Ekonomi ve Finans Haberleri – (31.01.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Bakan Varank: Su verimliliğine yönelik yatırımların teşvik edilmesinde çalışmalarımızı hızlandıracağız
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Su Verimliliği Seferberliği kapsamında, arıtma ve su verimliliği teknolojilerinin AR-GE’sinin, üretiminin ve kullanılmasının yaygınlaştırılması, su verimliliği uygulamalarının belgelendirilmesi ve sanayi başta olmak üzere su verimliliğine yönelik yatırımların teşvik edilmesi konularında çalışmalarımızı hızlandırıp derinleştireceğiz” ifadelerini kullandı

*Bakan Nebati: 2022 sonunda iç borçlanmanın vadesi 70 aya çıktı
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, iç borçlanmanın vadesi 2020’de yaklaşık 34 ay iken, uygulanan uzun vadeli borçlanma stratejisiyle vadeyi 2021 yılında 53 aya, 2022 yıl sonu itibarıyla ise 70 aya çıkardıklarını ifade etti. Nebati, “Türk lirası cinsi sabit getirili senetlerimizin toplam iç borçlanmamız içerisindeki payı da 2021’de yüzde 35 seviyesinde iken, 2022 sonunda yüzde 60’a ulaşarak borç stokumuzun kompozisyonunu ciddi biçimde güçlendirdi” dedi

*Bakan Çavuşoğlu: Şu an İsveç’in NATO üyeliğine evet dememiz mümkün değil
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Çavuşoğlu ve Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijarto görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, İsveç’in NATO üyeliği konusunda bu ülkenin yükümlülüğünü yerine getirmesi durumunda oturulup düşünüleceğini belirterek, “Ama şu an İsveç’in bu şartlarda NATO üyeliğine ‘evet’ dememiz mümkün değil” açıklamasında bulundu

*Bakan Kirişci: Milli servetimiz olan suyu seferberlik bilinciyle korumak üzere “Suda Sıfır Kayıp” temasıyla yola çıktık
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, “Sahip olduğumuz kaynakları tüketmek değil, doğru yönetmek, doğayla dost yeni teknolojileri geliştirmek artık bir tercih değil, zorunluluktur. Milli servetimiz olan suyu bir seferberlik bilinciyle korumak üzere ‘Suda Sıfır Kayıp’ temasıyla yola çıktık. Ülke genelinde düzenleyeceğimiz etkinlikler ve faaliyetlerle bilimsel, modern, iklim dostu teknoloji uygulamalarını içeren yeni strateji ve eylemler hayata geçirilecek” diye konuştu

*Merkez Bankası, hükümete “Açık Mektup” gönderdi
TCMB’nin hükümete gönderdiği mektupta, “TCMB, 2023 yılında Liralaşma Stratejisi’ni tüm unsurlarıyla veri odaklı ve etki analizlerine dayalı olarak kararlılıkla uygulamaya ve geliştirmeye devam edecektir. Çeşitlendirilmiş rezerv kaynaklarıyla güçlendirilen TCMB rezervleri, yüksek enerji fiyatları ve finansal oynaklıklar nedeniyle küresel çapta yaşanılan büyük rezerv kayıplarına rağmen artış göstermiştir. Mevduatta liralaşma oranının yılın ilk yarısı itibarıyla yüzde 60’a çıkarılması ve yılın geri kalanında liralaşmadaki artış sürecinin devam etmesi hedeflenmektedir. Kredilerin yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazlayı artıran faaliyetleri destekleyecek şekilde kullanımını öngören hedefli kredi anlayışı güçlendirilerek uygulanacaktır” ifadelerine yer verildi

*Kamuya olan borçların yapılandırılmasını içeren kanun teklifi Plan ve Bütçe Komisyonunda
Kamuya olan borçların yapılandırılmasını da içeren Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda başlandı

*Vergi dairelerine ödenmesi gereken 521 milyar liraya yapılandırma imkanı geliyor
TBMM’de görüşmeleri devam eden kamuya olan borçların yapılandırılmasına ilişkin kanun teklifiyle, vergi dairelerince 43,5 milyar lira, Sosyal Güvenlik Kurumunca da 47,8 milyar lira tahsilat yapılması bekleniyor. 2 bin liranın altındaki borçların silinmesi öngörülürken, bu kapsamda 7,6 milyon kişinin 4,6 milyar liralık borcu terkin edilmiş olacak

*Dış ticaret istatistikleri
Türkiye’nin ihracatı, 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 12,9 artarak 254 milyar 172 milyon dolara, ithalatı da yüzde 34 yükselişle 363 milyar 711 milyon dolara yükseldi. Dış ticaret açığı aynı dönemde yüzde 137 artarak 109 milyar 539 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Geçen yıl ihracatta imalat sanayisinin payı yüzde 94,6, ithalatta ara mallarının payı yüzde 80,4 olarak hesaplandı

*Hizmet Üretici Fiyat Endeksi Aralık 2022’de aylık yüzde 1,41, yıllık yüzde 78,72 arttı
Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE), Aralık 2022’de bir önceki aya kıyasla yüzde 1,41, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 78,72 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 89,94 artış kaydetti

*Avro Bölgesi ekonomisi 2022’nin dördüncü çeyreğinde yüzde 0,1 büyüdü
Avro Bölgesi ekonomisi, 2022’nin dördüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,1 büyüme kaydetti. Beklentiler GSYH’nin yüzde 0,1 azalması yönündeydi. Böylece, Avro Bölgesi büyümesi piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Avro Bölgesi’nde GSYH, 2022’nin son çeyreğinde 2021’in aynı dönemine göre yüzde 1,9 yükseldi

*AB elektrik üretiminde rüzgar ve güneş, ilk kez gazı geride bıraktı
AB’nin 2022’deki elektrik üretiminin yüzde 32’si hidroelektrik ve nükleerden, yüzde 22,3’ü rüzgar ve güneşten, yüzde 19,9’u gaz ve yüzde 16’sı kömürden sağlandı. Enerji krizinde kömürden elektrik üretimi önceki yıla göre yüzde 7 artış gösterdi

*IMF küresel ekonomik büyüme hızının bu yıl yavaşlamasını bekliyor
Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nda, geçen yıl yüzde 3,4 büyüdüğü tahmin edilen küresel ekonominin, bu yıl yüzde 2,9 ve gelecek yıl yüzde 3,1 büyüyeceği öngörüldü. Raporda, enflasyonla mücadele için merkez bankalarının faiz artırımlarının ve Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşın ekonomik faaliyeti baskılamaya devam ettiği belirtildi

*Küresel altın talebi merkez bankalarının alımlarıyla son 10 yılın en güçlü seviyesine çıktı
Dünya Altın Konseyi raporuna göre, küresel altın talebi, geçen yıl 2021’ye göre yüzde 18 artarak bin 4 bin 741 oldu. Geçen yıl merkez bankalarının altın alımı, 450 ton artarak 1967’den beri en yüksek seviye olan 1.136 tona çıktı. Küresel altın talebi, 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 18 artarak 4 bin 741 bin tona, toplam altın arzı da yüzde 2 yükselişle 4 bin 754,5 tona ulaştı

*Çin’de öncü ekonomik aktivite verileri, üç ay sonra yeniden büyümeye işaret ediyor
İmalat sanayi PMI, geçen aya göre 3,1 puan artarak 50,1’e, imalat dışı PMI ise 12,8 puan artışla 54,4’e çıktı. IMF, Çin ekonomisinin 2023’te yüzde 5,2 büyüyeceğini tahmin ediyor

*Fed’in faiz artışında vites düşürmesi bekleniyor
Berenberg ABD, Amerika, Asya Başekonomisti Mickey Levy,”Enflasyon ılımlı hale gelmeye başladı ancak hala çok yüksek seviyede. Faiz artırımlarında sona gelinmedi” dedi. Commerzbank ABD Fed Ekonomisti Bernd Weidensteiner, ”Fed bundan sonra açıklanacak saatlik kazançlar verisini yakından izleyecek” şeklinde konuştu

*Uluslararası piyasada şeker fiyatları 6 yılın zirvesine çıktı
Emtia piyasasında bugün negatif bir seyir izlenirken, şeker fiyatı 0,2166 dolarla Kasım 2016’dan bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Çin’de ekonomik aktiviteye ilişkin öncü verilerdeki güçlü toparlanmaya karşın baz metal fiyatlarında düşüşler dikkati çekiyor

*BDDK, bankaların sermaye yeterliliği değerlendirmesinde kullanılacak kuru revize etti
BDDK’nın duyurusunda, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik (Yönetmelik) uyarınca hesaplanan kredi riskine esas tutar hesaplamasında değişikliğe gidildiği bildirildi. BDDK, bankaların sermaye yeterlilik rasyosu hesaplamalarında dikkate aldığı TCMB’nin 31 Aralık 2021 kurunu 30 Aralık 2022’deki kura revize etti

*Kartlı ödemeler geçen yıl 3 trilyon 708 milyar TL’ye ulaştı
Kartlı ödeme tutarı büyüklüğüne göre sektörel sıralamada zirveyi 1 trilyon TL ile market-gıda ödemeleri alırken, bu sektörü, 349,2 milyar TL ile akaryakıt, 306,1 milyar ile giyim ve aksesuar, 278,2 milyar TL ile elektronik eşya, 212,3 milyar TL ile yemek takip etti. Kredi kartı sayısı 2022 yılında 2021’e göre yüzde 19 artışla 99,5 milyon olurken, banka kartı sayısı ise yüzde 13 artarak 168,9 milyon adede ulaştı

*MÜSİAD SAMEKS ocakta 54,3 puana yükseldi
MÜSİAD SAMEKS, ocakta, bir önceki aya göre 0,9 puan artarak 54,3 oldu. MÜSİAD Genel Başkanı Mahmut Asmalı, “Sanayi ve hizmet sektöründe ekonomik aktivitenin ivme kazandığına işaret eden SAMEKS, piyasalara güven aşılıyor” dedi
 
*Turizm istatistikleri
Türkiye’nin turizm geliri, 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 53,4 artarak 46 milyar 284 milyon 907 bin dolara yükseldi. Türkiye’den çıkış yapan ziyaretçi sayısı, bu dönemde yüzde 75 artarak 51 milyon 369 bin 26 kişiye çıktı. Türkiye’nin turizm geliri, 2022’nin 4’üncü çeyreğinde 2021’in aynı dönemine göre yüzde 22,2 artarak 11,4 milyar dolar oldu

*Enerji ithalatı faturası aralıkta yıllık bazda yüzde 14 arttı
Türkiye’nin enerji ithalatı için ödediği tutar, Aralık 2022’de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14 artarak 8 milyar 181 milyon 107 bin dolara yükseldi. Aralıkta Türkiye’nin toplam ithalatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,2 artarak 32 milyar 612 milyon dolar oldu
 
*Türkiye’nin petrol ithalatı geçen yıl kasımda azaldı
Türkiye’nin toplam petrol ve petrol ürünleri ithalatı, geçen yıl kasımda önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,4 azalarak 3 milyon 967 bin 559 ton oldu. Ham petrol ve petrol ürünlerinde en fazla ithalat Rusya, Irak ve Kazakistan’dan yapıldı

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi 5.000  puanın altını görmesinin ardından 5.100 seviyesinde dengelendi. Dolar/TL 18,80’den işlem görürken, altının gramı 1.160 liradan satıldı  

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans