Ülkemizde son zamanlarda düşen faiz oranı ve artan alım gücü toplumumuzda yatırımcıları dünya piyasalarında da olduğu gibi gerçek bir birikim olmayan banka kredileri ve mevcut birikimlerini görülmemiş derecede Borsa’ya yatırım yapmaya yöneltti. Gerçekten sağlam bir bilgi ve alt yapı ile profesyonel düzeyde yapılması gereken işlemleri kontrolsüzce yapmaya çalışan yatırımcılar oluşabilecek bir balonda finansın doğası gereği zarar görebilirler. Virüsün dünyaya vermiş olduğu öngörülemeyen sonuçları sebebiyle para piyasalarının ve karar vericilerin yeniden sil baştan tasarruf sahiplerini yatırıma ikna etmeye çalışmaları gerekiyor. Yatırımın odağında bulunan altın ve döviz bu dönemde güvenli liman olgusunu yeniden hissettirdi. Ons daki yükselişin piyasalarla uyumsuzluğu ilk kez görülen bir durum aslında. Son haftalarda ÇİN borsasındaki yükselişten duyulan rahatsızlık sebebiyle hükümet varlık fonunun sağlıklı fiyat oluşumları için satış yapması gerektiği haberiyle zor bir haftayı geride bırakmamıza sebebiyet verdi. Arz-talep ilişkisini doğru yönetmek gerekiyor. Geçtiğimiz hafta MSCI Türkiye’yi sağlıklı fiyat oluşumu ve fonların ülkeye ulaşımını engellediği gereçesiyle gelişen piyasalar endeksinden çıkartabileceğini söylemesi üzerine açığa satış yeniden açıldı. 6 yabancı kurum bunu hemen bir fırsat olarak görüp piyasada yüksek satışa geçince üstü kapalı yeniden kapatıldı. Hedge fonları dış piyasalarda satışa devam ederken, bistte de satışlar azalsa da devam ediyor. Dolar ciddi bir sıkışma halinde ve öngörülebilir hale gelmesi ülkemizde dolar stoklarını da arttırmaya devam ediyor. Önümüzdeki süreçte açığa satışın kapalı olması borsalarda sağlıksız yükselişi destekleyebilecek bir unsur. Bu dönemde yatırımcıların değerinin üzerinde işlem gören hisselerde taşıyabilecekleri riskleri öğreten bir haftayı geride bırakırken önümüzdeki süreçle ilgili yatırımcılara tavsiyelerim olacak.
Güzel ülkemde değişmesini bir muamma olarak gördüğüm tasarrufu; ne çekirdekten yetişirken, ne de okulda öğrenebiliyor. Bizim tasarruftan anlayışımız paran varsa harca üç beş kaldıysa tasarruf et. Ama olması gereken tasarruf et, kalanı harcadır. Krediyle ev, araba almak bizce yatırım yapmak. Bir ev bankaya, bir ev bize. Bir araba bankaya, bir araba bize. Kazancımızı değerlendirmeyi bilmeyişimizin bize büyük bedelleri oluyor. Bankaya alacağınız evle çocuğunuzun muhteşem bir eğitim alabilmesini sağlayabilirsiniz. Daha rahat bir hayat yaşayabilirsiniz. Tasarruf fikirleri içerisinde en büyük beklenti borsa, tabi spekülasyona kurban gitmezseniz. Ünlü borsacı Warren BUFFET bir söyleşisinde; motorla pizza dağıttığım zamanlarda topladığım ccola hisselerini hala tutuyorum demişti. Buradan yola çıkarak yerli yatırımcımız borsada hissede durma ortalaması 20-26 gün olarak muhteşem bir trader. Yabancı yatırımcının hissede kalış süresi 6 ay ile 1 sene arasında değişiyor. Tasarruflarınızı eğer borsa da değerlendirecekseniz portföy yönetmeyi öğrenmek zorundasınız. Bunu nasıl yapabileceğinizi yüzeysel olarak anlatmaya çalışacağım. Ama her zaman profesyonel bir destek almanız kesinlikle daha iyidir.
Portföy yönetirken dikkat etmeniz gereken şey şirket hisseleri hakkında doğru ve nitelikli bilgi. Sosyal medya bir danışman değildir. Fikir verebilir ama bilanço okuyamıyorsanız sadece söylentiye yatırım yapmak ve bunu alışkanlık haline getirmek birikimlerinizin uçup gitme ihtimalini azımsanamayacak kadar yüksektir. Örneğin bir yatırım sepetinizde sadece borsa varsa(ki bunu doğru bulmam daha çeşitlendirmek gerekir), portföyünüzü kısa, orta ve uzun vade olarak yüzdesel oranlara ayırmalısınız.%40 uzun vade, %35 orta vade ve %25 kısa riskli vade şeklinde. Bu şekilde oluşturulmuş bir portföyün zarar yazma ihtimali gerçek anlamda düşüktür. Borsa irade ve hırsı yönetebilenlerin başarabildiği bir platformdur. Eğer kazanç sağlamak istiyorsanız duygularınızın yatırıma yön vermesine, iradenizin yanlışı kabul ettirmeye zorlamasına karşı gelebilmelisiniz. Bir yatırım aracı pahalıysa ve gerçek değerini yansıtmıyorsa bu konu da yapılan yatırım yanlıştır ve siz bunu bildiğiniz halde yöneliyorsanız rulet masasındasınızdır. Her finansal aracı yorumlayabilmek başarıyı getirmeyeceği gibi, eğer karar verme mekanizmanız sizi yönetiyorsa bu yanlıştan dönmek zorundasınız. Haftaya, bahsettiğim portföy yönetimi hakkında hisse seçimlerinde nelere dikkat edilmeli, şirket bilançolarındaki kalemler hakkında detaylı yazımda görüşmek üzere..
Saygılarımla