Mahfi Eğilmez – 21.10.2014
‘Osmanlı’dan Bugüne GSYH’ başlıklı yazımda 1500 yılından 2008 yılına kadar GSYH, nüfus ve kişi başına gelirdeki gelişmeleri ele alıp inceledim. Bu yazımda da 1600 yılındaki GSYH, nüfus ve kişi başına gelirleri ele alarak Osmanlı / Türkiye’nin de dahil bulunduğu bir uluslararası karşılaştırma yapacağım.
Aşağıda dört bölüm halinde sunduğum tablonun ilk bölümünde çeşitli ülkelerin 1600 yılındaki verileri, ikinci bölümünde ise aynı ülkelerin 1923 yılındaki yani Osmanlı’dan Türkiye Cumhuriyeti’ne geçiş yılındaki verileri, üçüncü bölümünde 2008 yılındaki verileri, dördüncü bölümünde yıllar itibariyle kişi başına gelir artışı karşılaştırmalar yer alıyor (kaynak: Angus Maddison http://www.ggdc.net/maddison/oriindex.htm.)
| 1600 | Nüfus (bin) | GSYH (milyon USD) | Kişi Başına Gelir (USD) |
| Almanya | 16.000 | 12.656 | 791 |
| Fransa | 18.500 | 1.559 | 841 |
| İngiltere | 6.170 | 6.007 | 974 |
| İtalya | 13.100 | 14.410 | 1.100 |
| İspanya | 8.240 | 7.029 | 853 |
| Portekiz | 1.100 | 814 | 740 |
| Avusturya | 2.500 | 2.093 | 837 |
| Belçika | 1.600 | 1.561 | 976 |
| Hollanda | 1.500 | 2.072 | 1.381 |
| Çin | 160.000 | 96.000 | 600 |
| Hindistan | 135.000 | 74.250 | 550 |
| Osmanlı / Türkiye | 7.900 | 4.740 | 600 |
| 1923 | Nüfus (bin) | GSYH (milyar USD) | Kişi Başına Gelir (USD) |
| Almanya | 62.307 | 171 | 2.750 |
| Fransa | 39.880 | 148 | 3.754 |
| İngiltere | 44.596 | 212 | 4.760 |
| İtalya | 38.460 | 106 | 2.763 |
| İspanya | 21.847 | 50 | 2.290 |
| Portekiz | 6.223 | 9 | 1.473 |
| Avusturya | 6.543 | 19 | 2.842 |
| Belçika | 7.653 | 35 | 4.533 |
| Hollanda | 7.150 | 33 | 4.635 |
| Çin | 477.037 | 275 | 562 |
| Hindistan | 313.600 | 242 | 728 |
| Osmanlı / Türkiye | 13.877 | 10 | 712 |
| Not: Çin ve Hindistan’ın GSYH ve kişi başına gelirleri 1929 yılına aittir. | |||
| 2008 | Nüfus (bin) | GSYH (milyar USD) | Kişi Başına Gelir (USD) |
| Almanya | 82.370 | 1.713 | 20.801 |
| Fransa | 64.058 | 1.424 | 22.223 |
| İngiltere | 60.944 | 1.447 | 23.742 |
| İtalya | 58.145 | 1.158 | 19.909 |
| İspanya | 40.491 | 798 | 19.706 |
| Portekiz | 10.677 | 154 | 14.436 |
| Avusturya | 8.206 | 198 | 24.131 |
| Belçika | 10.404 | 246 | 23.655 |
| Hollanda | 16.645 | 411 | 24.695 |
| Çin | 1.324.786 | 8.909 | 6.725 |
| Hindistan | 1.147.996 | 3.415 | 2.975 |
| Osmanlı / Türkiye | 75.794 | 611 | 8.066 |
| KB Gelir Artışı (% veya misli) | 1600’den 1923’e (%) | 1923’den 2008’e (Misli) |
| Almanya | 247,7 | 7,6 |
| Fransa | 346,4 | 5,9 |
| İngiltere | 388,7 | 5,0 |
| İtalya | 151,2 | 7,2 |
| İspanya | 168,5 | 8,6 |
| Portekiz | 99,1 | 9,8 |
| Avusturya | 239,5 | 8,5 |
| Belçika | 364,4 | 5,2 |
| Hollanda | 235,6 | 5,3 |
| Çin | -6,3 | 12,0 |
| Hindistan | 32,4 | 4,1 |
| Osmanlı / Türkiye | 18,7 | 11,3 |
Osmanlı İmparatorluğu, 1600’den 1923’e kişi başına gelirini yüzde 18,7 oranında artırırken sadece Çin’i geçmiş, Avrupa ekonomilerinin fersah fersah gerisinde kalmıştır. Buna karşılık Türkiye Cumhuriyeti, 1923 ile 2008 arasında kişi başına gelirini Çin ile birlikte en fazla arttıran ekonomi olmuştur. Avrupa ile arada hala ciddi farklar olsa da Türkiye’nin gelir artış hızı ilk kez umut verici bir düzeye ulaşmış görünüyor.
Notlar/Açıklamalar:
1.Angus Maddison’un kaynak olarak kullanılan eserinde geçen USD hesapları 1990 yılı bazlı Geary – Khamis Doları ile yapılmıştır. Uluslararası Dolar olarak da bilinen bu hesaplama satınalma gücü paritesi ve malların uluslar arası ortalama fiyatları temellerine dayanmaktadır.
2.Osmanlı / Türkiye topraklarının ve nüfus kapsamının karşılaştırmaya esas alınan 1600 ve 2008 yıllarında çok farklı olduğu, benzer farklılıkların diğer ülkeler için de geçerli olduğu dikkate alınmalıdır.