Bu Hafta Ne Oldu…
Merkez Bankası kararlarının ön plana çıktığı bir haftayı geride bırakıyoruz. Küresel piyasalarda ABD, İngiltere ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz kararları ile ABD enflasyonu odakta yer alırken yurt içinde cari denge, işsizlik oranı ve sanayi üretimi verileri takip edildi. ABD Salı günü açıklanan tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %0,1 artarak %0,3 artış beklentisinin altında kaldı. Yıllık enflasyon ise %7,1 oldu. Beklenti %7,3 olması yönündeydi. Bu yavaşlama, enflasyonda en kötünün geride kalmış olabileceğine işaret etti. Altının onsu enflasyon verisi sonrası 1.824,5 seviyesine kadar yükselirken, altının gram fiyatı 1.093,3 ile rekor kırdı. ABD Merkez Bankası (Fed), Çarşamba günü gerçekleştirdiği yılın son toplantısında beklentilere paralel politika faizini 50 baz puan artırarak %4,25-4,50 aralığına yükseltirken, bu son faiz artışıyla politika faizi 2007 yılından bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Küresel piyasalar ABD enflasyonunun beklentilerinin altında kalmasının Fed’in faiz artış hızını yavaşlatacağı beklentilerini güçlendirmesiyle pozitif bir seyir izlerken Fed’in faiz kararı sonrasında faiz artırımlarının devam edeceği sinyali vermesiyle sert satışlar geldi. Avrupa Merkez Bankası (AMB), dün gerçekleştirdiği Aralık ayı toplantısında 50 baz puanlık faiz artışı yaparak ana refinansman oranını %2,5, marjinal borç verme imkanını %2,75 ve mevduat faizini %2 seviyesine yükseltti. AMB Başkanı Lagarde, enflasyonun çok yüksek olduğunu ve daha fazla faiz artırmayı düşündüklerini belirtti. İngiltere Merkez Bankası, politika faizini beklentiye paralel olarak 50 baz puan artırarak %3,5’e yükseltti. Banka bu toplantıyla beraber 9 toplantı üst üste faiz artırdı ve faizi 2008’den beri en yüksek seviyeye çıkarmış oldu. Türkiye’de cari denge, Ekim ayında 359 milyon dolar açık verdi. Böylece 2022 yılı Eylül ayında 38.992 milyon dolar olan 12 aylık cari açık, Ekim ayında 43.454 milyon dolara yükseldi. İşsizlik oranı Ekim ayında 0,1 puanlık artış ile %10,2 seviyesinde gerçekleşti. Sanayi üretimi Ekim ayında aylık %2,4 ve yıllık %2,5 artış gösterdi. Bu gelişmeler ışığında haftaya pozitif başlayan ve hafta içinde 5.302,14 ile rekor tazeleyen BİST100 Endeksi, %4,18 kazançla 5.214,29 puandan haftayı tamamladı. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 2-9 Aralık haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 321,5 milyon dolar hisse senedi 6,9 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) ve 7,3 milyon dolar Özel Sektör Tahvil gerçekleştirmiştir. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 1.621 milyon dolar azalarak 120.387 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 820 milyon dolar azalarak 81.037 milyon dolara geriledi. Türkiye dolar bazlı 5 yıllık CDS oranı hafta içinde 500 sınırının altına geriledi.
Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…
7,26x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,8x olan 5 yıllık ortalamasına göre %7,5 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.
2019’da tamamı ikinci yarıda olmak üzere toplam 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine indiren TCMB, 2020’deki ilk 5 toplantısında 375 baz puan indirimle haftalık repo faizini %8,25’e çekti. 24 Eylül 2020’de son iki yıldaki ilk faiz artırımını gerçekleştirdi ve politika faizini 200 baz puan artışla %10,25’e çekti. 22 Ekim’deki toplantısında ise haftalık repo faizini %10,25 seviyesinde sabit bıraktı. Naci Ağbal göreve geldikten sonra yapılan 19 Kasım toplantısında haftalık repo faizi 475 baz puan artışla %15,00’e yükseltilirken 24 Aralık toplantısında ise haftalık repo faizi 200 baz puan artışla %17 seviyesine yükseltildi. 2021 yılı Ocak ve Şubat ayı toplantılarında faizde değişikliğe gitmeyen TCMB, 18 Mart’taki toplantısında haftalık repo faizini 200 baz puan artırarak %19’a yükseltti. 6 Mayıs, 17 Haziran, 14 Temmuz ve 12 Ağustos PPK toplantılarında ise faiz oranında değişiklik yapmayarak %19’da sabit bıraktı. TCMB, politika faizini 23 Eylül’de 100, 21 Ekim’de 200, 18 Kasım ‘da 100 ve 16 Aralık toplantısında 100 baz puan indirerek %14 seviyesine çekti. TCMB, 2022 yılının ilk toplantısında ise faizi değiştirmeyerek %14 seviyesinde sabit bıraktı. TCMB, politika faizini 17 Şubat, 17 Mart, 14 Nisan, 26 Mayıs, 23 Haziran ve 21 Temmuz tarihli toplantılarında değişiklik yapmayarak %14 olarak sabit bıraktı. TCMB, 18 Ağustos’ta 100, 22 Eylül’de 100, 20 Ekim’de 150 ve 24 Kasım tarihli toplantısında 150 baz puan indirim yaparak politika faizini %9,00 seviyesine çekti.
Kasım ayında %2,88 artan TÜFE’nin Aralık 2022 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Aralık ayında %2,69, 2023 yılı Ocak ayında %3,39, 2022 yılı sonunda %66,80 ve 12 ay sonrasında %34,92 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2022 sonunda 18,78, 12 ay sonrasında ise 22,77 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2022 sonunda 46,7 milyar dolar, 2023 yılında ise 30,6 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2022 ve 2023’te sırasıyla %5,0 ve %4,1 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %9,00, 3 ay sonrasında %9,00 ve 12 ay sonrasında ise %14,86 olması beklenmektedir.
Kaynak: Bizim Menkul Haftalık Bülten