
❖ Türkiye’de 2022 yılı Ekim ayında %85,51 ile serinin rekoruna ulaşan yıllık enflasyon, Aralık ayında %64,27’ye geriledi. Ekim ayında yıllık bazda %157,69 artarak rekor kıran yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ise, Aralık ayında ise %97,72 arttı.
❖ TCMB, 2023 yılının ilk Enflasyon Raporu’nda, enflasyon tahminlerinde herhangi bir değişikliğe gitmeyerek 2023 yıl sonu tahminini %22,3 ve 2024 yıl sonu tahminini %8,8’de sabit tuttu.
❖ Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçimin 14 Mayıs’ta yapılabileceğini belirtti.
❖ Türkiye tahvil faizleri, yüksek enflasyona rağmen Merkez Bankası’nın faiz indirim kararlarının etkisiyle yükselişe geçerken, 10 yıllık tahvil faizi 2022 yılı Mart ayında %27,98 ile rekor kırdı. Haziran ayında TCMB, bankaların yabancı para yükümlülükleri için tutacağı Türk lirası tahvillere 5 yıl ve daha uzun vade şartı getirmesiyle, Türkiye uzun vadeli tahvil faizlerinde sert düşüşler yaşanırken TCMB’nin Ağustos ayında yaptığı düzenlemede bankaların verecekleri ticari kredilerde faiz oranlarına getirilen katsayıya bağlı olarak menkul kıymet tesis etmek zorunda kalacağının belirtilmesi ve Ekim ayında, TCMB’nin liralaşma stratejisi kapsamında bankalar için uyguladığı Türk lirası cinsinden menkul kıymet tesisi oranını %3’ten %5’e yükseltmesiyle faizlerdeki düşüş devam etti. Türkiye 10 yıllık tahvil faiz oranı 2023 yılı Ocak ayında %8,02 seviyesine kadar gerileyerek 2015 yılı Mart ayından bu yana en düşük seviyesini gördü.
❖ Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını, 2022 yılında gerçekleştirdiği ilk 7 toplantısında değiştirmeyerek %14 seviyesinde sabit bırakan TCMB, enflasyondaki yükselişe rağmen Ağustos ve Eylül toplantılarında 100’er, Ekim ve Kasım ayı toplantılarında 150’şer baz puan indirim yaparak politika faizini %9,00 seviyesine çekti ve böylece 2022 yılını tek haneli faizle kapattı. TCMB, 2023 yılının ilk toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %9,00 seviyesinde sabit bıraktı.
❖ Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin gelişmeler, enflasyon, resesyon endişeleri, Fed’in ve diğer merkez bankalarının faiz kararları küresel fiyatlamalar üzerinde etkili olabilir.
❖ Türkiye özelinde ise Rusya-Ukrayna savaşının getireceği riskler, enflasyon, TL’de devam eden değer kaybı, yaklaşan seçime ilişkin belirsizlik ve TCMB’nin kararları yerel varlık fiyatlamaları üzerinde etkili olabilecek unsurların başını çekiyor.
Rapor için tıklayın.
Kaynak: Bizim Menkul Strateji Raporları