Ekonomiyi algoritmalar yönetir

Dolar, döviz yükselir mi?

Çoğunluğun beklentisi gerçekleşmiyorsa, gerçekler yanlış olabilir mi? Yoksa bakışımız mı hatalıdır? Mayısda beklentinin aşağı olması gerektiğini belirtirken, siyasi veya ekonomik gelişmeleri dışlamıştık. Sebebi de basittir: algoritmalar karar verir, yöneticiler uygular, haberler buna göre belirlenir.

Daha önceki yazılarda belirttik: ekonomist, iktisatçı, yönetici içinde klasik bakışta olanlar gelişmelerin bir oyun mekanizmasından ibaret olduğunu göremezler. Göremedikleri bu durum içinde nafile çözüm arayışlarıyla tiyatroları devam eder. Tecrübe ve vakalarımızla bu durum sabittir ve giderek bozulmaktadır. Yani bozulan bakışla da ekonomi nitelikli büyümez.

Enflasyonun düşüp yükseleceğinden bahsetmek ne kadar çığır açıcı yorum ise, temenniyle ekonomi yönetmek de o kadar derinlik içerir. Yıllardır aynı söylemler ve icraatın sonucu olarak özel sektörün devletten beklentisi de bitmez, bitmeyecektir.

Dolar neden yalpalıyor ve gevşeme sürüyor?

Bakış açıları algoritmaları belirler, algoritmalar da piyasayı belirler. Düzenli takip edenler bilir: 2018 yılındaki getireceği sindirme sürecinden bahsetmiştik. Gelecek herhangi haber kalitesi bu gerçeği değiştirecek etkide olamayacaktır. Yukarıda belirttiğimiz kabul gereğidir: algoritmalar belirler, haberler buna göre tasarlanır.

Yıllık bazda gelişmeleri görmek için aylık hareketlere bakarak ayrıntıları görebiliriz. Ayrıntıları görmek de kısa vadeli hafızanın, algoritmayla daha kolay uyum sağlamasının yolunu açar. Hatta aylık gelişmeleri haftalığa kırarak da daha hızlı hafıza uyumu sağlayabiliriz. Bu şekilde tümdengelim yaklaşımı sürdürülebilir şekilde sağlıklı olacaktır.

O halde bakılması gereken neresidir? En önemlisi de neye ne için bakıyoruz? Olan biten üzerinden analiz ise bunu ekonomistler yeterince yapmaktadır ve işe yaramadığını hasar vakalarıyla görmekteyiz. Olacağı görebilmek ve hata payını düşürebilmek için biraz daha farklı bakış gerektiği açıktır. Bu farklı bakışın gerektirdiği de aynı verilere farklı yorum mekanizmasıdır.

Dövizde ana yükseliş hareketinin kesilmediğini algoritmik model gereği kabul edersek 3 yıllık ana eğilimin verdiği sinyaller ve çelişen nispeten kısa vadeye dikkat etmek gerekir. Esas müzik bozulmuş değildir. Kısa vadede 5.50 altında kalmak modelle çelişen durum olmayacaktır.

Türkiye, daha iyi sürdürülebilir büyüme metodunu ararken, yeni döneme geçiş eskiyi radikal şekilde dışlamayı gerektirmektedir. Bu da samimice doğru adımların açıkça atılmasını gerektirir. Gerçekleşecek olursa sanayi ve mali kurumların da değişim geçirerek daha verimli olmalarını bekleyebiliriz.

Dövizdeki dalgalanma ihracatı teşvik ederken, matematik modele dayalı daha güvenilir stratejiyle yeni pazarlar erken aşamada bulunabilir. Rekabet avantajı getirecek bu araç adil olmasa da gereklidir. Bu faydayla, geçmişin başarılısını değil geleceğin fırsatını erken aşamada yakalamış olursunuz. Doğrulanmış bakış açıları mevcuttur. Buna göre uygulanabilir avantaj getirecek öneri için ülke ve bölge GELECEK dönemde cazip pazarları skorlama tablolarında inceleyebilirsiniz.

https://www.ekonomist.com.tr/kapak-konusu/ihracati-artirma-yollari.html