2019 sonunda, daha küresel virüs salgını yaşanmamışken, küresel borç sarmalı, o tarihte ‘rekor’ manşetlerinin atıldığı bir seviye olarak 255 trilyon dolara ulaşmıştı. Kimse, 2020 başından 2025 yılının ilk çeyreği sonuna küresel borç girdabının 70 trilyon dolar daha artmasını beklemiyordu. Küresel virüs salgını tek başına 50 trilyon dolarlık bir küresel borç sıçramasına sebep oldu. Son iki yıl üzerine bir 20 trilyon dolar daha eklenmiş durumda. 2025’in ilk çeyreği sonu itibariyle 324 trilyon dolara dayanmış küresel borç sarmalı, bir dizi risk ve tehdidi de beraberinde getirmekte. En temel risk küresel borç sarmalının yönetimi ve borçların servisi. Bu temel sorunun yönetimi küresel büyüme hızının da kabul edilebilir düzeyde olmasını gerektiriyor. Oysa, dünya ekonomisi için yüzde 2,8 ile 3,2 arasında büyüme oranı tahminleri bıçak sırtı bir dengede küresel borç servisinin yönetildiğini göstermekte.
Küresel borç yükünün küresel GSYH’ya oranı bugün itibariyle yüzde 295 ile 300 arası bir seviyede. Küresel virüs salgınının en ağır darbeyi vurduğu 2020 sonunda yüzde 333 idi. Sonrasında küresel GSYH büyümesi toparlanınca oran yüzde 300’e geriledi. Bununla birlikte, küresel GSYH’nın 3 katı bir borç yükünü konuşuyoruz. Oranın yüksek olmasında en ağır sorumluluk gelişmiş ekonomilerde. Gelişmekte olan ekonomilerden daha ağır bir borç yükü taşıyorlar. Buna rağmen, 20 ile 30 yıl vadeli tahville borçlanmaya güveniyorlardı. Şimdi, gelişmiş ekonomiler için de risk katlanmakta. Çünkü, tırmanan küresel jeopolitik ve jeoekonomik gerginlikler nedeniyle, gelişmiş ekonomilerin 20-30 yıl vadeli tahvillerine yeterli talep gelmiyor. Üstüne üstlük daha da pahalıya borçlanıyorlar. Son dönemde, Japonya’nın 30 yıl vadeli tahvillerinde faiz artışı 0,5 puan, ABD ve Birleşik Krallık’ın 0,3 puan, Almanya ve Avustralya 0,28 puan, Kanada 0,27 puan.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ!