Cem Şengezer – 05.11.2018
Döviz ne olur ? Beklentimiz devam ediyor. Dolar için 5 TL hesabı sonucunda bağlantılı varklıklar da hareket geçmeye başladı. Son 3 haftada hızlanan yükseliş algoritmik anlamda bazı seviyeleri tetiklemeye başlamıştır. Bu da mücadelenin karmaşıklaşacağı anlamına gelmektedir. Bir başka deyişle gidişat bir dönem sonra yön değiştirmeye başlayacaktır.
2000li yılların döngüleri neler anlatıyor olabilir ? Geçmişte görülen her yüksek artış (devalüasyon) beraberinde farklı açılımların önünü de açmıştır. Hatırlayalım: 2000-2003 döneminde hızlı başlayan ve devamında kademeli devam eden hareketlerin sindirilmesi zamana yayılmıştı. Bu kümülatif pozitif hareket sonrası 2009a dek devam eden düşüş dönemine girildi. Yani yeni hamle için düzeltme dönemi oluşmuş oldu.
Hızlı yükseliş hareketleri sadece ekonomik türbülans yaratmamış geleceğe yönelik kara kutuların da oluşmasını sağlamıştır. Olabilecekleri yönelik ölçülebilir fikir değeri vermiştir. Her zaman tekrarladığımız tek gerçek: kırılımlar son derece değerli bilgi taşır. Piyasanın kara kutularıdır. Kaos, fraktal ve diğer teorilerde her parçası ayrı bakış konusu iken, yeni yaklaşımlarla değeri daha da artmıştır.
Dönemsel hikayeler dönemsel bakışı ve beklentileri değiştirir. Ortalama 200 kelimeyle üretilen, bakış açılarının ötesine geçmeyi sağlamalıdır. Son 3 ayın dinamikleriyle, kırılımlarıyla, son 1 yılınki farklıdır ama çelişen hikaye yazamazlar. Son 10 yıl içindeki gelişmeler ile de örtüşmelidir. Örtüştüremezsek bir yerde problem vardır: bakışı değiştirebilecek yetenek gereklidir. Bir başka deyişle bilimsel çizgiden sapmak karmaşa getirir. Düşünce ve devamında fikir felcine götürür.
Geçmişin fotoğrafı ve sinyalleri
Aylık bazda: 2000-2003 dönemi göstergelerinde biriken enerjinin 3 misli 2018 aylarına birikmiştir. 2017 içinde düşük oranda başlayan enerji birikimi 2018 yılı içinde belirginleşmiştir. Bu ölçekte bakışı devam ettirip, veriye dayalı zenginleştirme yapabiliriz.
Haftalık bazda: 2017 haftalarında sıklığı düşük olan enerji birikimi, gösterge bazında, 2018 içinde hızlanmaya başladı. Yani daha fazla haftalık görüntüde enerji birikimi oldu. Bu oransal artış geleceğe yönelik risklerin devamı anlamına gelmektedir. Bugünlerde yaşadığımız düşüş verileri ise geleceği belirleyecektir. Düşüşün şekli farklı gelecek hikayesi yazmaya sebep olacaktır.
Buna göre;
Son 3 haftada hızlanan kırılım yeterli midir ? Neye, ne şekilde cevaptır ?
Geçmiş yükselişin düzeltmesi olarak yetersiz olduğunu düşünmeye devam edebiliriz. Yani; 5 TL altına yönelik beklentimiz de güçlenmeye başlamıştır.
İhracat odaklı reçete model yazısı: http://www.ekonomist.com.tr/kapak-konusu/ihracati-artirma-yollari.html