Piyasalarda devam eden olumlu havanın kaynağında beklentilerin altında gelen ABD enflasyon verileri (TÜFE) var.
ABD TÜFE verisi %7.7 olarak açıklandı (beklenti %8.00, geçen ay %8.20). Aylık TÜFE ise %0.3 oldu (beklenti %0.5, önceki %0.6). Enflasyondaki gerileme piyasalara moral verdi ve artan risk iştahıyla birlikte ABD Borsalarında görülen sert yükseliş diğer borsalara da yansıdı. Borsa İstanbul zaten bir süredir dış borsalardan olumlu ayrışma gösteriyordu. Enflasyon verisiyle Fed’in Aralık ayı toplantısı için faiz artırım beklentileri 50 baz puana gerilerken diğer piyasa parametrelerini de olumlu etkiledi. ABD 10 yıllık bono faiz oranı sert düşüş gösterdi ve %3.80 seviyelerine geriledi, ABD doları zayıfladı, Dolar Endeksi 106 seviyesine düştü. Euro, dolar karşısında güç kazandı ve euro/dolar paritesi 1.03 seviyesine yükseldi. Bu durum iç piyasalarda dolar/TL kurunda düşüş, euro/TL kurunda yükseliş olarak kendini gösterdi. Petrol fiyatında ise tepki çıkışı sürdü ve Brent Petrol 95 dolara ulaştı. ABD TÜFE verisindeki gerileme ile Fed’in faiz artırımında yavaşlama beklentileri artarken bu durum azalan resesyon tedirginliğiyle emtia fiyatlarında (sanayi emtiaları) tepki yükselişini beraberinde getirdi. Bu arada ABD enflasyonunda zirvenin görülüp görülmediği tartışmaları tekrar başlayabilir. Diğer yandan Almanya’da enflasyonda yükseliş sürüyor. Cuma günü TÜFE %10.4 olarak açıklandı (geçen ay %10.00). Fed’in yüksek faiz ve sıkı para politikasının enflasyon üzerindeki etkileri iyice belirginleşince yetkili ağızlardan ardı ardına açıklamalar gelmeye başladı. ABD Başkanı Joe Biden, “enflasyonu normal seviyelere döndürmenin zaman alacağını belirterek, enflasyonu düşürme konusunda ilerleme kaydettiklerini” açıkladı. Fed kaynaklı açıklamalarda ise faiz artırımında yavaşlama vurgularının yanında artırımları tamamen durdurmak için erken olduğu tekrarlandı. Dallas Fed Başkanı Logan, “Faiz hızı artışlarının yavaşlaması yakında uygun olabilir. TÜFE verileri memnuniyet verici bir rahatlama getirdi ancak daha gidilecek çok yol var” derken Richmond Fed Başkanı Harker, “Faiz oranı %4.5 civarını gördüğünde olası faiz artışlarının durmasından yanayım” açıklamasında bulundu. San Francisco Fed Başkanı Mary Daly ise, Fed’in faiz artırımlarının hızını yavaşlatmanın zamanının geldiğini düşündüğünü, Kansas City Fed Başkanı Esther George, ABD faiz oranı artışlarının daha yavaş bir hızda yapılmasına verdiği desteği yineledi. Enflasyonda yakalanan düşüş ivmesi küresel piyasalarda ve ABD ekonomi yönetiminde bir memnuniyet yarattı. Ancak Fed’in mevcut politikadan vazgeçmesini beklememek lazım. Sonuç almaya başlamışken işi yarım bırakmaları beklenemez. Fakat faiz artırım adımları resesyon tedirginliği nedeniyle kısa tutulabilir. Doğru teşhis ile doğru tedavi sonuç vermeye başlamış görülüyor.
Dış koşullardaki değişimler Türkiye gibi gelişen ülke piyasa verilerine olumlu yansıma gösteriyor. Yakından izlenen Türkiye’nin 5 yıllık CDS priminde (risk primi) düşüş son günlerde oldukça belirginleşmiş durumda. Hatırlanırsa temmuz ayında 800-900 gibi seviyeler görülmüştü. Geçen hafta içi 560 seviyelerine kadar çekildi. %10 seviyesinin altına gerileyen Türkiye’nin 10 yıllık eurobond faiz oranında da benzer görünüm hakim. Dün açıklanan TCMB verilerine göre 4 Kasım ile biten haftada; Yurtdışı yerleşikler hisse senetlerinde 38.1 milyon dolarlık alım yaparken tahvil bonoda (DİBS) 8.2 milyon dolarlık satış yaptılar. Uzun sayılabilecek bir aradan sonra hisse senetlerinde düşük tutarda da olsa yabancıların alım tarafında görülmeleri kayda değer. TCMB tarafından Cuma günü açıklanan Türkiye’nin “ödemeler dengesi” tablosunda cari açık beklentilerin hafif üzerinde 2.9 milyar dolar olarak gelirken ocak-eylül dönemi 37.9 milyar dolar, yıllık ise 39.1 dolar oldu. Cari açığın finansmanı konusundaki tartışmalar güncelliğini koruyan bir durum. “Net hata noksan” kalemi geçen aya göre biraz gerilerken 24.9 milyar dolar oldu. Piyasalar için dikkat çeken “portföy yatırımları” yani sıcak para çıkışlarıydı. Hisse senedi ve tahvil bonodan yabancı çıkışı eylül ayında 4.2 milyar dolar, ocak-eylül döneminde 11.1 milyar dolar olarak görüldü. Borsa İstanbul’da hisse senetlerinde yabancı payı %30.10 seviyesine gerilemiş durumda. Bu açıdan BIST100 Endeksi’ndeki çıkışa yerli yatırımcının başarısı demek yerinde olacak.
09/2022 dönem bilanço açıklamaları geçen hafta tamamlandı. Bilanço sonuçlarının oldukça iyi gelmesi BIST100 Endeksi’ndeki yükselişe rağmen fiyat kazanç oranlarında gerilemeyi beraberinde getirdi. Bu durum iskonto demek aynı zamanda. Borsa İstanbul için primli ancak pahalı değil demek yerinde olacak. Ancak bilanço değerleme kriterlerini işlevsiz bırakan bazı hisselerdeki fiyatlamaları hariç tutmak gerekir. Şirket kârlarında yüksek enflasyon konusunu dikkate almak yerinde olacak. Borsa İstanbul’da devam eden çıkış trendiyle yeni zirveler oluşuyor. Yüksek şirket kârlarının verdiği destek dışında alternatif yatırım araçlarının durgunluğu hisse senetlerine ilginin canlı kalmasında önemli bir etken olarak geçerliliğini koruyor. Ancak olumlu gelişmelerin belli ölçüde fiyatlandığını da söylemek gerekir.