Kapitalizmin sorunlarının, ekonomi konusunda toplumun karar vermesi yerine, toplum konusunda ekonominin karar vermesinden kaynaklandığını savunan düşünür **K. Polanyi’dir**. Polanyi’nin bu görüşü, ekonomik ilişkilerin toplumsal dokunun bir parçası olduğunu ve bu nedenle ekonomik kararların sadece ekonomik faktörlere dayanarak alınamayacağını vurgular.
Karl Polanyi, 20. yüzyılın önde gelen sosyal bilimcilerinden biridir ve “Büyük Dönüşüm” adlı eseriyle tanınır. Polanyi, kapitalizmin doğasını anlamak için ekonomik sistemleri sadece ekonomik terimlerle değil, aynı zamanda toplumsal, kültürel ve siyasi bağlamlarıyla birlikte ele almayı önerir. Ona göre, kapitalizm ekonomiyi toplumun bir parçası olarak görmeyen ve ekonomik faktörlerin insan ilişkileri üzerindeki etkisini ihmal eden bir yaklaşımla sorunlar oluşturur.
Polanyi’nin tezini destekleyen bir örnek, serbest piyasa ekonomisinin sosyal sonuçlarıdır. Kapitalizm, serbest piyasa prensipleri üzerine kurulmuştur ve piyasanın kendi kendini düzenleyebileceğini öne sürer. Ancak, bu durum bazı olumsuz sonuçlar doğurabilir. Örneğin, gelir eşitsizliği, kaynakların adaletsiz dağılımı ve işsizlik gibi sorunlar kapitalist ekonomilerde sıkça görülür. Bu sorunlar, sadece ekonomik faktörlerle açıklanamaz; aynı zamanda toplumsal yapı, kültürel değerler ve siyasi kararlarla da ilişkilidir. Sadece kapitalist toplum kendine sorun çıkarmaz başka toplumlara da savaş, fitne, ayrılıkçı duvar, askeri üsler, etnik çatışmalar kurarak toplumları birbirine düşürür.
Polanyi’nin argümanı, kapitalizmin insanların yaşamlarını ve toplumlarını nasıl etkilediğini anlamak için sadece ekonomik verilere değil, aynı zamanda sosyal ilişkilere ve toplumsal yapıya da odaklanmamız gerektiğini vurgular. Ona göre, ekonomik kararlar sadece ekonomistler tarafından değil, bilakis, aynı zamanda toplumun diğer kesimleri tarafından da alınmalıdır.
Dolar Endeksi ile ekonomik takvimin birleşimi, yatırımcıların etkili kararlar almasına büyük katkı sağlar çünkü bu, önemli ekonomik olayların ve göstergelerin zamanlamasını belirlemek ve doların diğer önemli para birimleri karşısındaki performansını dikkatle değerlendirmek için sıkça başvurulan kaynaklardır.
Grafik TradingView’den
THYAO Teknik analiz ve Fibonacci seviyeleri kullanılarak THYAO (Türk Hava Yolları) hissesi için bir analiz yapıyorum:
İlk destek noktası: 270 TL civarında. Bu seviye, kısa vadeli düzeltmelerde önemli bir destek olabilir. 310 TL civarında. Bu seviye, fiyatın yukarı yönlü hareketinde bir direnç olabilir.
Fibonacci seviyeleri de göz önünde bulundurulduğunda covidde hava yolları satın alanların ne kadar karlı olduklarını görmekteyiz.
286 ve 316 arasında büyük bir al/sat savaşı yani boğalar ve ayılar mücadelesi olduğunu görmekteyiz. Hiçbirinin de kuyruğu birbirine değmiyor.
Sonuç itibariyle, Karl Polanyi’nin görüşü, kapitalizmin sadece ekonomik faktörlere dayalı bir şekilde ele alınmasının yetersiz olduğunu sabit kılar. Ona göre, ekonomi ve toplum arasındaki ilişki karmaşıktır ve sadece ekonomik faktörlere odaklanmak, kapitalizmin meydana çıkardığı sorunların çözümünde yetersiz kalır. Örneğin kapitalizm yıkımdan, depremden, savaştan belirli derecede nemalanır, çünkü yenisini satma durumunu ortaya çıkarır. Tıpkı teknolojinin geldiği raddede en son teknoloji silahlarla Gazze’de soykırım olması gibi…
Okan Özdemir
