Ekonomi ve Finans Haberleri – (5.12.2022)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Fırsat eşitliği ve liyakat gibi değerleri kamu ve özel sektörümüze yerleştirmenin gayretindeyiz
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Yeni yüzyılın yetenek merkezi (Talent hub of the new century)” teması ile 5 ve 6 Aralık tarihlerinde ilki düzenlenen İstanbul İnsan Kaynakları Forumu’na (İstanbul HR Forum) gönderdiği yazılı mesajında, “Türkiye olarak fırsat eşitliği, şeffaflık, hesap verilebilirlik, yenilikçilik ve liyakat gibi değerleri esas alan bir insan kaynağı kültürünü kamu ve özel sektörümüze yerleştirmenin gayretindeyiz” ifadelerini kullandı

*Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, TBMM Genel Kurulunda 2023 yılı bütçesini sundu
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Türkiye’nin 2023 yılı bütçesinin yatırım, üretim, istihdam, ihracat ve büyüme odaklı bir yapıda olduğunu söyledi. Oktay, “Ülkemiz enerji merkezi olma yönünde kararlılıkla devam etmekte. Liralaşma stratejisi çerçevesinde hane halkı ve firma bilançolarında Türk lirası payının artarak para ikamesinin ortadan kalkması, fiyatlama davranışlarının normalleşmesi ve güçlü kurumsal yapıyla birlikte enflasyon beklentileri iyileşecek, dönem sonunda enflasyon oranı tek hanelere düşürülecektir. Temel hedeflerimiz; ihracatın öncelendiği, üretim kapasitesinin ve yatırımların artarak sürdürüldüğü istihdamı destekleyici, rekabetçilik ve verimlilik odaklı ekonomimizin temelini daha da kuvvetlendirmektir” dedi

*Bakan Varank, ekimde düzenlenen yatırım teşvik belgelerini değerlendirdi
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, ekimde düzenlenen 1201 teşvik belgesiyle 26 bin vatandaşa istihdam sağlayacak 43 milyar liralık yatırımı destekleyeceklerini belirterek, “Üstelik bu yatırımların 3’te 2’si komple yeni üretim tesisi. 2022’nin ilk 10 ayında düzenlediğimiz belge sayısı da 2021’in aynı dönemine göre yüzde 9 daha fazla” diye konuştu

*Fiyat artışları
TÜFE kasımda yüzde 2,88, Yİ-ÜFE yüzde 0,74 arttı. Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 84,39’a, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 136,02’ye geriledi. Yİ-ÜFE kasımda yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 146,43, imalatta yüzde 107,64, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 442,97 ve su temininde yüzde 114,41 arttı. TÜFE’de, ana harcama gruplarında kasımda yıllık bazda en yüksek artış yüzde 107,03 ile ulaştırmada görüldü

*Kasımda fiyatı en fazla artan ürün “tereyağı”, en çok düşen “çocuk giyimi” oldu
Tüketici fiyatları bazında kasımda en fazla fiyat artışı yüzde 17,58 ile tereyağında, en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 5.56 ile çocuk giyim eşyasında oldu

*Bakan Nebati, kasım ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, yıllık enflasyon rakamındaki gerilemeye ilişkin, “Önümüzdeki aydan itibaren etkisini gösterecek olan baz etkisiyle de enflasyondaki düşüş eğilimini, bu ay Yİ-ÜFE’de olduğu gibi, daha keskin hissetmeye başlayacağız.” dedi. Nebati, kasımda tüketici enflasyonunun hız keserek yüzde 84,39’a, Yİ-ÜFE’nin de yıllık bazda yüzde 157,69’dan yüzde 136,02’ye gerilediğine işaret etti

*Bakan Karaismailoğlu: 2023 yılından önce 1 milyon amatör denizci hedefine ulaşıldı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, “Hedef 2023: 1 Milyon Amatör Denizci’ projemizle temel eğitimler, öncelikle Bakanlığımız ve uhdesindeki liman başkanlıklarındaki uzman eğiticiler tarafından verildi ve hedefimiz olan 2023 yılından önce 1 milyon amatör denizci hedefine ulaşıldı. Yalnızca ülkemizin değil, dünyanın da en önemli ulaşım projelerinden olan Kanal İstanbul ile Türkiye’nin deniz yolu taşımacılığındaki rolünü güçlendireceğiz” açıklamasında bulundu

*Hazine bugünkü tahvil ihalesinde 2 milyar lira borçlandı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bugün düzenlediği tahvil ihalesinde 2 milyar 15,8 milyon lira borçlanmaya gitti. Bakanlık ihalede, 2 yıl (728 gün) vadeli 6 ayda bir kupon ödemeli, devlet tahvilinin ilk ihracını yaptı. İhalede basit faiz yüzde 10,8, bileşik faiz 11,09 oldu

*Hazine yarın 2 ihale gerçekleştirecek
Hazine ve Maliye Bakanlığının yayımladığı iç borç ihraç takvimine göre, ilk ihalede, 5 yıl (1743 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli sabit kuponlu devlet tahvilinin yeniden ihracı yapılacak. İkinci ihalede ise 7 yıl (2492 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli değişken faizli devlet tahvilinin yeniden ihracı gerçekleştirilecek

*Avro Bölgesi’nde perakende satışlar ekimde geriledi
AB’de perakende satışlar, ekimde bir önceki aya kıyasla yüzde 1,7, geçen yılın aynı dönemine göre de yüzde 2,4 azaldı. Avro Bölgesi’nde de perakende satışlar ekimde eylül ayına kıyasla yüzde 1,8, geçen yılın aynı dönemine göre de yüzde 2,7 düştü
 
*AB’nin Rus petrolüne ambargo ve tavan fiyat uygulaması yürürlüğe girdi
AB ülkeleri denizden tankerle taşınan Rus petrolünü alamayacak. Deniz yoluyla taşınan Rus petrolüne varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanacak. Böylece, Rus petrolünün AB dışında üçüncü ülkelere belirlenen fiyattan daha yüksek bir seviyede satılması durumunda, G7 ve AB ülkelerindeki şirketler bu petrole nakliye, sigorta ve aracılık gibi çeşitli hizmetleri sunamayacak

*Rusya, Batılı ülkelerin Rus petrolüne tavan fiyat kararına yanıt verileceğini duyurdu
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Batılı ülkelerin Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasına yanıt verileceğini belirterek, “Bir karar hazırlanıyor. Herhangi bir tavan fiyatı tanımayacağımız açıktır. Bu adımlar (tavan fiyat), küresel enerji piyasasını istikrarsızlaştırması açısından kesinlikle bir etki yaratacaktır” şeklinde konuştu

*Rusya Başbakanı Mişustin: Çin ile ticaretin yarısını ulusal para birimleriyle gerçekleştiriyoruz
Rusya Başbakanı Mihail Mişustin, Çin’e yönelik petrol, doğal gaz ve kömür sevkiyatını artırdıklarını belirterek, “Ticaretimizin neredeyse yarısını ulusal para birimlerimizle gerçekleştiriyor olmamız son derece önemlidir” açıklamasında bulundu

*İngiltere’de hizmet sektörü kasımda daralmaya devam etti
S&P Global/CIPS verilerine göre, ülkede hizmet sektörü PMI, geçen ay 48,8 ile ekimdeki seviyesini korudu. Öncü veri olarak kabul edilen PMI verisinde, 50 seviyesinin üstü “büyüme”, bu seviyenin altı ise “daralma” olarak yorumlanıyor. İngiltere’de ekonominin yaklaşık yüzde 80’ini temsil eden hizmet sektöründe son 2 aydır daralma yaşanırken, Ocak 2021’den bu yana en düşük seviye de kaydedilmiş oldu

*EPDK/Yılmaz: Enerji krizi, temiz enerji kaynaklarının önemini ortaya koydu
EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, küresel enerji kriziyle tüm dünyanın zorlu bir süreçten geçtiğini belirterek, “Mevcut enerji krizi, temiz enerji kaynaklarının önemini bir kez daha ortaya koydu. Yenilenebilir enerji kaynakları, küresel ısınma endişeleri de dikkate alındığında, enerji ve iklim açısından önemini pekiştirdi.Türkiye’de yeni yürürlüğe koyduğumuz düzenlemeyle yenilenebilir enerji kaynakları, batarya teknolojileriyle entegre edildiğinde şebekeye konvansiyonel santraller gibi bağlanabilecek” dedi

*Emtia piyasası Fed Başkanı Powell’ın açıklamaları ve Çin’e ilişkin Kovid-19 iyimserliğiyle pozitif seyretti
Geçen hafta nikel yüzde 10,3, pamuk yüzde 5,8, çinko yüzde 4,7, alüminyum yüzde 4,2, bakır ve kakao yüzde 2,1, kurşun yüzde 1,9 ve şeker yüzde 1,5 arttı. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, “Dolar endeksinde gerileme ile beraber 105 seviyesinin altına inildi. Bu da varlık fiyatlarındaki satış baskısını azaltıyor” şeklinde konuştu
 
*Toplulaştırılan arazi büyüklüğünün 2023’te 8,5 milyon hektara ulaşması hedefleniyor
Tarım ve Orman Bakanlığı, 2003 yılından bu yıl kasım ayına kadar toplamda 6,34 milyon hektar alanda tescil çalışmalarını tamamladı. Türkiye genelinde 2007-2022 döneminde sulamada 47 bin 264 proje hibe kapsamına alınırken toplam 2 milyar lira hibe ödemesi yapıldı

*TPF/Düzgün: Zincir marketlerin tekelleşmesine acil önlem alınmalı
TPF Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Düzgün, discount marketlerin gıda perakendesinde yüzde 79 olan sektör payının yüzde 81’e ulaşmasının beklendiğini belirterek, “Discount marketler tekelleşme yolunda hızla ilerliyor. Bu gidişata Perakende Yasası ile ivedi önlem alınmalı” diye konuştu

*Abdülhamid Han Sondaj Gemisi, Akdeniz’de Taşucu-1 kuyusunda sondaja başladı
TPAO’nun açıklamasında, “Abdülhamid Han Sondaj Gemisi Akdeniz’de, Taşucu-1 kuyusunda sondaja başladı. Bağımsız enerji, güçlü Türkiye hedefiyle çalışmaya devam ediyoruz” ifadeleri kullanıldı

*Rekabet Kurulunda hızlı tüketim malları sektörüne ilişkin sözlü savunma toplantısı yapılacak
Rekabet Kurulunda, hızlı tüketim malları sektöründe faaliyet gösteren üretici, tedarikçi ve perakendeci niteliğindeki bazı teşebbüsler hakkında yürütülen soruşturmanın sözlü savunma toplantısı 6-7 Aralık’ta gerçekleştirilecek

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,6 değer kazanarak 5.000 seviyesini test etti. Dolar/TL 18,64’ten işlem görürken, altının gramı 1.075 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans