Ekonomi ve Finans Haberleri – (30.09.2020)

*Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan AB liderlerine mektup
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Avrupa Birliği (AB) kurumlarının başkanlarına ve üye ülkelerin liderlerine birer mektup göndererek, Türkiye’nin Doğu Akdeniz konusuna yaklaşımını ve sorunların çözümüne yönelik önerilerini aktardı. Erdoğan mektupta, “Son dönemde, Doğu Akdeniz’de yaşanan gelişmeler nedeniyle ilişkilerimiz yeni bir sınamayla karşı karşıyadır. Bu mektupla sizlere, Türkiye’nin Doğu Akdeniz konusuna yaklaşımını ve sorunların çözümüne yönelik önerilerini aktarmak istiyorum. Yunanistan ile ön koşulsuz olarak diyaloga hazır olduğumuzu bir kez daha vurgulamak isterim. Bu çerçevede gerginliğin azaltılması için NATO Genel Sekreteri’nin deniz ve hava unsurlarını ayrıştırma girişimine de başından itibaren destek verdiğimizi dikkatinize getiririm” ifadelerini kullandı

*Bakan Albayrak, Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi toplantısına katıldı
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, atılacak adımların niteliğini artırmak için eylül ayı FİKKO toplantısını gerçekleştirdiklerini belirterek, “2023’e kadar uzanan Yeni Ekonomi Programı doğrultusunda sürdürülebilir finansal istikrar modelini aldığımız tedbirlerle kısa sürede hayata geçireceğiz” dedi

*”300 fabrika” iddialarına “yerinde” yanıt
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın TEKNOFEST için geldiği Gaziantep’te 300 fabrikanın toplu açılış törenini gerçekleştirmesinin ardından tesislerin yeni olmadığına ilişkin iddialar ortaya atılınca, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’tan “Türk sanayisinin gücünü yerinde görmek isteyenlere Gaziantep OSB’nin kapıları açık” daveti geldi

*Çavuşoğlu: Azerbaycan, sorunu sahada çözmek istiyorsa biz yanında olacağız
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası’nda gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu ve soruları yanıtladı. Bakan Çavuşoğlu, Ermenistan’ın Azerbaycan topraklarında başlattığı saldırılara ilişkin, “Azerbaycan (Ermeni işgali sorununu) sahada çözmek istiyorsa biz Azerbaycan’ın yanında olacağız dedik” açıklamasında bulundu

*Selçuk: Eylül ayı Nakdi Ücret Desteği ödemeleri 8 ve 9 Ekim’de yapılacak
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, eylül ayı Nakdi Ücret Desteği ödemelerinin 8 ve 9 Ekim’de yapılacağını bildirdi. Bakan Selçuk ayrıca, “65 yaş üstü vatandaşlarımız için yerel yönetimlerle iş birliğinde sürdürdüğümüz Yaşlı Destek Programı (YADES) ile 62 bin 400 yaşlımıza destek sağladık” diye konuştu

*Savunma sanayisi ihracatını artırmak için iş birliği
Savunma ve Havacılık Sanayi İhracatçıları Birliği ile Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği arasında iş birliği protokolü imzalandı. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Demir, “Savunma ve havacılık sanayisinde önemli gelişmeler görüyoruz. Bu gelişmeler bizim için yeterli değil. Özellikle ihracatta önemli beklentilerimiz var” bilgilerini verdi

*5. Ekonomi ve Lojistik Zirvesi
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Ulaştırma ve Lojistik Dairesi Başkanı Volkan Recai Çetin, demir yolu taşımacılığının koronavirüsten diğer taşıma türlerine göre daha az etkilendiğini belirterek, “Türkiye’de ocak-ağustos döneminde demir yolunda yolcu taşımacılığı yüzde 33 daralırken, yük taşımacılığı yüzde 3 arttı. Hava yolunda ticari uçuşlarda büyük kayıplar yaşandı. Uçuş trafiğinde ilk zamanlarda yüzde 75, eylülde yüzde 55’lik bir daralma söz konusu” şeklinde konuştu

*Borsa İstanbul’da yeni pazar yapısı yarından itibaren devreye alınıyor
Yarından itibaren devreye alınacak düzenleme ile Borsa İstanbul’da hisse senetleri, işlem esasları açısından farklılıkların net olduğu Yıldız Pazar, Ana Pazar, Alt Pazar, Piyasa Öncesi İşlem Platformu ve Yakın İzleme Pazarı’nda yer alacak. Fiyat marjı, devre kesici, açığa satış sınırlandırması gibi düzenlemeler ise SPK’nın ilgili konulardaki tedbir kararının kaldırılması ile devreye girecek

*TL mevduat hesaplarından ve kambiyo işlemlerinde vergi düşürüldü
Cumhurbaşkanı kararıyla Türk lirası mevduat getirisinden alınan vergi oranı indirildi.Türk lirasının değerini korumak, birikimlerin Türk lirası cinsinden açılmış mevduat ve katılım hesaplarında tutulmasını sağlamak ve yastık altı birikimlerin bu hesaplarda değerlendirilmesini teşvik etmek amacıyla 31 Aralık 2020 tarihine kadar TL cinsindeki mevduat ve katılım hesaplarından elde edilen gelirlerde tevkifat oranları azaltıldı. Kambiyo işlemlerinde uygulanan Banka Sigorta ve Muameleleri Vergisi (BSMV) oranı yüzde 1’den binde 2’ye düşürüldü

*Bankalardan tüm zamanların en yüksek 8 aylık karı
Bankacılık sektörünün karı, bu yılın 8 ayında 2019’un aynı dönemine göre yüzde 30,8 artarak 42 milyar 949 milyon liraya yükseldi. Sektörün ağustos ayı karı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,8 azalarak 3 milyar 968 milyon lira oldu. 8 ayda sektörün faiz geliri 268,1 milyar TL’ye, toplam faiz gideri ise 119,9 milyar TL’ye geriledi. Bankaların mevduata ödediği faiz, bu yılın 8 ayında 2019’un aynı dönemine göre yüzde 44,3 azalarak 127 milyar liradan 70,7 milyar liraya indi

*AB Liderler Zirvesinde ağırlıklı gündem Doğu Akdeniz ve Belarus olacak
AB liderleri, Kıbrıslı Rumların Belarus yaptırımlarını Türkiye şartı nedeniyle veto tehdidi altında 1-2 Ekim’de Brüksel’de toplanacak

*Almanya’da istihdam artışı ağustosta yavaşladı
Almanya’da toplam istihdam, ağustosta iki aydır art arda yükselişini yavaş da olsa sürdürerek yüzde 21 bin kişi artışla 44 milyon 640 bin kişiye yükseldi

*Merkel: Türkiye ile ilişkilerimizi yeniden dengelemek zorundayız
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Türkiye ile ilişkilerin çok boyutlu olduğunu belirterek, “Türkiye ile ilişkilerimizi yeniden dengelemek zorundayız çünkü birçok önemli konu hala bu ülkeyle iş birliğine bağlı” değerlendirmesinde bulundu

*Hollandalı Royal Dutch Shell, 9 bin kişiyi işten çıkarmayı planlıyor
Hollandalı Royal Dutch Shell, düşük karbonlu enerjiye dönüşüm hedefi kapsamında 2022 yılının sonuna kadar 7 bin ila 9 bin kişiyi işten çıkarmayı planladığını duyurdu. Royal Dutch Shell Üst Yöneticisi Ben van Beurden, şirketin tüm faaliyetlerinin sıfır emisyonlu olması gerektiğini, bunun da rafineriler, kimyasal alanlar, karasal ve deniz üstü üretim tesislerinde büyük değişiklikler yapılması ve aynı zamanda da sattıkları ürün cinsinin değişmesi anlamına geldiğini ifade etti

*Dış ticaret istatistikleri
Türkiye’nin ihracatı, ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,7 azalarak 12 milyar 464 milyon dolar, ithalatı yüzde 20,4 artarak 18 milyar 742 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığı yüzde 168,2 artışla 6 milyar 278 milyon dolara yükseldi. Ağustosta ihracatta imalat sanayisinin payı yüzde 94,9 olurken, ithalatta ara mallarının payı yüzde 77 olarak hesaplandı

*Türkiye’nin dış borç stoku
Türkiye’nin 30 Haziran itibarıyla brüt dış borç stoku 421,8 milyar dolar, net dış borç stoku 244,4 milyar dolar oldu. Hazine garantili dış borç stoku 14 milyar dolar, kamu net borç stoku da 924,3 milyar lira olarak gerçekleşti

*Otomotiv için “yeni bir mekanizma kurulsun” önerisi
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Bilaloğlu, Türkiye’de otomotiv sektörü için bakanlıklar üstü bir bakışla tüm paydaşların avantajını gözeten bir makamın olması gerektiğini belirterek, “Benim kafamdaki yapı şu; bir devlet makamı sadece otomotivden sorumlu olsun” dedi

*Vergi kayıp ve kaçağı “RADAR”a takılacak
Yeni Ekonomi Programı’nda yer alan hedeflere göre, vergisel işlemlerde uzaktan denetim ve risk bazlı incelemelerin yaygınlaştırılması için Risk Analizi Değerlendirme ve Araştırma Sistemi kurulacak. Enflasyonla mücadele için mal ve hizmet birim fiyatlarındaki olağandışı değişimlerin takibi yapılacak. Dijital olarak alınıp satılabilen ve transfer edilebilen, dijital bir değeri temsil eden sanal varlıklara yönelik bir takip mekanizması kurulacak

*Yeni dönemde işsizliğe “esnek” çözüm
Yeni Ekonomi Programı kapsamında Kovid-19 salgını ve sonrası dönemde istihdam ile ilgili önemli politika ve tedbirler dikkati çekti. Kovid-19 salgını sonrası gençlerin deneyim kazanarak iş gücü piyasasına girişlerini kolaylaştırıcı, kısmi süreli çalışmayı teşvik edici ve iş gücü piyasasına ilişkin yapısal düzenlemeleri de içeren İstihdam Kalkanı Paketi uygulamaya alınacak. Esnek çalışma modelleri ile 25 yaş altı gençler ile 50 yaşın üstünde olan çalışanların istihdam edilmelerini kolaylaştırmak için tedbirler alınacak

*MÜSİAD SAMEKS eylülde 50,2’ye geriledi
Eylülde endekste gözlenen azalışta, hizmet sektörü endeksinin önceki aya göre 1 puan azalarak 46,6 seviyesine gerilemesi etkili oldu

*Enerji ithalatı faturası ağustosta yüzde 34,5 azaldı
Türkiye’nin enerji ithalatı için ödediği tutar, ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 34,5 azalarak 2 milyar 140 milyon 493 bin dolara geriledi

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans