Nakit kullanımı her geçen gün azalıyor. Müşteriler artık alışverişlerini kartla, temassız ödeme veya mobil cüzdan gibi yöntemlerle yapmayı tercih ediyor. Bu değişim, işletmelerin de ödeme altyapılarını yeniden gözden geçirmesini zorunlu hale getiriyor.
Satış sırasında hızlı ve sorunsuz ödeme alabilmek için bir POS cihazı kullanmak neredeyse şart. Ancak bu cihazı almadan önce, POS cihazı nedir, tam olarak nasıl çalışır ve piyasada hangi POS cihazı çeşitleri mevcut, bunları bilmek gerekir.
Bu rehberde, POS cihazı nasıl kullanılır sorusuyla başlayarak sabit, mobil ve sanal POS sistemlerini tek tek ele alıyoruz.
Ardından hangi cihaz türü hangi sektöre hitap eder, komisyon oranları nasıl değişir ve başvuru sürecinde hangi adımlar izlenir, hepsini detaylı şekilde açıklıyoruz.
POS Cihazı Nedir?
POS cihazı, işletmelerin kredi kartı, banka kartı veya mobil uygulamalar aracılığıyla ödeme almasını sağlayan elektronik bir tahsilat sistemidir. Müşterinin kart bilgisi bu cihaz aracılığıyla okunur ve işlem, ödeme kuruluşu üzerinden bankaya iletilir.
Banka, kartta yeterli bakiye olup olmadığını kontrol eder ve işlem onaylandığında tutar, işletmenin hesabına aktarılır.
POS cihazı yalnızca fiziksel mağazalarda değil, online satış yapan firmalar için de kullanılır.
E-ticaret sitelerinde kullanılan sanal POS sistemleri, fiziksel bir cihaz gerektirmeden kart bilgilerinin dijital ortamda işlenmesini sağlar.
Böylece web siteleri veya mobil uygulamalar üzerinden 7/24 ödeme alınabilir.
Peki, işletmeniz için en uygun POS çeşitleri neler? POS cihazı türleri ve özelliklerini birlikte inceleyelim.
POS Cihazı Türleri Nelerdir?
Farklı işletmelerin farklı ödeme alma ihtiyaçları bulunur. Bir zincir marketin sabit kasasında kullanılan POS cihazı ile saha satışı yapan bir kuryenin cihazı aynı değildir. POS sistemleri, kullanım alanı, bağlantı tipi ve fiziksel yapısına göre çeşitli modellere ayrılır.
POS cihazı türlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Sabit (Masaüstü) POS
- Mobil POS
- Yazar Kasa POS (ÖKC)
- Android POS
- Sanal POS
1. Sabit (Masaüstü) POS Cihazı
Sabit POS cihazları, çoğunlukla kasa noktalarına yerleştirilen ve fiziksel olarak taşınmayan cihazlardır. Klasik türde elektrik ve internet bağlantısı ile çalışırlar. Bağlantı çoğu zaman ADSL ya da Ethernet hattı üzerinden sağlanır.
Masaüstü sabit POS cihazları; çipli, manyetik ya da temassız kart ödemelerini kabul eder ve üzerinde entegre bir slip yazıcısı bulunur.
Hatta bazı modellerde el terminaliyle birlikte kablosuz kart okuma desteği de vardır. İşlem hızı yüksektir ve yoğun ödeme trafiğine sahip işletmelerde tercih edilir.
Sabit Masaüstü POS Cihazlarının kullanım alanları ise şu şekildedir:
- Zincir marketler
- Mağazalar
- Restoranlar
- Oteller
- Kafeler
2. Yazar Kasa POS (ÖKC)
Yazar Kasa POS cihazları, hem ödeme işlemini gerçekleştirir hem de Maliye onaylı fiş kesme görevini üstlenir. Bu cihazlar, Yeni Nesil ÖKC (Ödeme Kaydedici Cihaz) olarak da adlandırılır.
Vergi kaydının zorunlu olduğu işletmeler için kullanımı yasal bir yükümlülüktür.
Yazar Kasa POS ile alınan ödemeler Maliye sistemine eş zamanlı olarak iletilir. Bu cihazlar temassız, manyetik ve çipli kartlarla çalışabilir. Hatta bu POS cihazları aynı zamanda nakit ödeme fişleri de kesebilir.
Yazar Kasa POS’ların kullanım alanları ise şu şekildedir:
- Marketler
- Büfeler
- Restoranlar
- Mağazalar
- Bayilik sistemiyle çalışan işletmeler
3. Sanal POS
Sanal POS, fiziksel bir cihaz gerektirmeyen ve online ödeme almayı sağlayan bir sistemdir. E-ticaret sitelerine entegre edilen bu yapı, müşterinin kart bilgilerini güvenli bir şekilde işleyerek ödeme alınmasını sağlar.
İşlem sırasında kart bilgileri girilir, 3D Secure ile kimlik doğrulama yapılır ve tutar doğrudan işletme hesabına geçer. Aynı zamanda ödeme linki gönderme, mail order ve mobil uygulamalar üzerinden tahsilat gibi seçenekleri de destekler.
Sanal POS cihazının kullanım alanları:
- E-ticaret siteleri
- Online hizmet platformları
- Mail order ile çalışan firmalar
- Freelance çalışanlar ve danışmanlık verenler
4. Android POS Cihazı
Android fiziki POS cihazları, Android işletim sistemiyle çalışan ve standart POS özelliklerinin yanı sıra çok daha fazla fonksiyon sunan yeni nesil cihazlardır. Ekranları dokunmatiktir, uygulama yüklenebilir ve barkod okuma, ürün tanımlama gibi işlemler tek bir cihaz üzerinden yönetilebilir.
Bazı Android POS modelleri QR ile ödeme, kampanya yönetimi ya da müşteri puan sistemleri gibi özellikleri de destekler.
Özellikle saha ekipleri veya stok takibi gereken işletmelerde kullanımı yaygındır.
Android POS cihazının kullanım alanları:
- Kuryeler
- Restoran ve kafeler
- Fuar ve etkinlik noktaları
- Stoklu çalışan saha satış ekipleri
5. Mobil POS Cihazı
Mobil POS, şarjlı olarak çalışan ve kablosuz bağlantı (SIM kart, GPRS ya da mobil veri) ile ödeme işlemi yapabilen taşınabilir cihazlardır. Çoğunlukla sahada hizmet veren firmalar tarafından tercih edilir. Hafiftir, kolay taşınabilir ve sahada hızlı tahsilat yapılmasını sağlar.
Bazı mobil POS cihazları doğrudan cep telefonuna entegre bir POS uygulamasıyla birlikte kullanılabilir. Bu sayede cihaz ihtiyacı olmadan da ödeme alınabilir.
Mobil POS cihazının kullanım alanları ise şu şekilde:
- Kurye ve saha ekipleri
- Pazar esnafı
- Tadilat veya servis ekipleri
- Açık hava etkinlikleri
- Adrese teslim yapan işletmeler
Hangi POS Cihazı Türünü Tercih Etmeliyim?
İşletmelerin faaliyet alanı, müşteri kitlesi ve ödeme yöntemi tercihlerine göre farklı POS cihazı çeşitleri öne çıkar. Örneğin, sabit lokasyonda çalışan mağazalar için masaüstü POS cihazı ideal bir çözümdür. Peki, hangi POS cihazı hangi işletme türü için daha uygun?
| POS Türü | Fiziksel Cihaz | Bağlantı Tipi | Kullanım Alanı | Öne Çıkan Özellikler | Hedef Sektörler |
| Sabit POS | ✅ Evet | Ethernet / ADSL | Mağaza, restoran, market | Hızlı işlem, slip yazıcı, yüksek işlem hacmi desteği | Perakende, zincir mağazalar, oteller |
| Mobil POS | ✅ Evet | SIM / Mobil Veri / GPRS | Sahada hizmet veren işletmeler | Taşınabilir, şarjlı kullanım, cep telefonu entegrasyonu | Kurye, saha satış, pazar esnafı |
| Yazar Kasa POS | ✅ Evet | Ethernet / SIM | Vergi kaydı zorunlu tüm işletmeler | Maliye onaylı fiş kesme, nakit ve kart işlemleri bir arada | Marketler, büfeler, restoranlar |
| Android POS | ✅ Evet | Wi-Fi / SIM / Bluetooth | Gelişmiş işlem ve takip gerektiren işler | Dokunmatik ekran, uygulama yükleme, QR ödeme, barkod okuma, müşteri puanı sistemleri | Restoranlar, fuarlar, saha ekipleri |
| Sanal POS | ❌ Hayır | İnternet | E-ticaret ve dijital hizmet platformları | Fiziksel cihaza gerek yok, 3D Secure, link ile tahsilat, yurtdışı ödeme | Online mağazalar, freelancer, SaaS firmaları |
Saha ekipleri, kuryeler veya açık hava satışları yapan işletmeler için ise mobil POS cihazı daha uygundur.
Vergi kaydı zorunlu olan işletmeler ise yasal yükümlülükleri karşılamak adına yazar kasa POS kullanmak zorundadır.
Dijital satış yapan e-ticaret firmaları içinse en uygun seçenek sanal POS sistemi olacaktır.
Restoran, market ve zincir mağazalar gibi hızlı işlem ihtiyacı olan yerlerde ise gelişmiş arayüze sahip Android POS cihazı tercih edilebilir.
POS Cihazı Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
İşletmeler için doğru POS cihazını seçmek, yalnızca ödeme almakla ilgili bir konu değildir. Seçilen cihaz, günlük operasyonları kolaylaştırmalı, müşteri deneyimini iyileştirmeli ve işletmenin büyüme hedeflerine uyum sağlamalıdır.
Fakat her cihaz her işletmeye uygun değildir. POS cihazı kullanımı, farklı sektörlerde farklı öncelikler doğurur.
Aşağıda, POS cihazı seçimi yaparken göz önünde bulundurmanız gereken temel kriterleri sıraladık:
- Günlük işlem hacminiz yüksekse, hızlı bağlantı kuran, anında slip yazabilen ve raporlama desteği sunan bir model tercih edilmelidir.
- Kullandığınız stok, fatura, kasa ya da ERP sistemleriyle entegre çalışabilen POS cihazları, iş süreçlerinizi kolaylaştırır.
- Cihazın PCI DSS gibi uluslararası ödeme güvenlik standartlarına uyumlu olması gerekir.
- Donanımın satın alma ya da kiralama bedeli, teknik servis desteği, slip maliyetleri ve varsa aylık komisyon oranları mutlaka karşılaştırılmalıdır.
- Kurulum kolaylığı ve satış sonrası teknik destek de değerlendirilmesi gereken unsurlardır.
POS Cihazı Nasıl Alınır?
POS cihazı edinmek için işletmenin vergi mükellefi olması ve ticari faaliyet yürütüyor olması gerekir. Fiziki ya da sanal POS başvurusu, bankalar veya elektronik para ve ödeme kuruluşları aracılığıyla yapılabilir.
Başvuru değerlendirilmeden önce işletmenin resmi kaydı ve belgeleri incelenir. Bu sürece uygunluk gösteren işletmelere cihaz tahsis edilir ve kurulum yapılır.
POS cihazı nasıl alınır diye merak edenlerin dikkat etmesi gereken bir diğer konusu ise başvuru sırasında istenen belgelerdir. Süreci hızlandırmak için belgelerinizin eksiksiz olduğundan emin olmalısınız.
POS Cihazı Almak İçin Gerekli Belgeler
POS cihazı başvurusu sırasında, işletmenin yasal olarak faaliyet gösterdiğini doğrulayan bazı evraklar talep edilir. POS cihazı almak için gerekli belgeler şunlardır:
- İşletme sahibi ve varsa ortaklara ait kimlik fotokopileri
- Vergi levhası
- Faaliyet belgesi veya ruhsat
- Oda kayıt belgesi
- İmza sirküleri veya imza beyannamesi
- İşletmenin kayıtlı adresine ait bir fatura (elektrik, su vb.)
- Başvuru yapan yetkilinin kimliği ve fotokopisi
Göz atın: POS almak için gerekli belgeler
POS Cihazı Başvurusu Nasıl Yapılır?
POS cihazı başvurusu iki yolla yapılabilir: doğrudan banka şubesine giderek veya online kanallar üzerinden.
Bankalar, POS başvurusunu şubeden alan firmalara birebir yönlendirme sunar. İnternet bankacılığı ya da mobil uygulama üzerinden yapılan başvurularda ise hızlı ön değerlendirme sağlanır. Ön onay verildikten sonra belgelerin tamamlanmasıyla birlikte kurulum yapılır.
Bankalara ek olarak, lisanslı ödeme kuruluşları da POS cihazı temin eder. Bu kuruluşlar, çoğu zaman daha hızlı kurulum ve yeni nesil çözümler sunar. Sanal POS, link ile ödeme ve Android tabanlı akıllı terminaller bu gruba dahildir.
Vepara POS Çözümleri (Sanal POS- Fiziki POS)
Vepara, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) lisansına sahip bir elektronik para ve ödeme hizmetleri kuruluşudur. İşletmelere hem fiziki hem de sanal POS çözümleri sunar.
Vepara Fiziki POS Cihazı Özellikleri:
- Android işletim sistemi ile çalışır, güncellemeye ve uygulama entegrasyonuna uygundur.
- Dokunmatik PIN-PAD ekran üzerinden işlem yapılabilir.
- Hızlı termal yazıcı, işlem fişlerini saniyeler içinde üretir.
- Geniş HD ekran, yüksek kontrast oranına sahiptir.
- Dört çekirdekli işlemci, yüksek işlem hacmine sahip işletmelerde kesintisiz kullanım sağlar.
- Manyetik kart okuyucu, çipli kart okuyucu ve NFC temassız ödeme desteği bulunur.
- Bankalarla entegre çalışır, kredi kartı ve banka kartı ile tahsilat yapılabilir.
Vepara Sanal POS Özellikleri:
- %0’dan başlayan komisyon oranları
- Ertesi gün ödeme alma imkanı
- Ücretsiz kurulum ve entegrasyon desteği
- Yurtdışından ödeme alma (ekstra komisyon yok)
- 7/24 teknik destek
- Hızlı ve kesintisiz işlem altyapısı
- Raporlama ve analiz imkanı
- Ödemeleri, geri iadeleri ve dönüşümleri detaylı bir şekilde takip edebilme
Başvuru tamamlandığında gerekli değerlendirmeler yapılır ve uygunluk durumunda POS aktif hale getirilir.