Mahfi Eğilmez – 08.06.2015
Resmi olmayan seçim sonuçlarına göre Adalet ve Kalkınma Partisi’nin oy oranı yüzde 40,8 olarak çıkmış görünüyor. Bu blogda 1 Mayıs 2015 tarihinde yayınlanan ‘İktidar Partisinin Oy Oranı ile Ekonominin Büyüme Oranı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Deneme’ başlıklı yazımda yaptığım hesaplamayla vardığım sonuç şuydu: Haziran 2015 seçimlerinde iktidar partisinin oy oranı yüzde 40 dolayında gerçekleşecek gibi görünüyor (+/- 2 puan.)
(http://www.mahfiegilmez.com/2015/05/iktidar-partisinin-oy-oran-ile.html)
Bu sonuca nasıl vardığımı söz konusu yazımdan özet alıntılarla bir kez daha açıklayayım.
Geçmiş seçimlerde iktidar partisinin oy oranlarıyla büyüme oranları arasındaki ilişki:
Aşağıdaki tablo bu ilişkiyi ortaya koyuyor.
| 2002 Genel | 2004 Yerel | 2007 Genel | 2009 Yerel | 2011 Genel | 2014 Yerel | 2015 Genel | |
| Oy Oranı (%) | 34,4 | 41,7 | 46,6 | 38,8 | 49,9 | 44,1 | ? |
| Büyüme (%) | 4,3 | 6,5 | 5,9 | -6,9 | 10,3 | 4,5 | 2,1 |
İki seri arasındaki korelasyon katsayısı: 2001 yılı seçimlerini dikkate almazsak (çünkü oradaki büyüme oranı seçimi kaybedenlere aittir, ayrıca o seçim 2001 krizi sonrasında yapılan ilk seçim olduğu için büyüme oranlarından başka birçok faktörün çok daha fazla etkisinde kalmıştır) seçimlerde iktidar partisinin aldığı oy oranıyla seçim öncesi üç çeyreğin ortalama büyüme oranı arasındaki korelasyon katsayısı 0,83 çıkıyor.
Geçmiş seçimleri ve büyüme oranlarını bir grafiğe dönüştürerek bu seçimin tahmin edilmesi:
Oy oranı (mavi çizgi) sol, büyüme oranı (yeşil çubuklar) sağ eksende gösterilmiş bulunuyor. Grafikteki noktalı çizgiye kadar olan bölüm (yani 2015 genel seçimleri dışında kalan bölüm) gerçekleşmiş sonuçları ve ilişkileri gösteriyor.
Seçim sonrasında ekonomide ne olacak?
Bu sorunun yanıtını da yine bu blogda 1 Haziran 2015 tarihinde yayınlanan yazımdan vereyim (http://www.mahfiegilmez.com/2015/06/secimden-sonra-ekonomi.html)
Şimdi bir de ekonomik koşullara ve önümüzdeki dönemde bu koşulların nasıl gelişeceğine ilişkin tahminlere bakalım: (1) Sermaye hareketlerinin serbest kalması sonucu 2000 – 2009 arasında küresel kriz öncesinde yaşanan ve küresel kriz sonrasında da gelişmiş ekonomilerdeki parasal gevşeme politikalarıyla devam eden sermaye akımları bolluğunun sonuna yaklaşıyoruz. Gelecek dönemde, Fed’in faiz artırımının gündemde olduğu dikkate alınırsa, bu kadar bol ve ucuz yabancı kaynak bulmak mümkün görünmüyor. (2) Özelleştirmelerin artık büyük meblağlar getirecek bölümü bitmiş bulunuyor. Bu durumda önümüzdeki dönemde özelleştirmeler yoluyla kaynak yaratma imkânı olmayacak. Dolayısıyla kamu yatırımları için iç kaynak bulmakta da sıkıntılı bir döneme giriyoruz. (3) Cari açığı büyüterek ve inşaat sektörünü kullanarak büyüme modeliyle devam etmek eskisi kadar kolay değil. Çünkü artık finansman bulmak kolay görünmüyor.
Bu durumda büyümenin düşük, işsizliğin yüksek kalmaya devam edeceği, enflasyonun düşürülemediği bir dönem bizi bekliyor.
Özetle söylemem gerekirse seçim sonrasında tek parti iktidarı da olsa koalisyon iktidarı da olsa ekonomide sıkıntıların giderek artacağı ve çözümlerin giderek zorlaşacağı bir döneme gireceğimizi tahmin ediyorum.
Yöntem ve Hesaplamaya İlişkin Açıklamalar: (1) Bu karşılaştırmada kullanılan büyüme oranları seçimden önceki üç çeyreğin büyüme oranları ortalamasıdır. Eğer seçim bir çeyreğin son dönemine denk gelmişse o çeyrek de hesaba katılmıştır. (2) 2015 Haziran genel seçiminde 2015 yılının ilk iki çeyreğine ilişkin büyüme oranları henüz açıklanmamış olacak olsa da bu iki çeyreğin büyüme oranının (2) numaralı notta açıkladığım gibi seçimi etkileyeceğini, o nedenle bunların hesaba katılmasının doğru olacağını düşünüyorum. Bu durumda bu iki çeyrek dönem için büyüme tahmini yapmak gerekiyor. 2015 yılının ilk çeyrek büyümesinin yüzde 1,5, ikinci çeyrek büyümesinin yüzde 2,1 olacağını tahmin ediyorum. Bunlara 2014’ün son çeyrek büyümesini (yüzde 2,6) ekler de bu dönemin ortalamasını alırsak karşımıza seçim öncesi için yüzde 2,1’lik bir ortalama çıkıyor. Hesaplama yaparken bunu esas aldım.
Büyüme oranı ile iktidar partisinin oy oranı arasındaki ilişkiyi ortaya koyan hipotezimi ilk kez 2011 yılı seçimleri sonrasında Radikal Gazetesindeki köşemde gündeme getirmiştim.
http://www.radikal.com.tr/yazarlar/mahfi_egilmez/ekonomi_buyurse_oylar_artiyor-1052991