Bu Hafta Ne Oldu…
Yurt içinde sanayi üretimi yurt dışında ise İngiltere’de büyüme ile Almanya ve ABD’de enflasyon verilerinin takip edildiği bir hafta geride kalırken hafta boyunca ABD Başkanı Trump’ın ve Çin’in tarifelere yönelik açıklamaları piyasaların odak noktasındaydı.
İngiltere ekonomisi, Şubat ayında aylık %0,5 ve yıllık %1,4 büyüdü. Almanya’da tüketici fiyat endeksi, Mart ayında aylık %0,3 artarken Şubat ayında %2,3 olan yıllık enflasyon, Mart ayında %2,2’ye geriledi. ABD’de tüketici fiyat endeksi, Mart ayında aylık %0,1 azalırken beklenti %0,1 artış olması yönündeydi. Şubat ayında %2,8 olan yıllık enflasyon ise Mart ayında %2,4 olarak gerçekleşti. Gıda ve enerji hariç tüketici fiyatları, Mart ayında aylık %0,1 ve yıllık %2,8 artış gösterdi.
ABD Başkanı Trump’ın 2 Nisan ‘da açıkladığı karşılıklı tarifeler sonrası ülkelerden tarifelere yönelik gelen açıklamalar piyasalar üzerinde etkili oldu. ABD’nin geçtiğimiz hafta Çin’e %34 gümrük vergisi açıklamasının ardından Çin de, ABD mallarına 10 Nisan tarihinden itibaren %34 tarife uygulayacağını açıklamıştı. ABD Başkanı Donald Trump, hafta başında Çin’in karşılıklı tarifelere misilleme olarak açıkladığı %34’lük gümrük vergilerini geri çekmemesi halinde Çin’e 9 Nisan’dan geçerli olmak üzere %50 oranında ek gümrük vergisi uygulayacağını açıklarken Çin, bunun olması halinde kararlı karşı tedbirler alınacağını duyurdu. Trump, baz oran olan %10’dan daha yüksek olan ve yaklaşık 60 ülkeye uygulanacak karşılıklı gümrük vergilerini çarşamba sabahı itibarıyla devreye alırken Çin’in misilleme yapması üzerine ülkeye ilave %50 gümrük vergisi daha açıkladı. Böylece Çin’den ithal edilen ürünlere uygulanacak gümrük vergisi oranı %104 olarak yürürlüğe girdi. Buna karşılık Çin yönetimi de misilleme olarak ABD’den ithal edilen ürünlere yönelik tarifeyi %34’ten %84’e çıkarırken tarifelerin 10 Nisan tarihinden itibaren geçerli olacağını duyurdu. Bu gelişmeler ışığında Trump, Çarşamba günü Çin’e yönelik tarifeleri %125’e çıkarırken kendileriyle iletişime geçen ve misilleme yapmayan 75’den fazla ülke için ek tarifelerin 90 gün durdurulduğunu ve bu sürede bu ülkelerin sadece %10 vergi ödeyeceğini açıkladı. Beyaz Saray Perşembe günü yaptığı açıklamada, ABD’nin Çin’e, hem ABD’nin Çin ile olan ticaret açığını kapatmak, hem de Pekin’i ABD vergilerine misilleme yaptığı için cezalandırmak amacıyla %125 vergi tarifesi uygularken Çin’in fentanil kaçakçılığındaki rolü nedeniyle %20 daha vergi uygulandığını böylece ABD’nin Çin’e uyguladığı gümrük tarifelerinin toplamının %145’e ulaştığını açıkladı. Çin, tarifelerin Trump tarafından %145’e çıkarılmasının ardından ABD’ye uygulayacağı vergiyi %125’e çıkardığını ve yeni tarifelerin 12 Nisan itibariyle devreye gireceğini açıkladı. Tarifelerin küresel ekonomiye etkisine yönelik artan endişeler nedeniyle yatırımcıların güvenli liman varlıklarına yönelmesiyle altının onsu 3.244 dolarla rekor kırdı. Hafta boyunca ABD-Çin arasında tırmanan tarife gerilimi piyasalarda sert satışlara neden olurken Trump’ın Çin hariç diğer ülkelere uygulayacağı tarifeleri 90 gün süreyle durdurması kısmen piyasaları rahatlattı.
Türkiye’de sanayi üretimi, Şubat ayında aylık %1,6 ve yıllık %1,9 azaldı. Haftaya negatif başlayan ve hafta genelinde 9.050-9.582 aralığında karışık seyir izleyen BİST100 Endeksi, %0,01 artışla 9.380,95 puandan haftayı tamamladı. Dolar/TL hafta içinde 37,83-38,21 aralığında sakin bir seyir izlerken 41,50’li seviyelerden haftaya başlayan Euro/TL 43,70 sınırının üzerine çıktı.
Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 28 Mart-4 Nisan haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 445,2 milyon dolar hisse senedi, 2.019,5 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) ve 57,3 milyon dolar Özel Sektör Tahvil satışı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 1.187 milyon dolar artarak 115.211 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 3.353 milyon dolar artarak 74.589 milyon dolara yükseldi. Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları 402 milyon dolar azalarak 19.711 milyon dolar (744 milyar TL) olarak gerçekleşti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 300 sınırının üstünde kalmaya devam etti.
Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…
TCMB, 2025 yılının ilk iki toplantısında politika faizini 250’şer baz puan indirerek %42,50 seviyesine çekti.
Mart ayında %2,46 artan TÜFE’nin Nisan 2025 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Nisan ayında %3,07, Mayıs ayında %2,20, 2025 yılı sonunda %29,98 ve 2026 yıl sonunda %25,56 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2025 sonunda 43,60 ve 12 ay sonrasında ise 45,85 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2025 sonunda 19,1 milyar dolar, 2026 yılında ise 24,1 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2025 ve 2026’da sırasıyla %3,0 ve %3,8 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %42,50, 3 ay sonrasında %39,24 ve 12 ay sonrasında ise %29,37 olması beklenmektedir.
Raporun devamı ve detaylı analizler için tıklayınız.
Kaynak: Bizim Menkul Haftalık Bülten