Ekonomi ve Finans Haberleri – (3.06.2022)

*Bakan Nebati, BAE Mali İşlerden Sorumlu Devlet Bakanı Al Hussaini ile görüştü
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Mali İşlerden Sorumlu Devlet Bakanı Mohammed bin Hadi Ahmed Abdullah Al Hussaini ile yaptığı görüşmede, “Ticaretten tarıma, savunma sanayinden sağlık ve turizme kadar geniş bir yelpazede ilerlettiğimiz ikili ilişkilerimizi güçlendirmenin önemine değinerek, finans ve bankacılık sektörleri başta olmak üzere iki ülke arasındaki yatırım fırsatları ve iş birliği potansiyelini görüştük” dedi

*Fiyat artışları
TÜFE mayısta yüzde 2,98, Yİ-ÜFE yüzde 8,76 arttı. Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 73,50, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 132,16 oldu. Yİ-ÜFE, mayısta yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 133,49, imalatta yüzde 115,18, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 360,30 ve su temininde yüzde 70,02 arttı

*Bakanı Nebati: Enflasyon artışı hız kesti
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, enflasyon artışının hız kestiğini belirterek, “Önümüzdeki süreçte, olumlu seyreden iklim koşullarının da etkisiyle, tarımsal üretimimizde gerçekleşmesini beklediğimiz artışın enflasyondaki gevşemeyi olumlu yönde destekleyeceğini öngörüyoruz” ifadesini kullandı

*Bakan Kirişci, 115,1 milyon liralık tarımsal destek ödemelerine başladıklarını bildirdi
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, “115 milyon 123 bin 276 liralık tarımsal destekleme ödemelerini bugün çiftçilerimizin hesaplarına aktarıyoruz. Hayırlı ve bereketli olsun.” ifadelerini kullandı. Açıklamada verilen bilgilere göre, söz konusu tutar, hububat-baklagil ve dane mısır desteğinde 114 milyon 134 bin 801 lira, hayvan gen kaynakları desteğinde 596 bin 475 lira ve düve alım desteğinde 392 bin lira olarak belirlendi

*Üst fonlara taahhüt edilecek kaynak tutarı 5 yıl için 3 milyar lira olacak
Konuya İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Üst fonlara taahhüt edilecek toplam kaynak tutarı 30 Haziran 2022-30 Haziran 2027 döneminde, kur farkları hariç 3 milyar lira olarak belirlendi. Buna göre, üst ve alt fonların seçiminde bir fona kaynak taahhüt edilmesi için fon kurucusu ve portföy yöneticilerinde aranan şartlar, sermayenin yüzde 50’sinden fazlası kamuya ait kurum ve kuruluşlar tarafından kurulan fonlar için aranmayacak

*ABD’de istihdam mayısta beklentileri aştı
Ülkede tarım dışı istihdam, mayısta 390 bin kişilik artış gösterdiİşsizlik oranı ise değişim göstermeyerek yüzde 3,6’da kaldı

*Avro Bölgesi’nde perakende satışlar nisanda geriledi
AB’de perakende satışlar, nisanda bir önceki aya kıyasla yüzde 1,3 azalırken, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 5 arttı. Avro Bölgesi’nde de perakende satışlar nisan ayında mart ayına kıyasla yüzde 1,3 düşerken, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,9 yükseldi

*AmCham Orta Asya Bölgesi ülkeleri iş birliği için mutabakat anlaşması imzaladı
Amerikan Şirketler Derneği’nin (AmCham Türkiye) ev sahipliğinde Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilen toplantıda, 4 ülkeyi kapsayan iş birliklerine yönelik mutabakat anlaşması imzalandı. AmCham Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Yalçın,“Türkiye’nin bölgesel rolünün güçlendirilmesi ve karşılıklı ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla, Orta Asya ülkelerinde faaliyet gösteren Amerikan Ticaret Odaları ile iş birliğinin geliştirilmesi yönünde çalışmalarımızı sürdürüyoruz” diye konuştu

*Rusya petrol ve doğalgazdan haziranda ilave 393 milyar ruble gelir elde edecek
Rusya Maliye Bakanlığından yapılan yazılı açıklamadaRusya’nın yüksek enerji fiyatları sayesinde haziranda petrol ve doğal gaz ihracatından 393 milyar ruble (yaklaşık 6,4 milyar dolar), mayıs ve haziran aylarında ise toplam 656,6 milyar ruble (yaklaşık 10,7 milyar dolar) ilave gelir elde edeceği kaydedildi. Açıklamada, bütçe kurallarının geçici olarak askıya alınması nedeniyle bakanlığın döviz piyasasında bu yıl faaliyet göstermeyeceği hatırlatıldı

*Küresel gıda fiyatları mayıs ayında düştü
FAO Gıda Fiyat Endeksi, mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 0,6 azalarak 157,4 puana geriledi. Nisan ayında da gerileyen gıda fiyatları böylece düşüşünü ikinci aya taşıdı. Yaygın olarak işlem gören gıda ürünleri sepetinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen endeks, Mayıs 2021 dönemine göre ise yüzde 22,8 artış kaydetti

*Türkiye-İsrail doğal gaz boru hattı projesi avantajlı bir konum kazanıyor
Bar-İIan Üniversitesi Siyasi Çalışmalar Departmanı Doktor Öğretim Üyesi Elai Rettig, “Genişliğine bağlı olarak Türkiye’ye bir boru hattıyla 10-16 milyar metreküp arasında ihracat yapılabilir ve bu LNG’den daha ucuz bir gaz olur” dedi. European Neighbourhood Council Genel Müdürü Samuel Doveri Vesterbye, “Önümüzde sadece iki gerçekçi seçenek bulunuyor. Biri Mısır, Kıbrıs ve İsrail gazlarının Türkiye’ye boru hattı ile gönderilmesi ve TANAP veya LNG olarak Avrupa’ya ihraç edilmesi. İkinci bir seçenek de aynı keşiflerin Mısır’daki mevcut LNG terminallerine gönderilmesi ve buradan tüm dünyaya ihraç edilmesi” değerlendirmesinde bulundu

*İş dünyası Pakistan ile karşılıklı ticareti artırmak istiyor
DEİK Başkanı Nail Olpak, “İki ülkenin kardeşlik ilişkilerinin ne olduğunu hepimiz biliyoruz. İş dünyası olarak arzumuz kardeşlik ilişkilerindeki sıcaklığı karşılıklı ticaret ve yatırımlarımıza aktarabilmek5 milyar dolarlık karşılıklı ticaret hedefimiz var. Ona kısa sürede ulaşma gayreti içinde olacağız” ifadelerini kullandı

*Finansal kesim dışı firmaların net döviz açığı azaldı
TCMB tarafından açıklanan verilere göre, martta önceki aya kıyasla finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlıkları 5 milyar 455 milyon dolar artarken, yükümlülükleri 12 milyon dolar azaldı

*Bankacılık sektörünün aktifleri nisanda 10,4 trilyon lira oldu
BDDK verilerine göre, Türk bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü nisan itibarıyla 2021 sonuna kıyasla yüzde 12,6 artarak 10 trilyon 375,1 milyar liraya yükseldi. Sektörün dönem net karı 98 milyar 183 milyon lira, sermaye yeterliliği standart oranı yüzde 20,40 seviyesinde gerçekleşti

*Yeni düzenlemenin spekülatif emlak ilanlarını frenlemesi bekleniyor
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, “(Gelir İdaresi Başkanlığınca internet ortamındaki ilanlara yönelik düzenleme) Mali kayıpların önlenmesi, sahte ve asılsız ilanların önüne geçilmesi için bu düzenleme önemli. Ancak bize göre hedefe tam ulaşılması için tapu harcının düşürülmesi ve beyan affının getirilmesi gerekiyor” dedi. Emlakjet Genel Müdürü Tolga İdikat, “Normalde her gün 3 bine yakın ilan siteden kalkardı. Kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı ilk gün 7 bin 500, ikinci gün ise 8 bin ilan silindi. Düzenleme ilk aşamada amacına ulaşmış oldu” açıklamasında bulundu

*İstanbul’da 600 bin konut için güçlendirme çağrısı
Türkiye İMSAD‘dan yapılan açıklamaya göre, derneğin sektörle ilgili gelişmeleri ele aldığı Gündem Buluşmaları’nın 51’incisi “Tüm Yönleriyle Yenileme ve Güçlendirme” başlığıyla düzenlendi. DEGÜDER Başkanı Sinan Türkkan, “(İstanbul’da) Şiddetli bir depremde 600 bin hane için acil barınma ihtiyacı doğacak. Bunların çok hızlı bir şekilde mutlaka güçlendirilmesi lazım” dedi. Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Tayfun Küçükoğlu, “Ülkemiz için deprem riski çok büyük, binalarımızı inceletip mutlaka güçlendirelim” şeklinde konuştu

*Mayısta en çok satılan otomotiv markaları belli oldu
Geçen ay, binek ve hafif ticari olmak üzere toplam otomotiv satışlarında ilk sırayı Fiat alırken, ardından Renault ve Volkswagen sıralandı. Otomobil satışlarında 44 markanın yer aldığı listede, DFSK ve Smart hariç tüm markalardan satış yapıldı

*Gemi ve yat ihracatı yılın ilk 5 ayında yüzde 26 arttı
Sektörün ihracatı yılın ilk 5 ayında 577 milyon dolara yükseldi. Türkiye’nin 26 kentinden gemi ve yat ihraç edilirken dış satımın 297 milyon 400 bin dolarını İstanbul gerçekleştirdi

*Karadeniz gazının karaya çıkış noktası Filyos’ta çalışmalar tam gaz
Yaklaşık 3 bin 500 dönümlük alanda inşa edilen Filyos Doğal Gaz İşleme Tesisi’nde gaz işlenerek şebekeye basılmaya uygun hale getirilecek. Karadeniz gazını denizin altından taşıyacak 170 kilometrelik hattın ilk boruları, 10 Haziran’dan itibaren kıyıdan başlanarak döşenecek

*Hürjet uçmak için gün sayıyor
TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, “Hava Kuvvetleri pilotlarımız 1 yıldır Hürjet ile uçuyorlar ama yerde, simülatörle uçuyorlar, matematik modeli birebir aynı. 10 Haziran gibi Üretim Genel Müdür Yardımcılığı bütün gövdeyi Uçak Genel Müdür Yardımcılığına verecek. İçine belli ekipmanlar konulmuş durumdaİnşallah 18 Mart 2023’te söz verdiğimiz gibi uçağımız uçacak. Sıkı bir takvim ama aynen gidiyor” dedi

*Gökdoğan ve Bozdoğan füzeleri seri üretime hazırlanıyor
TÜBİTAK SAGE Müdürü Gürcan Okumuş, “Bu projede artık son safhadayız. Bozdoğan, Gökdoğan çok olumlu bir noktadaUçaklarımızı kendi füzelerimizle donatırken bu füzelerin karadan ve gemiden atılan versiyonlarını çalışarak, gemi yakın hava savunma sistemlerine yönelik, yine karadan noktasal hava savunma sistemlerine yönelik kabiliyet kazanımını sağlayacağız” diye konuştu

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi 2.623,17 puanla tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. Dolar/TL yüzde 0,3 artışla 16,525’e çıkarken, altının gramı 984 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans