Ekonomi ve Finans Haberleri – (5.04.2022)

*Cumhurbaşkanı Erdoğan, Japonya Başbakanı Kişida ile görüştü
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Slovenya Cumhurbaşkanı Pahor ve Japonya Başbakanı Kişida Fumio ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, görüşmede, Türkiye-Slovenya ilişkileri ile Rusya-Ukrayna savaşındaki gelişmeler ve bölgesel konular ele alındı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmede, Slovenya ile stratejik ortaklığa ve iş birliğinin güçlendirilmesine önem verdiklerini ifade etti.Enerji kaynaklarının çeşitlendirilerek güvenli güzergahlar üzerinden nakledilmesi zaruretinin bir kez daha ispatlandığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Hazar Havzası’ndaki ve Doğu Akdeniz’deki kaynakların Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınmasının stratejik nitelikte olduğuna işaret etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna’daki savaşın sona ermesine yönelik çabalara devam ettiklerini belirtti

*Bakan Karaismailoğlu: Otoyol ağımızı 8 bin 325 kilometreye yükselteceğiz
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı kapsamında hazırlanan Ulaştırma 2053 Vizyonu’nun tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada, “2053’e geldiğimizde bölünmüş yol ağımızı 38 bin 60 kilometreye, otoyol ağımızı ise 8 bin 325 kilometreye yükselteceği2053 Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı ile gençlerimizin aydınlık geleceğini, milletimizin refahını bugünden tayin edeceğiz. Bunun için var gücümüzle çalışacağız2023’te demir yoluyla taşınan yolcu sayısının yaklaşık 19,5 milyon olmasını öngörüyoruz. Bu rakamın 2035’te 145 milyonu, 2053 yılında ise 269 milyonu geçmesini hedefledik.Demir yolunun yük taşımacılığındaki payı 2019’dan 2053’e kadar 7 kat artacak. 5’er yıllık planlamalarımız sonunda 2053 yılına geldiğimizde, demir yolu, kara yolu, deniz yolu, hava yolu ve haberleşme için 198 milyar dolar yatırım yapacağız” dedi

*Bakan Akar’dan Mariupol’deki tahliyelere ilişkin açıklama
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Mariupol’deki sivillerin tahliyesine yönelik, “Rusya ve Ukraynalı yetkililerle koordineli olarak çalışmalarımız devam ediyor. Kısa zaman içerisinde olumlu gelişmeler bekliyor, temenni ediyoruz.” dedi.”Mariupol’deki sivil ve yaralı Türk ve diğer ülke vatandaşlarının denizden tahliyesi konusunda gemi desteği verebiliriz.” açıklaması hatırlatılarak son durumun sorulması üzerine Bakan Akar, şunları kaydetti: “Ukrayna’ya insani yardımların ulaştırılması, bunun yanı sıra Ukrayna’daki başta Türk vatandaşlarımız olmak üzere diğer ülke vatandaşlarının da emniyetle Türkiye’ye tahliyesini sağlamak maksadıyla Rusya ve Ukraynalı yetkililerle koordineli olarak çalışmalarımız devam ediyor. Kısa zaman içerisinde olumlu gelişmeler bekliyor, temenni ediyoruz

*Merkez Bankası Mart Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu yayımlandı
TCMB Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu’na göre, martta tüketici yıllık enflasyonundaki artış alt gruplar geneline yayılırken, söz konusu yükselişe en belirgin katkı 2,31 puanla enerji grubundan geldi. Raporda,”Martta önceki aya göre yıllık tüketici enflasyonuna katkı; enerjide 2,31 puan, temel malda 1,46 puan, gıdada 1,42 puan, hizmette 1,15 puan ve alkol, tütün ve altında 0,36 puan arttıArtan jeopolitik risklerle beraber hızlanan uluslararası enerji fiyatları, yüzde 25,76’yla akaryakıt, yüzde 18,92’yle katı yakıt ve yüzde 14,60’la tüp gazdaki aylık fiyat değişimleri üzerinde belirleyici oldu. Elektrik fiyatlarında kademeli tarife limitinin arttırılması ve KDV indirimi ise grup enflasyonunu sınırladı” ifadelerine yer verildi

*Reel efektif döviz kuru endeksi martta yükseldi
TCMB tarafından yayımlanan geçici verilere göre, 2003=100 bazlı reel efektif döviz kuru endeksi, TÜFE bazında martta bir önceki aya kıyasla 0,09 puan artarak 54,01’e çıktı. Endeks, şubatta 53,92 düzeyindeydi

*AB Komisyonu Başkanı von der Leyen Kiev’e gidecek
Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile görüşmek için bu hafta içinde Kiev’e gidecek. Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola da geçen hafta Kiev’e giderek resmi temaslarda bulunmuştu

*NATO Genel Sekreteri Stoltenberg: Rusya Donbas’ı tümüyle ele geçirmeyi hedefliyor
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg , 6-7 Nisan’da düzenlenecek NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı öncesi gazetecilere açıklamalarda bulundu. StoltenbergRus güçlerinin geri çekilmek yerine, yeniden konumlanarak Ukrayna’nın Donbas bölgesini tümüyle ele geçirmeyi ve işgal altındaki Kırım’a bir kara köprüsü oluşturmayı hedeflediğini belirtti

*E.ON Almanya: AB, Rusya’dan enerji ithalatını keserse yüksek fiyat artışı kapıda
Alman enerji şirketi E.ON’un Almanya CEO’su Filip Thon, AB’nin Rus petrol ve gazının ithalatını dondurması durumunda Alman tüketicilerinin elektrik ve gaz fiyatlarındaki keskin artışlara hazırlıklı olması gerektiği konusunda uyardıDoğal gazın toptan satış fiyatının Mart 2020’ye göre 20 kat, elektrik fiyatlarının ise 8 kat arttığını vurgulayan Thon, “Piyasadaki bu benzeri görülmemiş durumu fiyatlandırmamıza yansıtmamız gerekiyor” ifadesini kullandı

*İngiltere’de hizmet sektörü martta büyüdü
İngiltere’de hizmet sektörü büyümesini geçen ay sürdürdü. S&P Global/CIPS verilerine göre, ülkede şubatta 60,5 seviyesinde olan hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) martta 62,6’ya yükseldi. Ülkede şirketlerin yüzde 40’ı geçen ay fiyatlarını artırırken, sadece yüzde 3’ü fiyat indirimine gitti. Bunun Haziran 1996’dan bu yana en sert fiyat artışına işaret ettiği kaydedildi

*İngiltere’de yeni otomobil satışları son 24 yılın en düşük seviyesini gördü
İngiltere’de yeni otomobil satışları bu yılın mart ayında yüzde 14,3 azalarak son 24 yılın en düşük seviyesine geriledi. SMMT Direktörü Mike Hawes, “Mart, genellikle yeni otomobil pazarı için yılın en önemli aydır. Bu nedenle bu performans ciddi hayal kırıklığı yaratıyor” diye konuştu

*Türkiye yenilenebilir enerjideki atılımıyla dünyada ön plana çıkıyor
TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Ziya Altunyaldız, yenilenebilir enerji kaynaklarından fiili elektrik üretiminde oranı artan Türkiye’nin, rüzgar enerjisinde dünyada 10’uncu sıraya yerleştiğini belirtti

*Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ihracata net etkisi ortaya çıktı
TİM Başkanı İsmail Gülle, “Mart ayına bakınca Rusya’ya ihracatta yüzde 40, Ukrayna’ya yüzde 80’lik düşüş söz konusuRuble ile ilgili başlangıçtaki tedirginliğin geçtiğini görüyoruz. Şu an firmalarımıza gelen rublelerin bankalar tarafından alındığını, ticaretin devam ettiğini biliyoruz” açıklamasında bulundu

*ASKON/Aydın: Ucuz doğal gazda çözüm ihraç kayıtlı proje modelinde
ASKON Genel Başkanı Orhan Aydın, doğal gazın ucuza mal edilebilmesi için çözümün “ihraç kayıtlı proje” modelinde olduğunu belirtti. Aydın, “Enerjide yaşanan fiyat artışları genel emtia fiyatlarını da tetikliyor. Bu da ülke ekonomilerini olumsuz etkiliyor. Hayatımızın her alanında ihtiyaç duyduğumuz bu kaynakta yaşanan olumsuz gelişmeler siyasi baskıyı ve uluslararası krizleri de beraberinde getiriyor” dedi

*Borsadaki şirketlerden 71 milyar lira ile rekor temettü dağıtımı
Salgın sonrası küçük yatırımcıların borsaya yönelmesi ve düşük miktarlarda alımlarla hisse biriktirerek bileşik getiri arayışını hızlandırması, kar payı dağıtan şirketlere ilginin artmasını beraberinde getirdi. Artan bu ilgi sonucu temettü verimliliği yüksek şirketlerden oluşan BIST Temettü 25 endeksi geçen yıl yüzde 46 değer kazanırken, bu yılın ilk çeyreği itibarıyla da yüzde 20’ye yakın artışla 3.536 puana çıktı. Geçen yıl finansal sonuçlarını açıklayan 122 şirketin bu yıl itibarıyla yatırımcısına toplamda 71 milyar 17,7 milyon liralık brüt bazda nakit temettü dağıtacağı hesaplanıyor. Söz konusu şirketlerden 20’si ödemelerini geçen ay gerçekleştirirken, nisanda aralarında Türk Telekom, Enka İnşaat ve Koç Holding’in de bulunduğu 42 şirket daha nakit temettü dağıtacak. Brüt bazda en fazla nakit temettüyü 15,6 milyar lirayla Ereğli Demir ve Çelik dağıttı.Temettüsünü pay olarak dağıtan şirketlerde ise başı 1 milyar 120 milyon lirayla Sasa Polyester çekti

*Tarım sektöründen tüm zamanların en yüksek 1. çeyrek ihracatı
Tarım sektörü, küresel çapta artan jeopolitik riskler ve emtia fiyatlarındaki yükseliş ortamında geçen yılki güçlü ihracat performansına devam etti ve ilk çeyrekte 8 milyar 374 milyon dolarla Cumhuriyet tarihinin en yüksek dış satımını gerçekleştirdi. Söz konusu dönemde hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri 2,8 milyar dolar, meyve sebze mamulleri 606,5 milyon dolar, kuru meyve ve mamulleri 403,3 milyon dolar, su ürünleri ve hayvansal mamuller 999,7 milyon dolar, mobilya, kağıt ve orman ürünleri 1,9 milyar dolarla rekor ihracata imza attı

*Tohumda ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 89’a yükseldi
TÜRKTOB Başkanı Savaş Akcan, “2021 yılında 2020’ye göre ithalat ile ihracat arasındaki açığı yaklaşık 10 puan daha kapatmışız. Bu, sektörün ilerlediğinin göstergesidirSüs bitkileri tohumculuk ve fidancılık sektörlerine baktığımızda, 2018’de 19 milyon dolar artıya geçmişiz. Bugün ithalata kıyasla 78 milyon dolarlık artı ihracat rakamımız var” şeklinde konuştu

*Hazır giyim ve konfeksiyon ihracatından bu yıl 3’te 3’lük rekor
Hazır giyim ve konfeksiyon sektörü, ocak-mart döneminde yüzde 16,2 artışla 5 milyar 458 milyon dolar ihracat gerçekleştirerek, bu yılın 3 ayında da tüm zamanların rekorunu kırdı

*GWEC: Türkiye, deniz üstü rüzgar potansiyeli yüksek 4 ülke arasında
Küresel Rüzgar Enerjisi Konseyi (GWEC), Türkiye’nin en yüksek deniz üstü rüzgar enerjisi potansiyeline sahip 4 ülke arasında yer aldığını bildirdi. Türkiye, 2030’a kadar 20 gigavat rüzgar kurulu gücünü elektrik sistemine dahil etmeyi planlıyor. Türkiye’nin karasal rüzgar enerjisi kurulu gücü 11 gigavat seviyesinde bulunuyor. Henüz deniz üstü rüzgar enerjisi santraline sahip olmayan ülkenin bu alandaki potansiyeli ise 70 gigavat olarak hesaplanıyor

*İsviçreli Aluflexpack AG, Teko Alüminyum’a ortak oluyor
Ventura Partners’tan yapılan açıklamaya göre, yabancı şirketlerin Türk ambalaj şirketlerine ilgisi devam ediyor. Son bir yıl içinde gerçekleşen Olmuksan’ın Mondi’ye, Propak Ambalaj’ın Constantia Flexibles Group’a, Elif Plastik’in Huhtamaki Oy’a ve Ekol Ofset’in Romvan NV’ye satışlarına bir yenisi eklendi. İsviçreli Aluflexpack AG, Teko Alüminyum’un hisselerinin yüzde 80’ini aldığını açıkladı

*Martta en çok satılan otomotiv markaları belli oldu
Geçen ay, binek ve hafif ticari olmak üzere toplam otomotiv satışlarında ilk sırayı Renault alırken, ardından Fiat ve Volkswagen sıralandı. Otomotiv sektöründeki arz-talep dengesinde beklenen iyileşme yılın ilk 3 ayında da gerçekleşmezken, firmalar “araç bulabildiği ölçüde” satış gerçekleştirdi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 1,25 değer kazanarak 2.340 seviyesine çıktı. Dolar/TL yüzde 0,2 artışla 14,725’ten işlem görürken, altının gramı 919 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans