Ekonomi ve Finans Haberleri – (25.07.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Erdoğan: Savunma sanayinde mührünü vuracak 850 farklı projeyi titizlikle hayata geçiriyoruz
İstanbul TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen IDEF’23 16. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı’nın açılışında, katılımcılara video mesajla hitap eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ‘’Savunma sanayiinde mührünü vuracak 850 farklı projeyi titizlikle hayata geçiriyoruz. Geçen yıl 4 milyar 400 milyon dolar ihracat rakamına ulaştık. Bu yılın ilk 6 ayında, 2 milyar 378 milyon dolarlık rekor ihracat seviyesini yakaladık. 2023 yılında hedefimiz 6 milyar dolardır.’’ diye konuştu

*Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz’dan, Körfez ülkeleriyle yapılan anlaşmalara ilişkin açıklama
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Körfez ülkelerine yapılan ziyaretlerden iyi sonuçlar alındığını belirterek, “Bu kaynak, özellikle ihracatçılarımızı rahatlatacak, ihracat finansmanı kısmı. En önemli meselelerimizden biri ihracatı, turizmi, her türlü döviz kazandırıcı faaliyeti teşvik etmek, desteklemek. Bu açıdan çok önemli bir inisiyatif.” dedi

*Bakan Şimşek: Sınırlı kaynaklarımızı ihracata ve yatırımlara kanalize etmeye devam edeceğiz
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Merkez Bankasının yeni açıkladığı kararların cari açığı azaltmaya ve enflasyonu orta vadede düşürmeye yönelik olduğunu belirterek, “Sınırlı kaynaklarımızı ihracata ve yatırımlara kanalize etmeye devam edeceğiz.” ifadesini kullandı

*İkinci el araçları sıfır fiyatının üzerinde pazarlayanlara 35,4 milyon lira ceza kesildi
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ikinci el araçların üretici tarafından tavsiye edilen satış fiyatının üzerinde ilan yoluyla pazarlanmasına yönelik kısıtlamaya aykırı ilan verenler hakkında 35 milyon 447 bin lira idari para cezası uygulandığını bildirdi

*Marmaray ile 10 yılda taşınan yolcu sayısı bir milyara ulaştı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Marmaray ile 10 yılda taşınan yolcu sayısının bir milyara ulaştığını belirterek, “Bu bir yatırım ve işletme başarısıdır. 2023 yılında Marmaray ile yaklaşık 203 milyon yolcu taşınması hedefleniyor.” ifadesini kullandı

*Türkiye Yüzyılı Yatırım Resepsiyonu” Pekin’de gerçekleştirildi
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi tarafından “Türkiye Yüzyılı Yatırım Resepsiyonları”nın bir diğeri, Pekin’de Çin iş dünyasından 500’ün üzerinde yönetici ve temsilcinin katılımıyla gerçekleştirildi

*Çin Devlet Başkanı Şi’den ekonomik büyüme için iç talebin artırılması çağrısı
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ekonomik büyüme için iç talebin arttırılması gerektiğini söyledi

*DHL Group, MNG Kargo’yu satın alıyor
DHL Group, MNG Kargo’nun hisselerinin tamamını (yüzde 100’ünü) satın almak üzere anlaşma imzaladı. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, “Sektörün en önemli oyuncularından biri olan DHL’nin Cumhuriyetimizin 100. yılında gerçekleştirdiği bu satın alma, ülkemizin potansiyeline olan inancını ve artan yatırım iştahını da göstermektedir ifadelerini kullandı

*Merkez Bankası’ndan seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma adımları
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma adımları kapsamında yeni düzenlemeleri, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre, ihracat ve yatırım kredileri ile deprem bölgesine yönelik krediler, Merkez Bankası’nın kredileri sınırlandırıcı tüm tedbirlerinin dışında tutuldu.
Sıkılaşma sürecini destekleyen adımları tamamlayıcı olarak, kredi büyümesine göre menkul kıymet tesisi kapsamında yüzde 3 olan TL ticari krediler için aylık büyüme sınırının yüzde 2,5 olarak belirlenmesine karar verildi
*IMF, bu yıla ilişkin küresel büyüme tahminini yükseltti
Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel ekonomik büyüme tahminini bu yıl için yüzde 2,8’den yüzde 3’e yükseltirken, 2024 için yüzde 3’te sabit bıraktı. IMF Türkiye ekonomisinin bu yılki büyüme tahminini yüzde 2,7’den yüzde 3’e yükseltirken, 2024 büyüme tahminini yüzde 3,6’dan yüzde 2,8’e düşürdü

*EPDK kurul kararı
Serbest bölgelerde elektrik üretim faaliyetinde bulunmak isteyen tüzel kişilere, sadece kendi ihtiyacını karşılamak üzere önlisans veya üretim lisansı verilecek.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun konuya ilişkin kurul kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna göre, elektrik piyasasına ilişkin mevzuat ve Ticaret Bakanlığı Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğünün ilgili yazısı çerçevesinde, serbest bölgelerde, bakanlık tarafından olumlu görüş verilmesi kaydıyla, sadece kendi ihtiyacını karşılamak üzere, elektrik üretim faaliyetinde bulunmak isteyen tüzel kişilere önlisans veya üretim lisansı verilecek

*Analiz: İklim değişikliği olmasaydı, sıcak hava dalgalarının yaşanması neredeyse imkansızdı
Bilim insanları, iklim değişikliği olmasaydı, bu ay başından itibaren Avrupa’nın güneyi, ABD’nin bazı bölgeleri, Meksika ve Çin’de görülen sıcak hava dalgalarının yaşanmasının neredeyse imkansız olduğunu ve iklim değişikliği nedeniyle bu sıcak hava dalgalarının daha sıcak ve uzun olduğunu tespit etti

*İngiliz bilim insanına göre, küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırmak mümkün olmayacak
Birleşik Krallık Tyndall İklim Değişikliği Araştırma Merkezi Emeritus Profesör Robert Watson, ülkelerin emisyon azaltım taahhütleri ve aksiyonlarının küresel ısınmayı 1,5 dereceyle sınırlandırmak için yetersiz olduğunu belirterek, “Sıcaklık artışını 2 dereceyle sınırlandırabileceğimiz konusunda bile iyimser değilim. Mevcut taahhütler dünyayı 2,5 derecelik küresel sıcaklık artışına götürüyor. Böyle devam ettikçe dünyanın sıcaklığı daha fazla aşırı sıcak hava dalgasına, sellere, kuraklığa ve orman yangınlarına yol açacak şekilde artacak.” dedi

*Dünya savunma sanayisini buluşturan IDEF’23 başladı
Dünyanın en büyük savunma sanayisi buluşmalarından olan Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF’23) başladı

 *Yerli kamikaze dronlar hidrojen itkiyle fırlatılmaya başlandı
 Hidrojen beslemeli itki sistemine sahip akıllı savunma sistemiyle başarılı kamikaze dron atışları geçekleştirildi. Gürbağ Savunma Teknoloji, Hydro-GIDS Akıllı Savunma Sistemi’nin geldiği aşamayı 16’ncı Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı’nda (IDEF 2023) sergiledi

 *Fed, para politikasında ikilemlerle dolu bir döneme girebilir
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) temmuz toplantısında politikasında 25 baz puanlık artırımına gitmesine kesin gözüyle bakılıyor ancak bankanın bundan sonra ikilemlerle dolu bir döneme de girebileceği tahmin ediliyor.  ING Group Uluslararası Başekonomisti James Knigtley, “Fed’in ikilemi ‘Bankanın politika faizini 25 baz puan artırıp bir veya daha fazla faiz artırımına yönelik olası ihtiyacın sinyalini vermesi gerektiği görüşüne mi bağlı kalacağı, yoksa veri odaklı tutum mu izleyeceği’ yönünde olacak” dedi

*Avrupa Merkez Bankası: Avro Bölgesi’ndeki kredi talebinde keskin düşüş yaşandı
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Banka Kredi Anketi’ne göre, Avro Bölgesi’nde hem firmalar hem de hanehalkının kredi talebi keskin şekilde azalırken, bankaların takipteki kredilere yönelik endişesi artıyor

*Güven endeksi temmuzda hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde düştü
Türkiye İstatistik Kurumu, temmuz ayına ilişkin hizmet, perakende ticaret ve inşaat güven endekslerini açıkladı. Buna göre, mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi temmuzda aylık bazda hizmet sektöründe yüzde 0,6, perakende ticaret sektöründe yüzde 2,6 ve inşaat sektöründe yüzde 0,9 azalış gösterdi

*Kapasite kullanım oranı temmuzda yüzde 77,1 seviyesinde gerçekleşti
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan (TCMB) yapılan açıklamaya göre, imalat sanayisinde faaliyet gösteren 1.753 iş yeri tarafından temmuz ayı İktisadi Yönelim Anketi’ne verilen yanıtlar toplulaştırılarak değerlendirildi. Anket sonuçlarına göre, imalat sanayisi genelinde kapasite kullanım oranı, temmuzda bir önceki aya kıyasla 0,3 puan artarak yüzde 77,1’e yükseldi

*Reel Kesim Güven Endeksi temmuzda 1,4 puan azalarak 106,8’e geriledi
TCMB tarafından temmuz ayına ilişkin İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi açıklandı.İktisadi Yönelim Anketi sonuçları, imalat sanayisinde faaliyet gösteren 1.753 iş yerinin yanıtlarının ağırlıklandırılıp toplulaştırılmasıyla elde edilerek değerlendirildi.
Buna göre, RKGE, temmuzda bir önceki aya kıyasla 1,4 puan azalarak 106,8 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi (RKGE-MA) bir önceki aya göre 0,8 puan azalarak 104,9 seviyesinde gerçekleşti

*Borsa, yükseliş eğilimini üst üste 5. haftaya taşıdı
 Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yükseliş eğilimini üst üste 5. haftaya taşırken, analistler, genel seçimlerin ikinci turunun ardından endeksin yaklaşık yüzde 46 yükseldiğini ve yatırımcıların temkinli hareket etmesinde fayda olduğunu belirtiyor.  Analist Cüneyt Paksoy, “Dolar bazlı grafiklerdeki görece ucuzluğun devam etmesi ve enflasyona karşı yatırımcıların alternatif arayışının sürmesi, yukarı yönlü trendin başlıca sebebi. Özellikle 7.000 puan üzerine geçişler başlarsa 7.500, hatta 8.000 seviyesine kadar bir alan da mümkün görünüyor” dedi

*Türkiye’deki hayvan çiftliklerinin üretim kapasitesi yeni tipolojiyle artırılacak
Tarım ve Orman Bakanlığı ile Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından başlatılan “Hayvancılık Faaliyeti Yapan Tarımsal İşletmelerin Tipolojisinin Geliştirilmesi Projesi” ile çiftliklerin ekonomik analizinin yapılması, güçlü ve zayıf yanlarının tespit edilerek yatırımlarının daha verimli planlanması sağlanacak

*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, Türkiye’de dün günlük bazda 1 milyon 92 bin 12 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 1 milyon 100 bin 501 megavatsaat oldu

*Maliyet baskısı küresel deniz üstü rüzgar projelerini olumsuz etkiliyor
Yenilenebilir enerji kaynaklarına rağbet son yıllarda artsa da küresel ekonomileri tehdit eden enflasyon ve artan maliyetler, şirketlerin deniz üstü rüzgar enerjisi santrali (RES) projelerine mesafeli yaklaşmasına sebep oluyor. Küresel deniz üstü rüzgar enerjisi sektöründe maliyetlerin yüzde 40’tan fazla artmasıyla İsveç merkezli enerji şirketi Vattenfall, İngiltere Norfolk’taki 1,4 gigavatlık deniz üstü RES projesini durdurma kararı aldığını açıkladı

*Almanya’da iş dünyası güven endeksi temmuzda geriledi
Ifo Institute, Almanya’ya ilişkin Ifo İş Ortamı Güven Endeksi’nin temmuz ayı sonuçlarını açıkladı.
Buna göre temmuz ayında endeks 87,3 seviyesine geriledi

*Rus bankacılık sektörünün net karı yılın ilk yarısında rekor seviyeye çıktı
Rusya Merkez Bankası tarafından yapılan yazılı açıklamada, ülkedeki bankacılık sektörüne yönelik değerlendirmelere yer verildi. Rus bankacılık sektörü net karının, haziranda bir önceki aya göre yüzde 15 artarak 314 milyar rubleye çıktığı bilgisine yer verilen açıklamada, sektörün yılın ilk yarısındaki net karının da 1,7 trilyon rubleye yükselerek rekor kırdığı ifade edildi

*Fitch’ten İngiltere’ye borçlanma uyarısı
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, gelişmiş ekonomiler içerisinde en yüksek borçlanma maliyetinin İngiltere’ye ait olduğunu bildirdi

*Spot piyasada doğal gaz fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot doğal gaz piyasasında dün 1000 metreküp gazın referans fiyatı 9 bin 450 lira olarak belirlendi

*Spot piyasada elektrik fiyatları
Spot piyasada bir megavatsaat elektriğin fiyatı yarın için en yüksek 2 bin 700 lira, en düşük 1649 lira 99 kuruş olarak belirlendi
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 1,4 azalışla 6.605 seviyesine geriledi. Dolar/TL 26,91’e gerilerken, altının gramı 1.963 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans