Ekonomi ve Finans Haberleri – (4.07.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Dışişleri Bakanı Fidan: İsveç’in NATO’ya üyeliğinin yük mü fayda mı getireceği konusu artık daha çok tartışmaya açık
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “İsveç’in NATO’ya üyeliği olduğu zaman bunun bir yük mü getireceği, bir fayda mı getireceği konusu artık daha çok tartışmaya açıktır.” dedi

*Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Işıkhan’dan memur maaşlarıyla ilgili açıklama
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, memur maaş düzenlemesine ilişkin, “Biz çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Asgari ücreti bitirdik. İşveren ve çalışanlarımızı mutlu etmeye çalıştık. Refah ve yaşam kalitesini arttırmak önceliğimiz.” diye konuştu

*Bakan Uraloğlu, Kurban Bayramı tatilinde 35 milyon kişinin seyahat ettiğini açıkladı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Kurban Bayramı’nda kara, hava ve demir yolunu kullanarak seyahat edenlerin sayısının yaklaşık 35 milyonun üzerinde gerçekleştiğini bildirdi

*Adalet Bakanı Tunç, noterliklerde taşınmaz satışı uygulamasını başlattı
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, noterliklerde taşınmaz satışı yapılmasına yönelik uygulamayı başlatarak ilk tapuyu teslim etti

*Kurban Bayramı tatili döneminde gümrük kapılarından 1,1 milyon yolcu geçti
Ticaret Bakanlığı, Kurban Bayramı’nı da kapsayan tatil döneminde gümrük kapılarından 195 bin 15 araç, 1 milyon 126 bin 761 yolcu giriş-çıkışı olduğunu bildirdi

*BES, 561 milyar lirayı aştı
Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkanı Atilla Benli, “Otomatik Katılım Sistemi’ndeki katılımcılar da dahil edildiğinde toplam 15 milyonun üzerindeki vatandaş sistemden yararlanıyor. Toplam fon büyüklüğü ise 561,9 milyar liraya ulaştı.” ifadelerini kullandı

*Elektrikte gün öncesi ve dengeleme güç piyasasında asgari ve azami fiyat limitleri belirlendi
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), gün öncesi ve dengeleme güç piyasalarında megavatsaat başına azami ve asgari fiyat limitini belirledi. EPDK’nin konuya ilişkin kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, 3 Temmuz tarihli kurul toplantısında alınan kararla, 21 Haziran 2015’te yürürlüğe giren Gün Öncesi Piyasasında ve Dengeleme Güç Piyasasında Asgari ve Azami Fiyat Limitlerinin Belirlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar’ın ilgili maddesinde değişikliğe gidildi.Bu kapsamda, kurul tarafından yeni bir karar alınıncaya kadar ilgili piyasalarda asgari fiyat limitleri, megavatsaat başına asgari “0” lira, azami fiyat limiti de megavatsaat başına 2 bin 700 lira olarak uygulanacak

*EPDK, PTF tavan fiyatının yükseltilmesinin vatandaşların faturalarına yönelik bir artış olmadığını bildirdi
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, elektrik üreticileri ve tedarikçi şirketler için referans fiyat olan Piyasa Takas Fiyatı’nın (PTF) megavatsaat başına 2 bin 600 liradan 2 bin 700 liraya yükseltildiğini belirterek, “PTF tavan fiyatının yükseltilmesi vatandaşlarımızın faturalarına yönelik bir artış değil. Tüketicilerimizin korunmasına yönelik gerekli adımları kararlılıkla atmaya devam edeceğiz.” ifadesini kullandı

*Alman Kalkınma Bankası, TKYB ve TSKB’ye “yenilenebilir enerji” için toplamda 20 milyon avroluk hibe verecek
Alman Kalkınma Bankası (KfW), Türkiye’de yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, enerji depolama çözümleri ve e-mobiliteyi teşvik eden projelerin finansmanında kullanılmak üzere Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası (TKYB) ile Türkiye Sinai Kalkınma Bankasına (TSKB) toplamda 20 milyon avro hibe sağlayacak

*Fortune 500 Türkiye-2022 Araştırması’nın sonuçları açıklandı
Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin sıralandığı Fortune 500 Türkiye-2022 Araştırması’na göre, şirketlerin 2022 yılı net satışları, bir önceki yıla göre yüzde 148,7 ile rekor oranda artarak yaklaşık 8 trilyon liraya çıktı

*Devlet destekli tarım sigortalarında toplam sigorta bedeli 2022’de yıllık yüzde 138,1 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu, 2022 yılına ilişkin devlet destekli tarım sigortaları istatistiklerini açıkladı.
Buna göre, devlet destekli tarım sigortalarında toplam sigorta bedeli, geçen yıl bir önceki yıla kıyasla yüzde 138,1 artarak 296 milyar 149 milyon 927 bin 61 lira oldu

*Küresel ısınma gıda enflasyonunu her yıl yüzde 3 artırabilir
İnsan hayatı ve çevreyi etkilediği kadar ekonomiler üzerindeki etkisi de giderek artan küresel ısınmanın gıda enflasyonunu 2035’e kadar dünyada her yıl yüzde 3, manşet enflasyonu ise yüzde 1’in üzerinde artırabileceği hesaplanıyor

*AB mahkemesi, rekabet kurumlarının veri ihlallerini soruşturabileceğine karar verdi
Avrupa Birliği (AB) mahkemesi, üye ülkelerdeki rekabet kurumlarının dijital platformlara ilişkin soruşturmaları kapsamına kişisel veri ihlallerinin de girebileceğine hükmetti. Merkezi Lüksemburg’da bulunan AB’nin en yüksek hukuki merci konumundaki Avrupa Adalet Divanı, Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın sahibi Meta’nın Almanya rekabet kurumunun aldığı karara karşı açtığı davayı karara bağladı

*AB, büyük teknoloji şirketlerine katı kurallar getiriyor
Avrupa Birliği’nin (AB) katı kurallar uygulayacağı büyük teknoloji şirketleri arasında Google, Apple, Meta ve Microsoft yer alıyor. AB Komisyonu Üyesi Thierry Breton, sosyal medya hesabından, Dijital Piyasalar Yasası kapsamında “eşik bekçisi” kriterlerini karşılayan şirketler hakkında paylaşımda bulundu

*Rusya’nın ham petrol ve dizel ihracatı, savaş öncesi seviyesinden daha yüksek
Batılı ülkelerin Ukrayna’daki savaş nedeniyle uyguladığı yaptırımlar karşısında yeni ihracat destinasyonları bulan Rusya, hali hazırda savaş öncesine göre daha yüksek hacimde ham petrol ve dizel ihracatı gerçekleştirirken, ham petrolünün bir kısmını da yaptırımlardan muaf olan “Kazak petrolü” karışımıyla satıyor

*Kamuya olan 370,4 milyar liralık alacak yapılandırıldı
Hazine ve Maliye Bakanlığından edinilen bilgilere göre, Kamuya yönelik borçların yapılandırılmasına ilişkin düzenleme kapsamında, Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine 5,5 milyon mükellef başvurdu, 370,4 milyar lira yapılandırıldı, 56,8 milyar lira tahsilat yapıldı

*Yılın ilk yarısında otomotiv satışları rekor kırdı
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) açıklamasına göre, otomobil ve hafif ticari araç pazarı, yılın ilk yarısında 2022’nin aynı dönemine göre yüzde 55,3 artarak 555 bin 867 adet oldu

 *Bankacılık sektörünün aktifleri mayısta 16,8 trilyon lira oldu
 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, Türk bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü mayıs itibarıyla 2022 sonuna kıyasla yüzde 17,4 artarak 16 trilyon 846,4 milyar liraya yükseldi

*Müteahhitlik sektörü yılın ilk yarısında yurt dışında 7,5 milyar dolarlık iş üstlendi
Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Türk müteahhitlik sektörünün yılın ilk 6 aylık döneminde yurt dışında üstlendiği proje tutarı 7,5 milyar dolar oldu

*Japonya’nın bir mali yıl vergi gelirleri ilk kez 70 trilyon yeni aştı
Japonya’nın 2022 mali yılı vergi gelirleri 71,1 trilyon yen (491,5 milyar dolar) ile rekor seviyeye ulaştı

*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, Türkiye’de dün günlük bazda 926 bin 513 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 923 bin 913 megavatsaat oldu

*Amazon’un Avrupa’da ilk elektrikli teslimat minibüsleri Almanya yollarına çıkacak
Amazon’un 2040 iklim taahhüdü kapsamında ulaşım ağını elektriklendirmek için uzun vadeli planının bir parçası olan ve elektrikli araç üreticisi Rivian tarafından özel olarak üretilen elektrikli minibüsler, Avrupa’da ilk olarak Almanya’da yollara çıkacak

*Elektrik santrallerine 379,6 milyon liralık kapasite mekanizması desteği
Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), 44 elektrik üretim santraline nisan ayı için 379 milyon 635 bin 960 lira kapasite ödemesi yapacak

*Rusya ve Myanmar’dan nükleer enerjide yeni iş birliği
Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom heyetinin Myanmar’a düzenlediği çalışma ziyaretinde iki ülke arasında barışçıl nükleer enerji kullanımı ve diğer ilgili yüksek teknoloji alanlarında yürütülen iş birliği çabalarının ilk sonuçları değerlendirildi. Şirketten yapılan açıklamaya göre, ziyaret sırasında Rosatom Genel Müdür Yardımcısı Nikolay Spassky ve Myanmar Bilim ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Aung Zeya arasında ortak koordinasyon komitesinin ilk toplantısı yapıldı.Toplantıda, Rus ve Myanmarlı yetkililer, düzenleyici bir çerçeve oluşturma, nükleer altyapısını geliştirme, personel eğitimi ve Myanmar’da halkla birlikte çalışma konularını ele aldı

*Türkiye, dünya plastik mutfak eşyası ihracatında 4. sıraya yükseldi
Türkiye, geçen yıl 664,1 milyon dolarlık plastik sofra ve mutfak eşyaları ihracatı yaparak, bu alanda dünya 4’üncülüğüne yükseldi. Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) tarafından hazırlanan “Plastik Sofra ve Mutfak Eşyaları Dış Ticaret Raporu”na göre, 2022 yılında dünya plastik sofra ve mutfak eşyaları ihracatı 27 milyar 529 milyon dolara ulaştı

*TMO hububatta arz edilen tüm ürünü alacak
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü Ahmet Güldal, haftanın 7 günü üreticiden hububat alımı yaptıklarını belirterek, “Son ürün alınana, üreticimizin TMO’ya arz edeceği son ürün gelene kadar alım yerlerimiz açık olacak. Çiftçilerimizin telaş yapmasına gerek yok.” dedi

*Spot piyasada doğal gaz fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot doğal gaz piyasasında dün 1000 metreküp gazın referans fiyatı 9 bin 200 lira olarak belirlendi

*Spot piyasada elektrik fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot piyasada bir megavatsaat elektriğin fiyatı yarın için en yüksek 2 bin 349 lira 99 kuruş, en düşük 1299 lira 99 kuruş olarak belirlendi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 0,19 değer kaybederek günü 6.003,90 puandan tamamladı.Dolar/TL 26,0350’ye yükselirken, altının gramı 1.613 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans