Bu Hafta Ne Oldu…
Geride bıraktığımız haftada yurt içinde işsizlik oranı, sanayi üretimi ve cari denge; küresel piyasalarda ise İngiltere’de büyüme, Almanya ve ABD’de enflasyon ile ABD Merkez Bankası (Fed) 17-18 Eylül tarihli FOMC toplantı tutanakları takip edildi.
İngiltere ekonomisi, Ağustos ayında aylık %0,2 ve yıllık %1,0 büyüdü. Beklenti yıllık %1,4 büyümesi yönündeydi. Almanya’da tüketici fiyat endeksi, Eylül ayında aylık değişim göstermezken Ağustos ayında %1,9 olan yıllık enflasyon, Eylül ayında %1,6 ile Ocak 2021’den beri en düşük seviyesine geriledi. ABD’de tüketici fiyat endeksi, Eylül’de aylık bazda %0,2 artarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Beklenti %0,1 artış olmasıydı. Ağustos ayında %2,5 olan yıllık enflasyon ise Eylül ayında %2,4’e geriledi. Beklenti yıllık enflasyonun %2,3 olması yönündeydi. Enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE, Eylül’de aylık %0,3 ve yıllık %3,3 artış gösterdi. Fed’in dört yıl aradan sonra politika faizini ilk kez indirdiği Eylül toplantısına ilişkin tutanaklarda, enflasyonun sürdürülebilir biçimde %2’lik hedefe ilerlediğine dair artan güvenle 50 baz puanlık indirimin desteklendiği, bazı katılımcıların ise 25 baz puan indirimden yana olduğu dile getirildi. Tutanaklarda, enflasyon ve istihdama yönelik risklerin dengede olduğu belirtilirken ekonomik aktivitenin güçlü biçimde iyileştiği, istihdam artışının yavaşladığı ancak işsizlik oranının düşük kalmaya devam ettiği ifade edildi. Küresel piyasalarda hafta genelinde karışık bir seyir izlendi.
Türkiye’de 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı, Ağustos ayında aylık 89 bin kişi azalarak 3 milyon 55 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,3 puan azalarak %8,5 seviyesinde gerçekleşti. İstihdam oranı 0,1 puan artarak %49,7 ve işgücüne katılma oranı 0,1 puan azalarak %54,3 oldu. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı aylık 0,1 puan artışla %16,5’e yükseldi. Sanayi üretimi, Ağustos ayında aylık %1,6 ve yıllık %5,3 azaldı. Cari denge, Ağustos ayında 4,32 milyar dolar fazla verdi. Cari fazla verilmesinde, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının, 2,9 milyar dolara gerilemesi etkili oldu. Yıllıklandırılmış cari açık 11,25 milyar dolar oldu. Haftaya pozitif başlamasına rağmen 8.836-9.196 aralığında karışık bir seyir izleyen BİST100 Endeksi, %2,56 kayıpla 8.876,22 puandan haftayı tamamladı. 34,24’lü seviyelerden haftaya başlayan Dolar/TL, hafta içinde 34,30 sınırını test ederken 37,63’lü seviyelerden haftaya başlayan Euro/TL ise 37,35 sınırına kadar geri çekildi.
Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 27 Eylül-4 Ekim haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 291,1 milyon dolar hisse senedi satışı, 124,4 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) satışı ve 62,5 milyon dolar Özel Sektör Tahvil alımı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 1.108 milyon dolar azalarak 105.749 milyon dolara gerilerken, tüzel kişilerin döviz mevduatı 223 milyon dolar artarak 64.512 milyon dolara yükseldi. Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları 715 milyon dolar azalarak 43.928 milyon dolar (1.491 milyar TL) olarak gerçekleşti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 300 sınırının altında kalmaya devam etti.
Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…
TCMB, 2024 yılının ilk toplantısında politika faizini 250 baz puan artırarak %45,00 seviyesine yükseltirken, 22 Şubat tarihli toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %45,00 seviyesinde sabit bıraktı. Merkez Bankası, 21 Mart tarihli toplantısında politika faizini 500 baz puan artırarak %50 seviyesine yükseltti. TCMB, 25 Nisan, 23 Mayıs, 27 Haziran, 23 Temmuz, 20 Ağustos ve 19 Eylül tarihli toplantılarında ise politika faizini değiştirmeyerek %50 seviyesinde sabit bıraktı.
Eylül ayında %2,97 artan TÜFE’nin Ekim 2024 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Ekim ayında %2,39, Kasım ayında %1,96, 2024 yılı sonunda %44,11, 12 ay sonrasında %27,44 ve 2025 yılı sonunda %25,64 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2024 sonunda 36,63 ve 12 ay sonrasında ise 42,73 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2024 sonunda 20,2 milyar dolar, 2025 yılında ise 23,7 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2024 ve 2025’te sırasıyla %3,1 ve %3,3 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin 3 ay sonrasında %46,26 ve 12 ay sonrasında ise %31,64 olması beklenmektedir.
Raporun devamı ve detaylı analizler için tıklayınız.
Kaynak: Bizim Menkul Haftalık Bülten